Avrupa Birliği (AB) düzensiz göç konusunda Türkiye ile 18 Mart’ta varılan mutabakatta yer alan taahhütlere bağlı kalacağını bildirdi. 12 Ocak’ta Cenevre’de düzenlenecek Kıbrıs Konferansı’na katılmaya hazır olduğunu duyurdu. Avusturya ise Ankara ile üyelik müzakerelerini veto konusunda geri adım atacağı mesajı verdi.
Brüksel’de AB üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet liderlerini bir araya getiren zirvenin öncelikli gündem maddelerinden birini AB ile Türkiye arasında 18 Mart’ta sığınmacılar konusunda varılan mutabakat oluşturdu. Zirve sonuç bildirgesinde AB’nin 18 Mart Türkiye-AB Zirvesi Ortak Açıklaması’ndaki taahhütlere bağlı kaldığı hatırlatıldı. Ortak açıklamanın “tüm yönleriyle tam ve ayrımcılık yapılmaksızın uygulanmasının önemine” vurguda bulunuldu.
18 Mart Ortak Açıklaması’nda Türkiye’den Yunan adalarına geçen düzensiz göçmenlerin Türkiye’ye iadesi, Yunan adalarından Türkiye’ye iade edilen her bir Suriyeli için Türkiye’den bir diğer Suriyelinin AB’ye yerleştirilmesi, Türkiye üzerinden AB’ye yasadışı göçe yönelik her türlü önlemin alınması, kriterlerin karşılanması halinde Türk vatandaşlarına vize serbestîsi, Türkiye’ye Sığınmacı Mali İmkânı kapsamında ilk etapta 3 milyar euro tahsis edilmesi, Türkiye ile Gümrük Birliği’nin iyileştirilmesi ve Ankara ile müzakere sürecinin canlandırılması konusunda uzlaşıya varıldığı belirtilmişti.
Türkiye'ye 1187 mülteci geri gönderildi
Avrupa Komisyonu, mutabakatın uygulanışı hakkında 8 Aralık’ta yayımladığı ara raporda, bir önceki raporun yayımlandığı 28 Eylül’den bu yana Türkiye’den Yunan adalarına gelen sığınmacı sayısını 5 bin 678 olarak açıklamıştı. Komisyon verilerine göre, o tarihten bu yana Türkiye’den Yunanistan’a giriş yapan 170 sığınmacı da Türkiye’ye geri gönderildi. Yıl başından bu yana Yunanistan’ın Türkiye’ye geri gönderdiği düzensiz sığınmacı sayısı ise bin 187 olarak açıklandı.
Ara raporda, Türkiye'nin vize serbestîsi için gerekli 72 kriterden 7’sini hâlâ yerine getirmediği de not edilmişti.
Kıbrıs da konuşuldu
Zirvede Kıbrıs konusu da gündeme geldi. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiades, adanın yeniden birleşmesi için yürütülen müzakerelerde gelinen süreç hakkında AB liderlerine bilgi verdi. Sonuç bildirgesinde, “AB, Kıbrıs’ın AB üyesi olduğunu ve çözüm sonrası AB üyesi kalacağını dikkate alarak, 12 Ocak 2017 tarihinde Cenevre’de düzenlenecek Kıbrıs Konferansı’na katılmaya hazırdır” ifadeleri kullanıldı.
Avusturya’dan geri adım
Zirve paralelinde, hafta başında Türkiye ile üyelik müzakerelerini veto eden Avusturya da bu tavrından vazgeçtiği mesajı verdi. Avusturya Başbakanı Christian Kern, Ankara ile müzakerelerin bloke edilmesi konusunda yalnız kaldıklarını itiraf edip, bu konudaki tutumlarını sürdürmeyeceklerini söyledi.
Slovenya Başbakanı Miro Cerar da liderler zirvesi öncesi yaptığı açıklamada, AB ile Türkiye arasındaki sığınmacı anlaşmasının devamı için “her şeyin yapılması gerektiğini” belirtip, Avusturya’nın müzakereleri veto tavrının “hata” olduğunu ifade etti.
© Deutsche Welle Türkçe
Kayhan Karaca / Brüksel