17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nin ardından mühendis olmaya karar veren Menzer Pehlivan, doktora için gittiği ABD’de deprem bölgesi Seattle’ın zemin mühendisliği yaptı. ‘Mühendisliğin 10 Yeni Yüzü’ listesine giren Pehlivan'ın, 3 mühendisle birlikte hayatının anlatıldığı film Netflix’te yayınlanacak.
Hürriyet'ten İpek Yezdani'nin haberine göre, Ankaralı mütevazı bir ailenin, el bebek gül bebek yetiştirilen kızıydı. Ancak onun hayatı bir gecede değişti. 1999’daki 17 Ağustos depreminden etkilenip inşaat mühendisi olmaya karar veren Türk jeoteknik mühendisi Menzer Pehlivan (32), doktora için gittiği ABD’de, ülkenin en eski deprem mühendisliği şirketlerinden birinde Seattle’ın zemin mühendisliği grubunun lideri oldu, İnşaat Mühendisleri Derneği’nin her yıl geleceğin lideri olarak değerlendirdiği 10 mühendisten biri olarak ‘Mühendisliğin 10 Yeni Yüzü’ listesine seçildi. Üç farklı mühendisle birlikte 32 yaşındaki Menzer Pehlivan’ın da hayatını anlatan ‘Dream Big’ (Büyük Hayal Kur) adlı filmse temmuz ayından itibaren Netflix’te gösterime başladı. Microsoft’un Seattle’daki genel merkezinde düzenlenen ‘Imagine Cup’ adlı uluslararası teknoloji yarışmasında jüri üyeliği sırasında konuştuğumuz Pehlivan, filme konu olan hayatını Hürriyet okurları için anlattı:
“17 Ağustos depremi Türkiye’deki herkesi derinden etkiledi, hepimizin hayatını değiştirdi. Deprem gecesi sabaha karşı 03.00 gibi annem beni uyandırdı, ‘Kalk kızım, deprem oldu, dışarı çıkıyoruz’ dedi ve on binlerce kişi gibi biz de o geceyi dışarıda geçirdik. Ertesi sabah televizyonlardan yıkımın büyüklüğünü gördüğümüz zaman inanamamıştık. Dolayısıyla o gece o depremin de etkisiyle üniversite sınavında inşaat mühendisliği seçmeye karar verdim. Çünkü insanlara faydamın dokunacağı bir iş yapmak istedim.”
'Türkiye'nin eğitim seviyesi ABD'den aşağı değil'
Pehlivan’ın ABD macerası da yine deprem üzerine çalışmaya karar verdikten sonra başlamış: “ODTÜ’deyken zemin mekaniği dersinde, profesörlerimizden biri zemin sıvılaşması üzerine konuşuyordu, ‘Eğer Kocaeli’ndeki binaların bodrum katı olsaydı bu kadar büyük bir yıkımla karşı karşıya kalmazdık’ dedi. O laf benim aklıma kazındı ve doktorada deprem mühendisliği çalışmaya karar verdim, daha sonra da ABD’de University of Texas Austin’e kabul edildim.”
Pehlivan, doktorasını bitirdikten sonra New York’ta bir zemin mühendisliği şirketinde çalışmaya başlamış. 2015’ten itibaren ise ABD’deki en büyük deprem bölgelerinden biri olan Seattle’da, ABD’nin en eski deprem mühendisliği şirketlerinden birine girmiş. Pehlivan şu anda deprem bölgesi Seattle’da ‘zemin mühendisliği grubu’nun lideri durumunda. Amerika’nın her yerinde konuşmalar yapıyor, gençlere ilham veriyor.
“Türkiye’de ODTÜ’de aldığımız inşaat mühendisliği eğitimi dünyadaki en iyi eğitimler arasına girer. Ben hem ODTÜ’de hem de ABD’deki üniversitede araştırma görevlisi olarak çalıştım, bizim eğitimimiz, ABD’deki eğitim seviyesinden kesinlikle daha aşağıda değil. Türkiye’de çok büyük projeler de yapıyoruz. Ama bunlar genellikle büyük projeler. Önemli olan küçük projelerde de, 3-5 katlı binalarda ya da konutlarda da bu kaliteyi sağlayabilmek.”
'En büyük sıkıntı örnek model yok'
Menzer Pehlivan, kendisi de dahil 4 başarılı mühendisin hayat hikâyesini konu alan ‘Dream Big’ (Büyük Hayal Kur) adlı filmi şöyle anlatıyor:
“Filmin ana amacı, gelecek nesilleri, özellikle de kız çocuklarını bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanındaki kariyerlere yöneltmek. En büyük sıkıntı, özellikle kız çocuklarının önünde mühendislikte de başarılı olabileceklerine dair bir örnek model olmaması. Ben ODTÜ’de okurken bile ‘Nerede okuyorsun’ diye soranlara ‘inşaat mühendisliği’ dediğimde ilk başta inanmazlardı. Ama kadınların mühendis olmasına yaklaşım konusunda Türkiye’nin ABD’den daha ileride olduğunu gördüm çünkü Atatürk sayesinde bizim kadınlarımız her şeyi yapabileceklerine inandılar.”
Menzer’in kendisinin de rol aldığı 3 boyutlu film, ilk kez başkent Washington’da, daha sonra da ülkedeki birçok üniversite ve bilim müzesinde gösterilmiş. Menzer, filmin ilk gösteriminden bu yana ABD, Meksika ve Kanada’da birçok üniversiteye konuşmacı olarak davet edilmiş:
“Bu sene başkent Washington’da, Capitol Hill’deki Amerikan Kongresi’nin himayesindeki bir etkinlikte konuştum. Filmin Netflix’te gösterilmesiyle ülkelerdeki üniversitelerden haftada 3-4 davet alıyorum. Özellikle de küçük ve fakir ülkelerdeki gençlerden ‘Bizim için gerçek bir ilham kaynağı oldun’ diye mesajlar almak çok gurur verici.”
ABD’de mühendislik ve fen bilimleri dalında önde gelen isimlerden biri olmayı başaran Menzer Pehlivan, önceki hafta Microsoft’un Seattle’daki genel merkezinde düzenlenen ve 33 ülkeden 49 üniversitenin yarıştığı ‘Imagine Cup’ adlı uluslararası teknoloji yarışmasında dört kişilik jüri heyetinde yer aldı. Yarışmaya katılan üniversite öğrencilerine yönelik bir konferans da veren Pehlivan, ‘Bana bundan birkaç yıl önce Microsoft seni çağıracak, konuşma yaptıracak ve yarışmada jüri olmanı isteyecek’ deseydiniz inanmazdım. Bu hem gururlandırıcı hem de onur verici bir davet” diye konuşuyor.