Dünya

5 yıl sonra ilk: İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Çin'e gidiyor

İngiltere'den en son Theresa May'in başbakan olduğu dönemin Muhafazakar Parti hükümetinin Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Temmuz 2018'de Çin'i ziyaret etmişti

30 Ağustos 2023 11:24

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Pekin'i ziyaret edecek. İngiliz Bakan'ın, Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Cıng ve mevkidaşı Vang Yi ile görüşmesi bekleniyor.

Bugün Pekin'e varması beklenen Cleverly, bu ziyaretiyle 5 yıl aradan sonra Çin'i ziyaret eden ilk İngiltere dışişleri bakanı olacak. İngiltere'den en son Theresa May'in başbakan olduğu dönemin Muhafazakar Parti hükümetinin Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Temmuz 2018'de Çin'i ziyaret etmişti.

Cleverly'nin ziyaretinde, bir yanda Çin ile ekonomik ve diplomatik bağları sürdürürken diğer yanda sorun alanlarındaki tavrını ortaya koyabileceği yeni bir dengeyi hedefleyeceği öngörülüyor.

"Küresel sorunlar, Çin olmadan çözülemez"

Bakan Cleverly, ziyaretinin duyurulmasının ardından yaptığı açıklamada, Çin ile bağları sürdürmenin önemine dikkat çekerek "İklim değişikliğinden salgınların önlenmesine, ekonomik istikrarsızlıklardan nükleer silahların yayılmasına kadar birçok önemli küresel sorun Çin olmadan çözülemez" ifadelerini kullandı.

Pekin'deki ikili görüşmelerinde, Rusya-Ukrayna Savaşı'nı ve Güney Çin Denizi'ndeki gerilimleri örnek vererek Çin'in küresel güvenlik açısından sorumlu davranmasının önemine işaret edeceğini belirten Cleverly ayrıca muhataplarına Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Tibet'teki insan haklarına dair yükümlülüklerini hatırlatacağı, Hong Kong'un özerk yönetim yapısının aşınmasına dair endişelerini dile getireceğini kaydetti.

"Çin'e yönelik yaklaşım değişerek ilerlemeli"

İngiliz hükümetinin Mart 2023'te güncellediği Güvenlik, Savunma, Kalkınma ve Dış Politika Bütünleşik Strateji Belgesi'nde, Çin'in hem güvenlik ve hem değerler bakımından İngiltere'nin görmeyi istediği uluslararası düzene "çağı tanımlayan bir meydan okuma" oluşturduğu belirtilerek Çin'e yönelik yaklaşımın "değişerek ilerlemesi" gerektiği vurgulanmıştı.

Belgede, "Pekin ile iklim değişikliği gibi sorunlarda işbirliği için ortaklarımızla çalışmayı sürdüreceğiz. Fakat Çin Komünist Partisi'nin zorlama ve bağımlılıklar yaratma girişimlerine diğerleriyle birlikte karşı çıkacak, ülkemizi, demokrasimizi ve ekonomimizi koruyacağız" ifadelerine yer verilmişti.

İngiltere Parlamentosu'nun İstihbarat ve Güvenlik Komitesi de temmuzda yayımladığı raporda, Çin'in İngiltere'nin ekonomisi, siyaseti, sivil altyapısı ve akademisine nüfuz ederek "devlete karşı topyekun saldırıya giriştiği", İngiliz hükümetinin buna karşı koruma mekanizmaları geliştirmekte yetersiz kaldığı tespiti yer almıştı.

Başbakan Rishi Sunak, göreve başladıktan sonra Kasım 2022'de yaptığı bir konuşmada, Çin ile ilişkilerde "işbirliğinin altın çağının noktalandığını", İngiltere'nin bundan böyle "ekonomik güvenliğe odaklanması gerektiğini" vurgulamıştı.