Ersin ERCAN/ANKARA, (DHA)- TİCARET Bakanlığı\'nın \'2018 Türkiye İsraf Araştırması\' raporuna göre, bitirilmeden çöpe atılan yemek miktarı 2017 yılına göre arttı. Haftada 2 ekmeğin çöpe atıldığı saptanan araştırmada, cep telefonu değiştirme sıklığı 3,7 yıl, otomobil değiştirme sıklığı 8 yıl olarak belirlendi.
Ticaret Bakanlığı\'nın \'2018 Türkiye İsraf Araştırması\' sonuçlandı. Araştırma şirketi ve Hacettepe Üniversitesi akademisyenleri iş birliğinde 26 ilde 18-19 yaş aralığında, 1405 ila 3 bin lira gelir grubunda, evli çalışanlardan oluşan 2 bin 209 tüketici ile yapılan anket verilerine göre hazırlanan rapor açıklandı. Araştırma; aylık ortalama hane giderlerinden konut, otomobil ve eşya sahipliğine; bireylerin israf algısından gıda, ekmek, giyim, tüketim davranışına ve israfına; geri dönüşüm kavramının toplumdaki yerinden, bireylerin tasarruf, birikim ve borçlanma davranışlarına kadar pek çok başlıkta önemli tespitler içerdi.
HAFTADA BİR ALIŞVERİŞ
Gıda tüketim davranışları ve israfına ilişkin anket sonuçlarına göre, bireylerin çoğunluğunun haftada bir gıda alışverişi yaptığı, en çok marketlerden, ikinci sırada pazarlardan alışveriş yaptığı tespit edildi. Türk halkının geleneksel yapısı ve alışkanlıklarına paralel olarak hanelerin büyük çoğunluğunun evinde yemek pişirdiği belirlendi.
BİTİRİLMEDEN ÇÖPE ATILAN GIDADA ARTIŞ
2017 araştırma sonuçları dikkate alındığında bitirilemeden çöpe atılan yemek miktarında artış olduğu tespit edildi. Gıdaların tüketilmeden çöpe atıldığını belirtenlerin oranı yüzde 22,8 olarak belirlendi. Bunun nedenleri ise gıdanın bozulması ve tüketilememesi olarak kayıtlara geçti. Araştırmaya göre, Türk halkının geleneksel gıdalarından olan ekmeği her gün satın alma oranı beklenildiği üzere çok yüksek düzeyde. Araştırmaya katılanların bireysel günlük ekmek tüketim miktarı ortalama yaklaşık 0,78 adet tespit edildi. Haftada ortalama 2 ekmeğin çöpe atıldığı tespit edilen araştırmada, satın aldığı ekmeği tüketemeden çöpe attığını ifade eden bireylerin oranı yüzde 11,7 olarak saptandı.
CEP TELEFONU DEĞİŞTİRME SIKLIĞI ORTALAMA 3,7 YIL
Araştırmaya göre, cep telefonu olan bireylerin neredeyse tamamı akıllı telefon kullanırken, ortalama 3,7 yılda bir cep telefonu değiştirildiği belirlendi. Cep telefonu değiştirme nedenleri arasında ilk sırada ise bozulma ve piyasaya çıkan yeni modele sahip olma isteğinin yer aldığı kaydedildi. Genç yaştaki bireylerin daha ileri yaş gruptakilere göre daha sık cep telefonu değiştirdikleri belirlendi.
OTOMOBİL DEĞİŞTİRME SIKLIĞI 8 YIL
Rapora göre, otomobil sahipliği, 2017 yılı araştırma sonuçlarına göre artış kaydederken, otomobil değiştirme sıklığı 8 yıl ve üzeri olarak belirlendi. Katılımcıların çoğunluğu ekonomik olduğu gerekçesiyle ulaşım aracı olarak toplu taşıma araçlarını kullanırken, ortak araç kullanımı çok düşük seviyede kaldı. Bir önceki yılın sonuçları ile karşılaştırıldığında otomobil sahibi olanların oranı yüzde 27,3\'den yüzde 31,1\'e yükseldi.
2017\'DE MEVDUAT, 2018\'DE ALTIN
Son 1 yıl içinde aylık gelirinin bir bölümünü biriktirerek finansal tasarruf yapanların oranı 2017\'de yüzde 13,6 iken, 2018 yılında yüzde 38,1 olarak belirlendi. Öte yandan, 2017 yılı araştırmasına katılan bireylerin çoğunluğu tasarruflarını banka mevduatında değerlendirirken 2018 yılı araştırmasına katılanların çoğunluğu tasarruf aracı olarak tercihini altından yana kullandı.
Araştırma sonuçlarına göre, bireylerin yüzde 72,2’si, yerli malı kullanımının israfı önlemeye ve tasarrufa katkı sağlamaya olumlu etkisi olduğunu düşündüğünü belirtti.
BAKAN PEKCAN: TASARRUF BİLİNCİ ARTIRILMALI
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, araştırmaya ilişkin değerlendirmesinde israfın önüne geçilmesi gerektiğini vurgulayarak, bu konuda kamuoyunda bilincin artırılmasının büyük önem taşıdığını belirtti. Pekcan, Türkiye İsraf Araştırması raporuyla israfın boyutlarının tespit edilerek sonuçların ilgili kurumlara dağıtıldığını ve kamuoyunda farkındalık oluşturulmaya çalışıldığını kaydetti. İsrafla ilgili eğitim programlarının hazırlanmasının ve bu programların yaşam boyu eğitim çerçevesinde sürekli hale getirilmesinin önemine değinen Ruhsar Pekcan, bireylerin tasarruf bilincinin artırılması gerektiğini belirtti.
\'EKMEKTE İSRAFI AZALTACAK DÜZENLEMEYİ HAYATA GEÇİRDİK\'
Ekmekte israfın önüne geçmek amacıyla önemli bir adım attıklarını hatırlatan Bakan Ruhsar Pekcan, şöyle konuştu:
\"Ticaret Bakanlığımızca Resmi Gazete\'de 7 Kasım 2018 tarihinde yayımlanan \'Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik\' ile büyük mağaza, zincir mağaza ve tedarikçilerce bir gün içinde üreticiden teslim alınan ve azami fiyatı tarifeyle belirlenen ekmek, unlu mamuller gibi hızlı tüketim mallarının, satılamadığı gerekçesiyle daha önce yüzde 25-30 oranındaki iade oranını en fazla yüzde 5 olarak belirledik. Böylece ekmekte israfı azaltacak çok önemli bir düzenlemeyi hayata geçirmiş olduk.\"
Gıda ve ekmek tasarrufu konusunda bireylerin alışveriş listesi yapması ve ihtiyacı kadar tüketimde bulunması tavsiyesinde bulunan Bakan Pekcan, geri dönüşüm konusunda da bireylerin hassasiyet göstermesi gerektiğini kaydetti. Pekcan, vatandaşların tasarruflarının finansal sistem içerisinde nasıl değerlendirilmesi gerektiği konusunda farkındalık yaratılmasının önemine de dikkat çekti.
Bakan Ruhsar Pekcan, 15 Mart Dünya Tüketiciler Günü kapsamında bu yıl 22\'ncisi düzenlenecek olan Tüketici Ödülleri Programı\'nda Tüketici Özel Ödülü\'nün verilmesinde tematik bir yaklaşımın benimsendiğini, bu yılın temasını \'İsrafın Önlenmesi ve Sıfır Atık\' olarak belirlediklerini kaydetti.