Münih'te çarşamba günü başlayan ve 6 Aralık'a sona erecek olan Edebiyat Festivali'nin onur konuğu olan şair Ahmed Said Esber "Adonis" olarak tanınıyor. Yaklaşık 30 yıldır Fransa'da sürgünde yaşayan Adonis, edebiyat festivalinin açılışında hem Batı'yı hem de Arap- İslam dünyasını eleştiren bir konuşma yaptı.
Paris'ten ayağının tozuyla gelen 85 yaşındaki şair, yaşanan olumsuzluklardan bir Arap olarak, Batılılara göre iki misli etkilendiğini söyledi. Avrupa ülkelerinde yaşayan göçmenlerin feci olaylar karşısında dehşete kapıldıklarını anlatan Adonis, yaşadığı ülkenin vatandaşlarıyla dayanışma içinde olduğunu belirterek, "Bu ülke benim için Fransa'dır, Paris'tir. Bu durumun bir parçasıyım" dedi.
Batı toplumunu Ortadoğu'da olup bitenlere ilgisiz kalmakla suçlayan ünlü şair, "Paris'te meydana gelen olaylar Arap dünyasında yaşananların devamıdır" diye konuştu. İnsanların kendilerine, "Avrupa terör tehlikesini neden bu kadar geç algıladı?" diye sorması gerektiğini dile getiren Adonis, "Mesela Irak'ta terör beş yıldır sürüyor. Suriye ve Libya'da da bir süredir etkili. Yemen'de de durum öyle. Görünen o ki oradaki insanların Avrupalılar için bir değeri yok. Her ülkeyi sadece kendi vatandaşları ilgilendiriyor" dedi.
Merkel'e teşekkür
Özellikle Ortadoğu'da politik ve kültürel anlamda etkili olan Avrupalı sömürgeci ülkelerin bu perspektiften yaklaşarak durum değerlendirmesinde bulunmasını salık veren Adonis, terörü finanse eden, silah desteği sağlayan Batılı ülkelerin bölge ülkeleriyle olan ilişkilerini gözden geçirmesi gerektiğine vurgu yaptı. Ortadoğu'da sömürge geçmişi olmayan Almanya'nın mültecilerin kabulü konusunda gösterdiği duyarlılıktan da övgüyle söz eden şair, Başbakan Angela Merkel'e teşekkür etti.
Sözlerine Arap dünyasına yönelik eleştirilerle devam eden Adonis, ilk İslam devletinin kurulmasının üzerinden bin 400 yıl geçmesine rağmen Arapların hukuk devleti inşa etme, sivil ve çağdaş bir toplum oluşturmada başarısız kaldıklarını ifade etti. "Arap dünyasında halen Ortaçağı yaşıyoruz" diye konuşan Suriyeli şair, bu durumun bölgeden kaçışın en önemli nedenlerinden biri olduğunu ileri sürerek, "İnsanlar sadece şiddetten ya da iş bulma amacıyla kaçmıyorlar. Kendilerini insan olarak hissetmek istiyorlar. Her Avrupalı gibi hukukun ve özgürlüklerin tadına varmak istiyorlar" dedi.
17 yaşından beri mitololojide Afrodit'in aşık olduğu, yakışıklı ölümlü yarı tanrıya verilen Adonis adını kullanan ünlü şair, İslam dünyasının geri kalmışlığını dinin siyasete alet edilmesine bağladı. Konuşmasını laikliğin önemine vurgu yaparak sürdüren Adonis, "Devlet ve din işleri ayrılmalı" diye konuştu. Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmamasını İslam dünyasının temel sorunu olarak tanımlayan şair, eğitimde, kültürel alanda, kurumlarda ve hukukta dinin araç olarak kullanılmasını, "İnsanlığa karşı girişilen ağır şiddettir ve bu asla kabul edilemez" sözleriyle değerlendirdi. Kendisinin kişisel dini vecibelerin yerine getirilmesine karşı olmadığını da vurgulayan Adonis, "Ancak eğer din benim kişisel işlerime, hayatıma, eğitimime, düşüncelerime ya da fikirlerime müdahale eden bir kuruma dönüşüyorsa, buna karşıyım" diye konuştu.
Gecenin sonunda şair "Doğu ve Batı" adlı şiirini okudu.