Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Soma’da şu ana kadar 274madencinin hayatının kaybettiği facianın yaşandığı kömür ocağıyla ilgili olarak, “İlgili işletme, son 4 yılda 8 kez programlı denetime tabi tutulmuş. Ayrıca şikâyet ve kazalardan dolayı 8 kez inceleme teftişi gerçekleştirilmiş” dedi.
Bakan Çelik, “Bunları üzücü, bizi kahreden bir günde söylemek istemezdim ama 5 yıllık bir iş sağlığı ve güvenliği mücadelesi vermiş bir bakan olarak bu küçük sitemimi mazur görmenizi rica ediyorum. Amacımız ne iş kazalarını önlemek. İş hastalıklarını sıfırlamak. İş kazalarını sıfırlamak mümkün değil ama çok çok aşağılarda tutmak mümkün” diye konuştu.
Faruk Çelik, hayatını kaybedenlerden birinin 15 yaşındaki Kemal Yıldız olduğu iddialarıyla ilgili olarak ise "Konuyla ilgili Enerji bakanımız tam yetkili. Kayıt dışı bir çalışma olduğu ile ilgili herhangi bir bilgi bize ulaşmadı. 15 yaşında bir çocuğun çalıştırıldığı ile ilgili bir bilgi geldi. Orada bir kriz merkezi kurduk. Gelişen tüm olaylara müdahale ettik. 15 değil bu delikanlının 19 yaşında olduğunu tespit ettik. Onun da doğru olmaması sevindirici bir durum" dedi.
Ankara’da basın toplantısı düzenleyen Bakan Faruk Çelik’in konuşmasının satırbaşları şöyle:
Bu elim kazayı haber alır almaz bakanlık olarak, bakan yardımcımızın başkanlığında, SGK Başkanı ve ilgili arkadaşlar, Teftiş Kurulu Başkanı ve tetkik heyetlerini kısa süre içerisinde olay yerine ulaştılar.
Kazanın meydana geldiği kömür işletmesiyle ilgili Çalışma Bakanlığı’yla ilgisi açısından kısaca bilgi vermek istiyorum. İlgili işletme, son 4 yılda 8 kez programlı denetime tabi tutulmuş. Ayrıca şikâyet ve kazalardan dolayı 8 kez inceleme teftişi gerçekleştirilmiş. Bu inceleme teftişlerinde elektrik panolarında kilitlenme sistemi olmadığı, lastik tekerlekli yükleyicilerinin geri vites ikaz sinyalinin olmadığı, acil toplanma yerinin belirlenmediği, ateşçiler için antistatik elbisenin eksik olduğu, bant taşıyıcıların ikaz sistemlerinin yeterli olmadığı gibi hususlar bu şikayet incelemeleri neticesinde ortaya çıkan hususlar. Bu eksikler o dönemler içerisinde giderilmiş ev en son 13-18 Mart 2014’te yapılan teftişlerde ise mevzuat açısından herhangi bir noksanlığın olmadığı tespit edilmiş bulunmaktadır.
Bin bir türlü mücadele neticesinde, 30 Haziran 2012’de İş Sağlığı Güvenliği yasasını yürürlüğe koyduk. Yasa diyor ki risk değerlendirme zorunluluğunu getirdim diyor. Maden ve ocaklar gibi tehlikeli, bir iş yeriyse bu iş yerinde risk değerlendirmesi yapıp muhtemel riskler var ise onlar giderilmeden çalışma yapılamayacağını getiriyor yasa. 1000 kişinin üzerindeyse riskli iş yeri burada tam zamanlı iş yeri hekim ve iş güvenliği uzmanını bulundurmak zorundasınız diyor. Acil durum planlaması ve uygulama zorunluluğu getiriyor yasa.
Bir başka önemli düzenleme ise iş yeri eğer çok tehlikeliyse burada çalıştırdığınız insanlar o mesleğe uygun sertifikalı olmalıdır diyor. Beşinci olarak bütün çalıştırdığınız personeli iş sağlığı eğitiminden geçirmelisiniz diyor. Bahse konu iş yerinde 13 iş sağlığı uzmanı, ve iş yeri hekimleri olduğu görülüyor. Yeterli rakamlar bunlar. O zaman kaza neden oldu? Yasa var mı var. Denetim var mı var.
Denetim neticesinde mevzuata aykırılık tespit edilmemiş. İş teftiş kurulu başkanımız olmak üzere arkadaşlarımız gerekli çalışmaları yapıyorlar. Kimsenin şüphesi, olmasın ki en ufak ayrıntılar değerlendirilecek en ufak karanlık nokta kalmayacak. Bir önemli evrakımız daha var. İş yeri uzmanlarının iş yeriyle ilgili rapor defterleri her iş yerinde olmak zorunda.
Savcılık da eminim bunu dikkate alacaktır. Teknik nezaretçi olarak bir maden mühendisinin bulunması gerekiyor. Onun da tespitleri önem arz etmektedir. Toplumda iş sağlığı farkındalığını oluşturmak için çok önemli çalışmalar yapıldı. Ama bu olaydan sonra bazı yorumları izliyorum ve Türkiye’de böyle bir yasanın çıktığından haberi olmayan insanların yorumlarını görüyorum.
Bunları üzücü bizi kahreden bir günde söylemek istemezdim ama 5 yıllık bir iş sağlığı ve güvenliği mücadelesi vermiş bir bakan olarak bu küçük sitemimi mazur görmenizi rica ediyorum. Amacımız ne iş kazalarını önlemek. İş hastalıklarını sıfırlamak. İş kazalarını sıfırlamak mümkün değil ama çok çok aşağılarda tutmak mümkün.
Madende kayıt dışı çalışma ve 15 yaşında işçi iddiaları
Konuyla ilgili Enerji bakanımız tam yetkili. Kayıt dışı bir çalışma olduğu ile ilgili herhangi bir bilgi bize ulaşmadı. 15 yaşında bir çocuğun çalıştırıldığı ile ilgili bir bilgi geldi. Orada bir kriz merkezi kurduk. Gelişen tüm olaylara müdahale ettik. 15 değil bu delikanlının 19 yaşında olduğunu tespit ettik. Onun da doğru olmaması sevindirici bir durum.