Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın 2020'den bu yana 376 bin kamu binasında envanter çalışması yaptığı ve riskli olanların “kırmızı” kodu ile önceliklendirildiği ortaya çıktı. “Kırmızı” kod verilen bina sayısı açıklanmazken, raporlarla ilgili bakanlığın kayıtlarına, “Çok gizli evrak, sadece Cumhurbaşkanlığı ile bakanlığımız ve ilgili bakanlıkların üst düzey sorumluları ve gerekli hallerde valiler ile paylaşılacak” notu düşüldü.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yaklaşık 3 yıldır kamu hizmet binalarının afetlere karşı güçlendirilmesine yönelik envanter çalışması yaptığı ve riskli görülen yapıların, “kırmızı”, “turuncu” ve “sarı” kodları ile sınıflandırıldığı ortaya çıktı. “Kamu Hizmet Binalarının Envanterinin Çıkarılması ve Afetlere Karşı Güçlendirme Çalışmalarının Önceliklendirilmesi Projesi”ne ilişkin bilgiler, bakanlığın 2022 Faaliyet Raporu’nda yer aldı.
İvedi incelenmesi gerekenlere kırmızı kod verildi
Raporda, 81 ilden kamu binalarının envanter bilgilerinin toplanmasına başlandığı, deprem riskine ilişkin olarak, kamu binalarının deprem performansının belirlenmesi için bir önceliklendirme yapıldığı belirtildi. Raporda, şu ifadeler kullanıldı:
“Bina envanter bilgileri bir yazılım kapsamında puanlanmış olup, puanlama sonrasında renk kodları kırmızı (deprem performansı incelemesi ivedi yapılması gereken bina), turuncu (deprem performansı incelemesi yapılması gereken 2. öncelikli olarak yapılması gereken bina), sarı (deprem performansı incelemesi 3. öncelikli olarak yapılması gereken bina) olmak üzere incelenmesi gereken binalar sınıflandırılmıştır.”
“Gerekli hallerde üst düzey sorumlularla paylaşılacak”
Raporda, 2020'de başlayan proje kapsamında 2022 sonu itibarıyla 379 bin 649 adet kamu binasının envanter bilgilerinin sisteme kaydedildiği, toplam 80 ilde envanter çalışmalarının bitirildiği belirtildi. Elde edilen verilerin de “gizli” olduğu ifade edilen raporda, şöyle denildi:
“Yazılımdan alınan raporlar çok gizli evrak niteliğinde olup, sadece Cumhurbaşkanlığı ile bakanlığımız ve ilgili bakanlıkların üst düzey sorumluları ve gerekli hallerde valiler ile paylaşılacaktır.”
Yapı denetime uygulanan cezada, yüzde 33’lük artış
Öte yandan raporda, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından tartışmalı hale gelen yapı denetim kuruluşlarının denetimlerine ilişkin bilgilere de yer verildi. Buna göre, bu kuruluşlara uygulanan para cezasına ilişkin işlem sayısında bir önceki yıla göre yüzde 33 oranında artış yaşandığı görüldü. 2021'de uygulanan para cezası idari müeyyide işlem sayısı 705 olarak kayıtlara geçerken, 2022'de bu sayı 942’ye yükseldi.