T24 - Anayasa referandumu, Erdoğan'ın İstanbul Belediye Başkanı seçildiği 1994'ten bu yan girdiği ve önde kapattığı 7. sandık yarışı oldu.
1994 yılında yüzde 25 oyla İstanbul Belediye Başkanı seçilen Erdoğan, 2002’de AKP’yi kurdu; yüzde 34.3’le iktidar oldu. 2004 yerel seçimlerinde oyunu yüzde 41.7’ye çıkardı. 2007 genel seçimlerinde yüzde 46.6’yla çıtayı yükseltti. 2009 yerel seçimlerinde de yüzde 38.4’le ipi göğüsleyen Erdoğan dün de referandum sandığından yüzde 58 ‘Evet’ çıkararak birinci oldu...
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, “sandık başarısı” konusundaki performansını referandumda da korudu. Milli Görüş’ün partisinin il başkanı olarak girdiği seçimlerde yakaladığı başarı çizgisini, Milli Görüş’ün lideri Necmettin Erbakan ile yolunu ayırıp AKP’nin başına geçtikten sonra da sürdüren Erdoğan, Genel Başkan olarak katıldığı yedinci büyük oylamada da istediği sonucu elde etti.
56 yaşındaki Recep Tayyip Erdoğan, lise ve üniversite yıllarında Milli Türk Talebe Birliği öğrenci kollarında aktif görev aldıktan sonra 1976 yılında MSP Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığı’na ve aynı yıl MSP İstanbul Gençlik Kolları Başkanlığı’na seçildi. 12 Eylül 1980 darbesiyle birlikte partisi kapatılınca hukuken ara verdiği aktif siyasete 1983 yılında Refah Partisi’nin kurulmasıyla yeniden döndü. 1984 yılında Refah Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı, 1985 yılında ise Refah Partisi İstanbul İl Başkanı ve Refah Partisi MKYK üyesi oldu.
Başkanlıkta 5 yılı dolmadı
İstanbul İl Başkanlığı döneminde, genel seçimlerde partisinin Türkiye genelinde aldığı oy ortalamasının altında kalsa da, yerel seçimlerde İstanbul’da partisinin kazandığı oy oranı, Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. 1987 yılında yapılan milletvekili genel seçiminde RP’nin Türkiye genelinde aldığı oy oranı yüzde 7.2 olmasına rağmen İstanbul’da aldığı oy oranı yüzde 6.9’da kaldı. 1991’de RP Türkiye genelinde yüzde 16.9 oy aldı, İstanbul’da RP’ye çıkan oy ise yüzde 16.7 oldu. Buna karşılık, yerel seçimlerde RP’nin aldığı oy oranı 1984 yılında Türkiye genelinde yüzde 4.4 iken, İstanbul’da yüzde 4.3 düzeyinde gerçekleşti. Ancak daha sonraki seçimlerde sonuçlar farklı çıktı. Erdoğan’ın İl Başkanı olmasından 4 yıl sonra 1989 yılında yapılan yerel seçimde RP, Türkiye genelinde yüzde 9.8 oy almış olmasına rağmen, İstanbul’da aldığı oy oranı yüzde 10.7’ye çıktı.
2007’de de yüzde 69 aldı
1994 yılında ise Erdoğan İl Başkanı olarak seçim kampanyasına destek vermek yerine bizzat Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu. Etkili bir kampanya yürüten Erdoğan, güçlü rakiplerine karşı seçimi kazanmayı başardı. ANAP adayı İlhan Kesici yüzde 22.1, DYP adayı Bedrettin Dalan yüzde 15.4, SHP adayı Zülfü Livaneli yüzde 20.3 oy alırken Erdoğan küçük bir farkla da olsa yüzde 25.1 oy alarak seçimi kazandı. Aynı seçimde RP’nin Türkiye genelinde aldığı oy oranı ise İstanbul’un gerisinde kaldı ve yüzde 19.1 oldu.
Büyükşehir belediye başkanlığında 5 yılını dolduramadan cezaevine giren ve 2001 yılında AKP’nin kurucu genel başkanı olan Erdoğan, aldığı ceza nedeniyle kendisi 4 ay sonra parlamentoya girebilse de partisi 2002 seçiminde yüzde 34.3 oy ile birinci parti oldu ve iktidara geldi.
AKP, ikinci büyük seçimi 2004 yılında yaşadı. Yerel seçimde yüzde 41.7 oy alan AKP, 2007 genel seçiminde yüzde 46,6 oy almayı başardı. 2009 yılında yapılan yerel seçimde oy oranı düşmesine rağmen yüzde 38.4 ile yine en çok oy alan parti oldu.
21 Ekim 2007’de cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini öngören anayasa değişikliği için yapılan referandumda yüzde 69.1’lik “Evet” oylarıyla istediği sonucu elde eden Erdoğan, dün yapılan referandumda da “Evet” oylarının yüzde 50’nin üzerinde olmasını sağladı.
Demirel ve Özal’ı geçti
MENDERES: 14 Mayıs 1950’de yapılan seçimde yüzde 52,7 oranında oy alan DP’nin Genel Başkanı Celal Bayar Cumhurbaşkanı seçildi ve hükümeti kurma görevini Adnan Menderes’e verdi. 22 Mayıs’ta hükümetini kuran Menderes, Haziran ayında da partinin başına geçti. 1954’de yapılan genel seçimde partisinin oy oranı yüzde 57’ye çıktı. 1957’de yapılan seçimde ise DP’nin oy oranı yüzde 48 oldu. Bu, Menderes’in katıldığı son milletvekili genel seçimi oldu. 27 Mayıs 1960’da yapılan darbe ile DP kapatıldı, yargılanan Menderes de idam edildi.
DEMİREL: 27 Mayıs darbesi ile kapatılan DP’nin yerine kurulan AP’nin başına 1964 yılında geçen Süleyman Demirel, 1965 genel seçiminde yüzde 52,9 oy aldı. 1969 yılında yüzde 46,5 olan oy oranı, 1973’de yüzde 29,8’e indi, 1977’de ise yüzde 36,9 oldu. 12 Eylül darbesi nedeniyle siyasete ara veren Demirel, DYP Genel Başkanı olarak girdiği son genel seçimde yüzde 27 oy alarak iktidar partisi olan ANAP’ın yüzde 24’lük oyunun önüne geçti ve SHP ile koalisyon hükümeti kurdu.
ÖZAL: 1983’de ANAP’ı kuran Turgut Özal, aynı yıl yapılan genel seçimde yüzde 45,1 oy aldı. 1984’de yapılan yerel seçimde yüzde 41,5 olan oy oranı, 1987 genel seçiminde yüzde 36,3’e, 1989’da yapılan yerel seçimde yüzde 21,8’e geriledi. Özal aynı yıl cumhurbaşkanı seçilerek ANAP’ın başından ayrıldı, partisinin oy oranı da 1991’de yapılan genel seçimde yüzde 24’e, 1989’da yapılan yerel seçimde ise yüzde 21’e geriledi.