'Panama Belgeleri' nedir?
'Süddeutsche Zeitung', Kuzey Almanya Radyosu (NDR), Batı Almanya Radyosu (WDR) ve 80 ülkenin medya araştırma birimleri, sadece adresten ibaret şirketlerin yetkilisinden sızdırılan bilgilere dayanarak politikacı ve ünlü şahsiyetlerin finans faaliyetleriyle ilgili belgelere ulaştı. Hayali şirketlerin sayısı 215 bini buluyor.
'Panama Belgeleri'nde kimlerin adı geçiyor?
İtalyan ‘Corriere della Sera’ gazetesinin ‘bütün zamanların en büyük finans skandalı’ yakıştırmasını yaptığı varlık gizleme faaliyetlerine katılanlar arasında eski ve görevdeki 12 devlet ve hükümet lideri ile 128 politikacı, milyarder ve ünlü sporcu da bulunuyor. İzlanda Başbakanı Sigmundur David Gunnlaugsson da ünlü isimler arasında. Gunnlaugsson başbakanlığa gelmesini İzlanda’nın karanlık mali işlemler yüzünden devlet iflasının eşiğine gelmesine borçluydu.
Belgeler neden bu kadar önemli?
Belgelerin tahrip gücü muazzam. Dünyadaki birçok hükümet skandal yüzünden sallanabilir. Hayali şirketlerin bir kısmı doğrudan devlet başkanlarının ismine kayıtlı. Diğerleri de devlet başkanlarının akrabaları ya da yakın çevresi tarafından açılmış. Skandal demokratik ülkelerde hükümetlerin düşmesine yol açabilir. Gazeteciler görüşlerine başvurdukları için skandala karışanlar araştırmalardan haberdardı. Putin’in sözcüleri zaman kaybetmeden atağa geçip, Batı’nın ‘medya savaşı’ açtığını ve Putin’e komplo düzenlendiğini söylediler. Belgeler Putin’in en yakın dostunun önemli Rus şirketlerinin hissedarı olup, hayali şirketinin hesabına milyonlarca dolar yatırıldığını gösteriyor.
Mossack Fonseca şirketi skandalda nasıl bir rol oynuyor?
Panama şirketi Mossack Fonseca offshore şirket kurmaya ve bu şirketlerin yönetimine aracı oluyor. Avukatlık bürosu toplam 300 bin paravan şirketin kurulmasında danışmanlık hizmeti vermiş. Mossock Fonseca aynı zamanda vesayet şirketleriyle özel vakıflar kurup işletiyor. Hukuk müşavirliği şirketi 1977 yılında Alman asıllı avukat Jürgen Mossack tarafından kuruldu. 1986’da Mossack, Panamalı Ramon Fonseca Mora ile ortak oldu.
Neden Panama?
Kayman ve Bermuda Adaları gibi Panama da Latin Amerika’nın en önemli finans merkezleri arasında yer alıyor. Liberal yasaları bankaları Latin Amerika’ya çekiyor. Elan 90 bankanın 65 milyar dolarlık mevduatı işlettiği tahmin ediliyor. Finans krizi Panama’yı etkilemediği gibi bu ülkedeki yatırımların artmasına da yaradı. Panama’nın adı vergi cennetleri arasında geçiyor. Bu ülke yasa dışı para havaleleriyle ilgili haberlere konu oluyor. Panama 1980’li yıllarda Kolombiyalı uyuşturucu kartellerinin bankası sayılmaktaydı.
Offshore şirket nedir?
Para Aklamayla Mali Mücadele (FATF) adlı çalışma grubunun verilerine göre şirket ve holdingler yasal ticari faaliyetleri, şirket evlilikleri, şirket satın almalar ve vergi planlamaları için offshore şirket kuruluşlarına izin veren ülkelerde temsilcilik açabiliyor.
'Panama Belgeleri' kapsamında ne kadar bilgi sızdırıldı?
Sayısız bilgi sızdırıldı. ‘Süddeutsche Zeitung’a elektronik posta, veri bankası, resim, elektronik doküman ve PDF dosyası şeklinde 11,5 milyon belge iletilmiş. Toplam veri hacmi 2,6 terabaytı buluyor. Wikileaks’in ele geçirdiği kayıtların hacmi 1,7 gigabaytla ‘Panama Belgeleri’nin sadece binde biri kadardı. Veriler 1976’lı yıllarla 2016 arasındaki dönemi kapsıyor. NSA’nın gizli bilgilerini sızdıran Edward Snowden ‘Panama Belgeleri’nin bütün zamanların en büyük veri sızıntılarından biri olduğunu söylüyor.