ABD Başkanı Donald Trump'ın işgal altındaki Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını ilan eden başkanlık kararını imzaladı.
Beyaz Saray'da bir araya gelen Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Gazze'yi hedef alan saldırıları ve Golan Tepeleri konusunda canlı yayında açıklamalarda bulundu.
ABD'nin "İsrail'in kendini koruma hakkını koruyacağını" vurgulayan Trump, "Gelecekteki muhtemel bir barış anlaşması, İsrail'in kendini Suriye'den, İran'dan ve diğer bölgesel tehditlerden koruma ihtiyacını göz önünde bulundurmalı." ifadesini kullandı.
Trump, İsrail'in Gazze'yi hedef alan saldırılarının "kendini savunma" anlamında haklı olduğunu savundu ve Netanyahu'ya bu konuda tam destek verdiklerini söyledi.
"İsrail sizden daha iyi bir dost görmemiştir"
Daha sonra söz alan Netanyahu ise Trump'a birçok kez teşekkür ettiği konuşmasında, "İsrail sizden daha iyi bir dost görmemiştir." yorumunu yaptı.
Netanyahu, Trump'ın İsrail konusunda bugüne kadar verdiği sözleri tuttuğunu, Golan Tepeleri konusundaki son adımının ise "tarihi bir adım" olduğunu ifade etti.
Binyamin Netanyahu, Golan Tepeleri konusundaki yaklaşımlarını, "İki savaşı kazandıktan sonra bugüne kadar yaklaşık yarım yüzyıl boyunca askeri zaferimizin diplomatik bir zafere dönüşmesini beklemek zorunda kaldık." sözleriyle dile getirdi.
Ortak basın toplantısının ardından Trump, "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararına imza attı.
Türkiye'den ilk tepki
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD'nin bir kez daha uluslararası hukuku yok saydığını, bu kararın, İsrail'in ilhakını asla meşrulaştırmayacağını söyledi. Çavuşoğlu, "Biz bu imzaya karşıyız, bu karara karşıyız. Bunu kabul etmemiz mümkün değil. Türkiye, bu konuda sonuna kadar gereğini yapacaktır, uluslararası camiayla bir hareket edecektir çünkü tek taraflı atılan bu adımları desteklemiyoruz, doğru bulmuyoruz, kabul etmiyoruz. BM dahil her platformda ne gerekiyorsa yapacağız. Bugün Suriye rejimiyle ilişkilerimizin bu boyutta olması, böyle bir kararı (ABD'nin Golan Tepeleri kararı) kabul etmemizi gerektirmez. Tam tersi Türkiye Cumhuriyeti, her zaman ilkeli tutum sergilemiştir. Buralar Suriye'nin ve Suriye halkının topraklarıdır. Bu imza İsrail'in işgalini meşrulaştırmaz. Öyle görüyoruz ki Trump'ın bu imzası güya şu anda seçim öncesinde zor durumda olan Netanyahu'ya adeta bir seçim hediyesidir. Yolsuzlukla sorgulanan ve hukuk önünde hesap veren Netanyahu'ya bu sözde hediyenin bir faydası olmaz" dedi.
AKP Sözcüsü: Trump'ın attığı o imza gayrimeşru bir karardır
AKP Sözcü Ömer Çelik de, "Orası (Golan Tepeleri) İsrail toprağı değildir. Orası Suriye toprağıdır, o toprak Suriyelilerin toprağıdır. Bu kararı bir kere daha yanlış bulduğumuzu ve kararlılığımızı herkese duyurmak istiyoruz. Hiçbir zaman bu kararı tanımayacağız, tanınmaması yönünde de elimizden gelen gayreti hep beraber göstereceğiz. Türkiye olarak sonuna kadar bu kararın karşısında olacağımızdan kimse kuşku duymasın. Başkan Trump'ın attığı o imza gayrimeşru bir karardır" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı'ndan açıklama
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "ABD’nin Golan Tepeleri kararı ve aynı saatlerde İsrail’in Gazze’yi bombalaması, barış karşıtı çatışmacı zihniyetin yeni bir tezahürüdür. Kim tarafından desteklenirse desteklensin, işgal ve savaş politikaları gayr-ı meşrudur ve gayr-ı insanidir" dedi.
Dışişleri Bakanlığı kınadı
Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Trump'ın Golan Tepeleri'yle ilgili aldığı karar kınandı.
Açıklamada, "ABD Yönetimi'nin İsrail tarafından 1967 yılından bu yana işgal altında tutulan Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini tanıma kararını esefle karşılıyor ve şiddetle kınıyoruz." denildi.
Açıklamada, başta 497 (1981) sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı olmak üzere, uluslararası hukukun vahim bir ihlalini teşkil eden kararın, ABD yönetiminin Ortadoğu'da çözümün değil, sorunun parçası olmaya yönelik tutumunu sürdürdüğünü gösterdiği belirtildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Söz konusu karar, Suriye'nin ve tüm bölge ülkelerinin toprak bütünlüğüne önem atfeden ülkemiz ve uluslararası toplumun sorumluluk sahibi üyeleri bakımından tamamen hükümsüzdür. İsrail'in uluslararası hukuka aykırı hamlelerini beyhude şekilde meşrulaştırmaya çalışarak bölgeyi daha fazla istikrarsızlığa sürüklemek yerine, BM Şartı'nda kayıtlı temel prensiplere ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına riayet etmek uluslararası toplumun tüm üyelerinin temel bir sorumluluğudur."
Filistin'den tepki: Meşru değildir
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas “Filistin’in Kudüs üzerindeki egemenliğine ya da herhangi bir Arap toprağına dokunan hiçbir karar meşru değildir" derken Hamas Lideri İsmail Heniyye, “Golan Tepeleri, Suriye topraklarının bölünmez bir parçası olarak kalmaya devam edecektir” açıklamasında bulundu.
"Suriye'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saldırı"
Suriye Dışişleri Bakanlığı, Trump'ın kararına tepki gösterdi. Suriye devlet haber ajansı SANA'nın aktardığına göre, Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Trump'ın kararı, "Suriye'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne açık bir saldırı" olarak nitelendirildi.
AB: İsrail'in egemenliğini tanımıyoruz
Avrupa Birliği (AB), "Tutumumuz değişmedi. Golan Tepeleri dahil İsrail'in 1967'den beri işgalinde olan topraklar üzerindeki egemenliğini tanımıyoruz" açıklamasında bulundu.
İngiltere: İsrail'in ilhakını tanımadık ve tanımayı da planlamıyoruz
İngiltere, “Golan Tepelerini İsrail işgali altındaki toprak olarak görüyoruz. İsrail'in 1981'deki ilhakını tanımadık ve tanımayı da planlamıyoruz" açıklamasında bulundu.
Rusya: Orta Doğu'daki gerginliği artırabilir
Rusya Dışişleri Bakanlığı da, "Uluslararası hukuka aykırı bu karar Orta Doğu'daki gerginliği artırabilir. BMGK kararlarını yok sayan bu tür adımlar sadece durumu daha da kötüleştirir" açıklamasını yaptı.
BM'den açıklama
Birleşmiş Milletler'den konuya ilişkin yapılan açıklamada "Golan Tepeleri'nin statüsü değişmedi ve BM'nin Golan politikası, Güvenlik Konseyinin ilgili kararlarında belirtiliyor" denildi.