Dünya

AB, 150 milyar Euro'luk yeniden silahlanma fonuna ABD, Britanya ve Türkiye'yi dâhil etmeyecek

19 Mart 2025 15:30

T24 Dış Haberler

ABD, Britanya ve Türkiye'den silah şirketleri başkentleri Brüksel ile savunma ve güvenlik anlaşmaları imzalamadıkça Avrupa Birliği'nin (AB) 150 milyar Euro'luk yeni savunma fonunun dışına tutulacak. 

Britanya merkezli The Financial Times'ın (FT) haberine göre; AB yetkilileri, bugün yaptıkları açıklamada başkentlerin silah harcamaları için planlanan fonun yalnızca AB savunma şirketlerine ve blokla savunma anlaşmaları imzalayan üçüncü ülkelerin savunma şirketlerine açık olacağını duyurdu. 

Yetkililer ayrıca üçüncü bir ülkenin “tasarım yetkisine (yapımı ya da belirli bileşenlerin kullanımı üzerindeki kısıtlamalar)" sahip olduğu ya da nihaî kullanımı üzerinde kontrol sahibi olduğu gelişmiş silah sistemlerinin de bu fonun dışında tutulacağını sözlerine ekledi.

Fransa mı galip geldi?

Bu karar, ABD Başkanı Donald Trump'ın yol açtığı tedirginliğin ortasında Fransa'nın savunma stratejisi konusundaki "Avrupalı Satın Al" yaklaşımının galip geldiğini gösteriyor. 

Britanya, özellikle kıtanın savunma kabiliyetlerini güçlendirmeyi amaçlayan Avrupa “Gönüllüler Koalisyonu"ndaki kilit rolüyle bu girişime dahil olmak için yoğun lobi faaliyetlerinde bulunmuştu. Hali hazırda BAE Systems ve Babcock International gibi Birleşik Krallık savunma şirketleri, İtalya ve İsveç gibi AB ülkelerinin savunma sanayilerine derinlemesine entegre olmuş durumdalar.

Yetkililer; ABD, İngiltere ve Türkiye gibi üçüncü ülkelerin girişime katılmak istemeleri halinde AB ile bir savunma ve güvenlik ortaklığı anlaşması imzalamaları gerekeceğini söyledi. Habere göre Londra ve Brüksel arasında bu tür bir anlaşmaya ilişkin görüşmeler başladı ancak balıkçılık hakları ve göç gibi tartışmalı konuları da içeren daha geniş bir AB-Britanya anlaşması taleplerine takıldı.

"Avrupalı büyük savunma şirketleri için büyük sıkıntı yaratabilir"

FT'ye göre Britanya ve Türkiye'nin dışarıda bırakılması, bu pazarlardaki üretici ya da tedarikçilerle yakın bağları olan Avrupalı büyük savunma şirketleri için büyük sıkıntı yaratabilir. 

Fransa'nın savunma harcamalarının sadece AB şirketleri için sınırlandırılmasına yönelik önceki çabaları, AB dışı savunma üreticileriyle yakın bağları olan Almanya, İtalya, İsveç ve Hollanda gibi ülkelerin sert direnişiyle karşılaşmıştı. Teklifin AB ülkelerinin çoğunluğu tarafından onaylanması gerekiyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, Ukrayna ve Rusya savaşını müzakerelerinin dışında tuttuğu Avrupa Birliği liderleri, başkentlere askeri üretimlerini artırmak için ödünç verilecek 150 milyar Euro'luk bir fon önermişti. AB zirvesinde, Alman Şansölyesi Olaf Scholz da dahil olmak üzere birkaç lider, girişimin benzer düşüncede olan Avrupa Birliği dışındaki ortaklara açık olması gerektiğini söyledi. Scholz, "Bununla desteklenebilecek projelerin Avrupa Birliği'nin parçası olmayan ancak İngiltere, Norveç, İsviçre, Türkiye gibi yakın bir şekilde birlikte çalışan ülkelere açık olması bizim için çok önemli" dedi.