Gündem

2019 Nobel Ekonomi Ödülü açıklandı: Üç bilim insanına verilen ödülün iki kazananı evli, Duflo şimdiye dek ödül alan en genç isim

2019 Nobel Ekonomi Ödülü Abhijit Banerjee, Esther Duflo ve Michael Kremer'e verildi

14 Ekim 2019 12:57

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2019 Nobel Ekonomi Ödülü’nü ‘küresel yoksullukla mücadeledeki deneysel yaklaşımları’nedeniyle Abhijit Banerjee, Esther Duflo ve Michael Kremer’e verdi.

ABD’nin Massachusetts Institute of Technology (MIT) Üniversitesi’nde Yoksullukla Mücadele ve Gelişme Ekonomisi Profesörü Esther Duflo, bu ödülü kazanan ikinci kadın oldu. Duflo ayrıca bugüne dek ödülün sahibi olan en genç bilim insanı oldu. Elinor Ostrom 2009 yılında ekonomi ödülünü kazanan ilk kadındı. Esther Duflo ve Abhijit Banerjee aynı zamanda Nobel kazanan beşinci evli çift olarak tarihe geçtiler.

Fransa'nın başkenti Paris'te doğan Esther Duflo halen Massachusetts Teknoloji Üniversitesinde (MIT) yoksulluğu giderme ve kalkınma ekonomisi konularında çalışmalarını sürdürüyor. Ödülün açıklandığı basın toplantısına telefonla bağlanarak katılan Duflo, "Bir kadının başarılı olabileceği ve başarısının takdir edilebileceğini göstermek, umarım çok sayıda çalışan kadını çabalarını sürdürmeye teşvik eder ve erkeklerin onlara hak ettikleri saygıyı göstermelerini sağlar" ifadelerini kullandı.

Hindistan'ın Mumbai kentinde 1961 yılında doğan Abhijit Banerjee, MIT'de ekonomi profesörü olarak görev yapıyor.

ABD'de 1964'te doğan Kremer da halen Harvard Üniversitesinde gelişmekte olan toplumlar üzerine çalışıyor.

Kremer, Banerjee ve Duflo, ödülün yanı sıra 9 milyon İsveç kronu (yaklaşık 5,4 milyon lira) tutarında para armağanı kazandı.

Akademiden yapılan yazılı açıklamada, "2019 Ekonomi Ödülü'nü kazananların yaptığı çalışmalar insanlığın küresel yoksullukla mücadele kabiliyetini artırmıştır. Yeni deneysel yaklaşımları son 20 yılda kalkınma ekonomisi alanında çığır açmıştır" ifadeleri yer aldı.

Banerjee, Duflo ve Kremer’in çalışmaları sayesinde küresel yoksullukla mücadele konusunda gelişme kaydedildiğini belirten Nobel Komitesi’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi: 

“Günümüzün en büyük sorunlarından biri yoksulluk. 700 milyondan fazla insan çok az bir gelirle yaşamını sürdürüyor. Beş yaşın altında beş milyon çocuk göreceli olarak ucuz ve basit tedavilerle iyileştirilebilecek ya da önlenebilecek hastalıklar nedeniyle her yıl yaşamını yitiriyor. Dünyadaki çocukların yarısı okulu okuma yazma öğrenemeden bırakmak zorunda kalıyor. Bu yıl ödülü kazanan isimler, küresel yoksullukla en iyi şekilde mücadele etmemiz için güvenilir yanıtlar verebilen yeni bir yaklaşım geliştirdi. Çocuk sağlığı ya da eğitim alanında yapılabilecek iyileştirmelere işaret ederek sorunu daha küçük ve anlaşılabilir parçalara böldüler. Böylelikle bu sorunlara, söz konusu sıkıntılardan en çok etkilenen insanlar arasında yapılacak incelemelerle cevaplar bulunabileceğini gösterdiler.”

700 milyon yoksul var

Halihazırda dünyada 700 milyon kişinin yoksulluk içinde yaşadığı hatırlatılan açıklamada, her yıl 5 milyon çocuğun 5 yaşına gelmeden hayatını kaybettiği, bu ölümlerin büyük bölümünün tedavisi basit ve ucuz hastalıklardan kaynaklandığı vurgulandı.

Amerikalı ekonomist Michael Kremer ve meslektaşları 1990'ların ortasında Kenya'da yaptıkları saha çalışmalarıyla yoksullukla mücadelede hangi müdahale biçimlerinin etki yaratacağını sınayarak deney merkezli bir yaklaşımın ne kadar faydalı olabileceğini gösterdi. 

Abhijit Banerjee ve Esther Duflo da Hindistan ve başka ülkelerde benzer yöntemlerle başka çalışmaları gerçekleştirdi. Kullandıkları yöntemler giderek kalkınma ekonomisi alanında başat hale geldi.

Kremer, Banerjee ve Duflo'nun çalışmaları insanlığın yoksullukla mücadele çabalarına büyük katkıda bulundu.

Kazanan ekonomistlere ödülleri Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenecek törenle takdim edilecek.

Nobel Ekonomi Ödülü

Nobel Ekonomi Ödülü, ilk kez 1969'da İsveç Merkez Bankası tarafından Nobel Ödüllerinin kurucusu Alfred Nobel anısına verilmeye başlandı.

Bugüne dek 51 kez dağıtılan ödüllere toplam 84 kişi layık görüldü. Ödüllerden 25'i tek kişiye verilirken, 19'u 2, 7'si de 3 kişi arasında paylaştırıldı.

Ödülü bugüne dek iki kadın bilim insanı kazandı. İlk ödül alan kadın unvanına sahip Elinor Ostrom 2009'da ödüle layık görüldü. İkinci kadın olan Duflo ayrıca bugüne dek ödülün sahibi olan en genç bilim insanı oldu.

Nobel Ekonomi Ödülü'ne 2007'de layık görülen 90 yaşındaki Amerikalı matematikçi ve ekonomist Leonid Hurwicz de ödülü kazanan en yaşlı kişi olarak tarihe geçti.

Abhijit Banerjee kimdir?

Abhijit Vinayak Banerjee, Calcutta Üniversitesi, Jawaharlal Nehru Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde 1988 yılında doktora derecesini aldı. Halen Massachusetts Institute of Technology'de Ford Foundation International İktisat Profesörüdür. 2003 yılında Abdul Latif Jameel Yoksulluk Eylem Laboratuvarı'nı (J-PAL), Esther Duflo ve Sendhil Mullainathan ile birlikte kurdu ve laboratuvarın yöneticilerinden biri olarak kaldı. Banerjee, Gelişmenin Ekonomik Analizinde Araştırma Bürosu, NBER'in bir Araştırma Görevlisi, CEPR araştırma görevlisi, Kiel Enstitüsü Uluslararası Araştırma Görevlisi, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi ve Econometric Society, Guggenheim Üyesi ve Alfred P. Sloan Üyesi ve Infosys ödülü kazandı. Goldman Sachs Yılın İşletme Kitabını kazanan, Poor Economics (www.pooreconomics.com) dahil olmak üzere çok sayıda makale ve dört kitabın yazarıdır. Üç kitabın editörü ve iki belgesel filmi yönetti. Ayrıca, ABD Genel Sekreteri’nin 2015 Sonrası Kalkınma Gündemi Konusunda Üst Düzey Seçkin Kişiler Paneli’nde görev yaptı.

Esther Duflo kimdir?

Esther Duflo, Abdul Latif Jameel, Massachusetts Institute of Technology'de İktisat Bölümünde Yoksullukla Mücadele ve Gelişme Ekonomisi Profesörü ve Abdul Latif Jameel Yoksulluk Eylem Laboratuvarı (J-PAL) kurucu ortağı ve eş direktörüdür. Araştırmalarında, sosyal politikaların tasarlanmasına ve değerlendirilmesine yardımcı olmak amacıyla fakirlerin ekonomik yaşamlarını anlamaya çalışmaktadır. Sağlık, eğitim, finansal katılım, çevre ve yönetişim konularında çalıştı.

Profesör Esther Duflo’nun ilk dereceleri Paris’te Ecole Normale Superieure’den tarih ve ekonomi dalındaydı. Daha sonra doktora aldı. MIT’den 1999’da Ekonomi’de.

Duflo, Asturias Prensesi Sosyal Bilimler Ödülü (2015), A.SK Sosyal Bilimler Ödülü (2015), Infosys Ödülü (2014), David N. Kershaw Ödülü (2011), John da dahil olmak üzere birçok akademik onur ve ödül aldı. Bates Clark Madalyası (2010) ve MacArthur “Genius Grant” Bursu (2009). Abhijit Banerjee ile Poor Economics: 2011'de Financial Times ve Goldman Sachs Yılın İş Kitabı Ödülü'nü kazanan ve 17'den fazla dile çevrilen Global Yoksullukla Mücadele Yolunun Radikal Bir Düşüncesi olarak yazdı.

Duflo, Amerikan Ekonomik İnceleme'nin editörü, Ulusal Bilimler Akademisi üyesi ve ilgili İngiliz Akademisi Üyesi'dir.

Michael Kremer kimdir?

Michael Kremer, Harvard Üniversitesi İktisat Bölümünde Gelişmekte Olan Toplumlar konusunda çalışıyor. Amerika Sanat ve Bilim Akademisi Üyesi, MacArthur Bursu ve Başkanlık Fakültesi Bursu aldı ve Dünya Ekonomik Forumu tarafından Genç Küresel Lider olarak seçildi. Kremer'in yakın tarihli araştırması, gelişmekte olan ülkelerde eğitim, sağlık, su ve tarımı incelemektedir. Scientific American’ın yılın 50 araştırmacısından biri olarak seçildi ve sağlık ekonomisi, tarım ekonomisi ve Latin Amerika’daki çalışmaları için ödüller kazandı. Aşı araştırmalarına özel yatırımları teşvik etmek ve aşıların gelişmekte olan dünyadaki hastalıklar için dağıtımını sağlamak için aşılar için gelişmiş pazar taahhüdünün (AMC) geliştirilmesine yardımcı oldu. 2010 sonbaharında, USAID'de Geliştirme İnovasyon Girişimleri'nin (DIV) Bilimsel Direktörü oldu. Dr. Kremer, İktisat Doktorasını Harvard Üniversitesi'nden aldı. Kalkınma için Hassas Tarım yönetim kurulu üyesidir.