Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), 2019 4 kişilik bir ailenin aylık ortalama haberleşme giderinin vergiler dâhil ortalama 268,83 TL olduğunu açıkladı. 2019 yılında Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin haberleşme giderinin yıllık 3.225 TL’ye ulaştığı ve bu rakamın 655 TL’sini devlete ödenen verginin oluşturduğu tespit edildi. 2018 yılında yapılan analizde 4 kişilik bir ailenin haberleşme giderleri yaklaşık 2.878 TL devlete ödenen verginin ise 584 TL olduğu hesaplanmıştı.
Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’nda evlerinde bir sabit telefon ile genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu hattı sahibi olan 4 kişilik aileler baz alındı.
TELKODER’in her yılın sonunda yaptığı analiz kapsamında açıkladığı Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’na göre sabit telefona vergiler dâhil aylık ortalama 38,23 TL ödeniyor. Aynı araştırmada, 3 GSM operatörünün abonelerinin ortalama aylık ödemelerinin ise vergiler dâhil 42,4 TL’ye ulaştığı belirtiliyor. Sabit internet bağlantısı için ise aylık ortalama vergiler dâhil 60,9 TL ödeniyor. Bu giderlerin hepsinden yüzde 18 KDV’nin yanı sıra, sabit ve mobil haberleşme hizmetleri ve sabit ve mobil internet hizmetleri için yüzde 7,5 Özel İletişim Vergisi devlete aktarılıyor. Evlerinde bir sabit telefon ile genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu hattı sahibi olan 4 kişilik bir aile, haberleşme gideri için devlete aylık 54,61 TL vergi ödüyor. Bu rakam yılda yaklaşık 655 TL’yi buluyor.
2020’de haberleşme giderlerinde artış bekleniyor
TELKODER’den yapılan açıklamada 2017 yılı sonuna kadar mobil telefonda yüzde 25, sabit telefonda yüzde 15 ve internet erişiminde yüzde 5 olarak uygulanan Özel İletişim Vergisi’nin (ÖİV), 2018 yılında tüm hizmetlerde yüzde 7,5 olarak değiştirildiğine değiniliyor. 2019 yılında Adil Kullanım Kotası’nın (AKN) kaldırılmasıyla internet fiyatlarına yapılan zamlar dikkate alındığında önümüzdeki yıllarda giderlerdeki internet payının ve vergisinin artacağı öngörülüyor. Bu durumun 2020 yılı haberleşme giderlerinde de artışlara neden olacağı vurgulanıyor.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak, “TELKODER olarak her yıl açıkladığımız iletişim harcamaları raporumuza baktığımızda bu yıl döviz kurlarının ve sektörde yapılan zamların etkisiyle giderlerin arttığını görüyoruz. Burada kullanıcıları yüksek vergiler de epey zorluyor. Özellikle 1999 Gölcük depremiyle hayatımıza geçici olarak giren Özel İletişim Vergisi’nin 20 yıldır alınması büyük bir sorun teşkil ediyor. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir vergi alınmıyor bizde de bir an önce kaldırılması gerekiyor. 2020 yılında hem serbestleşmenin hızlandırılarak rekabetin arttırılması hem de bu vergi yüklerinin hafifletilmesi hususunda devletin gerekli yaklaşımı göstereceğine inanıyoruz.” diyor.
"Telefon değiştirme sıklığı kur ve taksit düzenlemeleri nedeniyle azaldı"
TELKODER’in açıkladığı giderlere, haberleşme cihazlarının bedellerinin dâhil olmadığının da altını çizen Arıak telefon değiştirme sıklığımızın döviz kurlarındaki artış ve taksit düzenlemeleri nedeniyle azaldığına da dikkat çekiyor. Bu gelişmenin aile ekonomileri için umut verici olduğunu ifade eden Arıak son iki yıl içinde telefon değiştirenlerin oranının yüzde 64’ten yüzde 58’e düştüğünü dile getiriyor. Bu düşüş, ithal telefonlar üzerindeki fiyat baskısının yeni telefon alma isteğini etkilediğini gösteriyor.