Gündem

12 Eylül'ün beyni Saltık, vefat etti

12 Eylül Darbesi’nin perde arkasındaki kudretli ismi Ali Haydar Saltık 88 yaşında vefat etti.

09 Nisan 2011 03:00
T24 - 12 Eylül Darbesi’nin perde arkasındaki kudretli ismi Ali Haydar Saltık 88 yaşında vefat etti. Saltık, 2005’te ölen emekli Orgeneral Nurettin Ersin’le birlikte 12 Eylül Darbe Planı olarak bilinen Bayrak Harekat Planı’nı hazırlayan iki isimden biriydi.

Özel Yetkili Ankara Cumhuriyet savcısı Murat Demir’in açtığı tarihi 12 Eylül Darbe soruşturmasının en önemli isimleri sorgulanamayacak. Vatan gazetesinde yer alan haber şöyle:

Darbenin en büyük dayanağı olan Bayrak Harekat Planı’nı hazırlayan isimlerden Eski Kara Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Ali Haydar Saltık dün 88 yaşında İstanbul’da vefat etti. Planı hazırladığı iddia edilen bir diğer isim olan Eski Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin de 2005 yılında vefat etmişti. 

Savcı Murat Demir, Balyoz Darbe Planı soruşturmaları sırasında ele geçirilen ve 12 Eylül’ün darbe planı olduğu belirtilen “Bayrak Harekat Planını İstanbul Özel Yetkili Başsavcı Vekili Fikret Seçen’den talep etmişti. 


Cenaze pazartesi Selimiye’de

1. Ordu Komutanlığından yapılan yazılı açıklamada, bir süredir GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesinde kalp yetmezliği nedeniyle tedavi gören emekli Orgeneral Haydar Saltık’ın hayatını kaybettiği açıklandı. Açıklamada, Saltık’ın cenazesinin, 11 Nisan Pazartesi günü öğle vakti Selimiye Camisi’nde düzenlenecek cenaze namazının ardından Çengelköy Mezarlığı’nda toprağa verileceği belirtildi. Saltık, 2000 yılında da bir kalp rahatsızlığı geçirmiş ve kalbe giden iki damarına by-pass yapılmıştı.

'Darbenin beyni'

12 Eylül’ün beyin takımında yer alan emekli Tuğamiral Erhan Gürcan daha önce verdiği bir demeçte “İhtilalin beyni Haydar Saltık Paşadır. Ancak 12 Eylül’den bir süre sonra sustu. Bir daha eski gücüne kavuşamadı” demişti. Darbenin en kudretli adamı olarak bilinen ancak hem askerlik hem de özel hayatında perde arkasında kalan Saltık ‘Solculara yakınlığıyla’ biliniyordu. Darbe öncesi sol çevrelerde ‘Alevi, solcu Paşa’ olarak tanınan Saltık hakkında 12 Eylül darbesinin ardından “Şiddet olaylarına karışmamış solculara hoşgörülü davranılmasını talep ettiği” iddia edilmişti. Bir iddiaya göre ailesinden bazı kişilerin 1938 Dersim olaylarında öldüğü söylenen Saltık’ın soyunun ünlü Bektaşi Ailesi Sarı Saltuk’a dayandığı biliniyordu. 


Evren’den terör görevi

Saltık dönemin Genel Kurmay Başkanı Org. Kenan Evren tarafından 1978’de Şanlıurfa Hilvan’da ayaklanmaya dönen cenaze töreni sonrası bir ekip kurması ve mevcut duruma çözüm yolları bulması için görevi verilmişti. Ali Haydar Saltık ve Nurettin Ersin 1980 Mart’ından önce hazırladığı raporda tek çare olarak darbe yapılması ifade etmişlerdi. 

5 Mart 1980 tarihinde ise Başbakan Demirel’le görüşmesinin ardından Genel Kurmay Başkanlığı’na gelen Kenan Evren darbenin talimatı yine ilk kez Ali Haydar Saltık’a verdi. 

Haydar Saltık 12 Eylül darbesinin en önemli isimlerinden biriydi. Saltık, Kenan Evren konsey üyeleriyle birlikte halka seslenirken de kürsüde yer almıştı.