AB Komisyonu gelecekte sığınmacıların adil bir biçimde Birlik ülkeleri içinde paylaştırılmasını hedefliyor. AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ile AB Komisyonu'nun Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos bu yönde ilk önerilerini kamuoyu ile paylaştılar.
AB: İtalya ve Yunanistan'ın yükünü hafifletmek istiyoruz
Şimdiye kadar Dublin kuralları yürürlükteydi. Dublin Anlaşması sığınmacıların ayak bastıkları ilk AB ülkesinde iltica başvurusu sürecini başlatmalarını öngörüyor. İtalya ile Yunanistan sığınmacıların ayak bastıkları ilk AB ülkesi oldukları için büyük ölçüde bu iki ülke sığınmacılardan sorumluydu. Şimdilerde AB Komisyonu bu ülkelerin yükünü hafifletmek istiyor. Komisyon, sığınmacıları Birlik ülkelerinde daha yoğun bir biçimde paylaştırmayı ve bu konudaki yetkilerin tek tek ülkelerde değil, AB genelinde olmasını amaçlıyor. Ancak Komisyon bu konudaki somut yasa önerilerini daha sonra yapacağını açıkladı.
AB'nin iki reform önerisi
AB Komisyonu iki reform önerisi sunuyor. Birinci opsiyonda Dublin kurallarının muhafaza edilmesi, büyük bir sığınmacı akını yaşanması durumunda ise 'Centilmenlik Mekanizması’nın devreye girmesi öneriliyor. Bu mekanizma bir AB ülkesinin yoğun sığınmacı akınına maruz kalması durumunda -belirli paylaşım kriterleri uyarınca- diğer AB ülkelerinin sığınmacıları kabul etmeleri anlamına geliyor. Bu öneriyi AB geçen Eylül ayında da yapmış, özellikle Almanya öneriye sıcak baktığını açıklamıştı. Ne var ki AB'nin doğudaki üyeleri kendilerine yükümlülük getirecek böyle bir mekanizmayı baştan reddetmişlerdi.
AB'nin ikinci opsiyonu mülteci adaylarının herhangi bir AB ülkesinde iltica başvurusunda bulunmalarını, daha sonra yine paylaşım kriterleri uyarınca AB ülkelerine kalıcı olarak dağıtılmalarını öngörüyor. Paylaşım kriterleri ülkenin coğrafi büyüklüğünü, finansal durumunu ve sığınmacıları kabul kapasitesini içeriyor. Yeni önerilerde mülteci adaylarının aile birleşiminin bir etken olarak görülmesi de yeni bir gelişme olarak algılanıyor.
Reform önerileri Almanya'da muhalefet tarafından eleştiriliyor
Alman Sosyal Demokrat Parti (SPD) milletvekili Birgit Sippel Dublin sistemini eleştirerek, bu sistemin bir “facia” olduğunu, daha radikal çözümlere ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Yeşiller Partisi milletvekili Ska Keller de Dublin sistemini eleştirerek, “Bu sistemi sadece “Centilmenlik Mekanizması” ile donatmak yeterli olmaz, tüm AB ülkelerinin dayanışmasıyla sığınmacıların AB içinde süresiz olarak paylaştırılması en iyi çözüm olur” ifadelerini kullandı.
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) önerilere olumlu yaklaşıyor
Başbakan Angela Merkel'ın partisi, muhafazakar Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ise AB Komisyonu'nun önerilerine destek verdi. Partinin Avrupa milttevekili Herbert Reul, “Tüm AB içinde geçerli olacak standartlara sahip olmamız tamaman doğru ve gereklidir. Kamuoyuna sunulan reform önerileri tam da bu noktaya yoğunlaşmakta” şeklinde konuştu.
AB Komisyonu önerilerinin yasalaşması için AB ülkeleri ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması gerekiyor.