Çok uluslu şirketlere 'hangi ülkede ne iş yaptıklarını' ve 'ne kadar satış yaptıklarını', ana ülkenin maliye bakanlığına raporlamak zorunluluğu geliyor. Raporlar diğer ülkelerle paylaşılacak. Grup geliri 750 milyon Euro olan şirketler 31 Aralık’a kadar bildirim yapmak zorunda. Türkiye’deki yabancı kökenli şirket sayısı resmi verilere göre 41 bin 397.
Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberi şöyle:
Başta gelişmiş ülkeler olmak üzere devletler özellikle 2008 krizinin ardından şirketlerin veya kişilerin vergi cennetleri aracılığı ile daha az vergi ödemesi dolayısıyla sıkıntılı. Bu durumu aşmak için de G20 bünyesinde Matrahın Aşındırılması ve Kârın Aktarılmasının Önlenmesi İngilizce adıyla (Base Erosion and Profit Shifting) BEPS projesi geliştirildi. BEPS ile şirketlerin faaliyetleri ile elde ettikleri kârdan ödedikleri verginin faaliyet gösterdikleri ülkelerde üretimleri ile doğru orantılı olmasının sağlanması amaçlanıyor.
Ülkeler, şirketlerin elde ettikleri kârdan örneğin know how, patent, geliştirilen yeni fikir ve oluşturulan organizasyonları ile orantılı vergi almak istiyor. BEPS kapsamında matrahın aşındırılması ve kârın başka bir ülkeye taşınmasını önlemeye yönelik 15 aksiyon planı bulunuyor.
Bu planların hayata geçmesi için her şeyden önce ülkelerin bu bilgileri birbiri ile paylaşması gerekiyor. İç hukuklarını bu 15 aksiyon planına göre oluşturmaları gerekiyor. Başta Türkiye olmak üzere birçok ülke de uygun düzenlemeler yapıyor.
Bunun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri diğer ülkeleri kendisine bilgi vermeye zorlayan FATCA adlı yaptırımları da içeren bir düzenlemeyi hayata geçirdi.
BEPS kapsamında ikinci olarak şirketler ile peşin fiyatlandırma anlaşması yapılması (baştan hangi ürün için ne kadar vergi alınacağının anlaşma ile belirlenmesi) ve üçüncü olarak vergi konularında karşılıklı idari yardımlaşma da devletlerin görevleri. Türkiye ve diğer ülkeler bu konularda çalışmalarını sürdürüyor. Buraya kadar en azından kamuoyunda bilinenleri sıraladık.
Taslak yakında yayımlanacak
BEPS konusunda gündeme gelemeyen ve şirketler ile kamuoyunu en fazla ilgilendiren dördüncü önemli nokta ise Koç Üniversitesi’nde InternationalFiscal Association-IFA (Uluslararası Maliye Birliği) tarafından düzenlenen konferansta moderatör olan danışmanlık şirketi Pwc’nin Vergi ve Hukuk Hizmetleri Lideri Zeki Gündüz tarafından dile getirildi.
Gündüz’ün dile getirdiği BEPS düzenlemesine Ülke Ülke Raporlama deniliyor. Bu düzenlemeye göre belirli büyüklüğü aşan çokuluslu şirketler hangi ülkede ne yaptığını, ne üretip ne sattığını faaliyet gösterdikleri ana ülkelerin vergi dairelerine raporlamak zorunda.
Üstelik ülkelerle de bu bilgileri diğer ülkelerin vergi daireleri ile paylaşacak ve böylece şirketlerin vergi paylaşımını doğru yapıp yapmadığı gün gibi ortaya çıkacak. Türkiye bu maddeye uyumu Transfer Fiyatlaması düzenlemeleri ile gerçekleştiriyor. Türkçesi şirketlerin kendine bağlı şirketlere ürün satarken kârı kaçırıp kaçırmadığı böyle kontrol ediliyor.
Gündüz’ün verdiği bilgilere göre transfer fiyatlandırmasına ilişkin BEPS raporları, Türkiye açısından iç hukukta uygulanacak taslak bir tebliğ çalışmasını başlatmış bulunuyor. Taslak tebliğ henüz yürürlüğe konulmadı, üzerindeki çalışmalar devam ediyor. Bu taslaktaki Türk yaklaşımı, OECD çalışmaları ile paralellik gösteriyor ve yakın zamanda yayımlanması bekleniyor.
750 milyon Euro üstü
Tebliğde ülke ülke raporlamayı yapacak şirketler de belirlenmiş. Buna göre tüm dünyada konsolide grup geliri 750 milyon Euro olan çokuluslu işletmeler grubunun, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar bu raporu vermesi gerektiği belirtiliyor.
Türkiye’deki yabancı kökenli şirket sayısı resmi verilere göre 41 bin 397. Bölgesel olarak Türkiye’den yönetilen şirket sayısı da 612 ile azımsanmayacak bir ölçüde. Yani 612 şirket Türkiye’de bu raporlamayı yapacak. 41 bin 397 şirketin bilgileri ise diğer ülkelerden Türkiye’ye gelecek.
Bu haber Habertürk'te yayımlanmıştır.