18 yıllık viski gerçekten 18 yıllık mı?

Mert D.: Ben ve birkaç arkadaşım viskilerin üzerindeki yılların nasıl hesaplandığını öğrenmek istiyoruz. Yani 18 yıllık bir viski gerçekten 18 yıl önce mi üretildi? Stok açısından bize anlamsız geliyor ve bir hızlandırılmış yaşlandırma seçeneği olduğunu düşünüyoruz.

Cevap: Viskide hızlandırılmış yaşlandırma yapılamaz zira yasalar ve denetimler bu konuda çok katı. İskoçya ve İrlanda’da üç yıl, ABD’de de iki yıl meşe fıçılarda dinlenmeyen bir içkiyi viski olarak şişeleyemezsiniz. 18 sene gibi uzun yıllandırılmış viskiler ise zaten çok azdır ve özel tutkunlarına hitap eder. Viskinin etiketine yıl yazıldığında bu içindeki en genç damlanın yaşıdır, 18 + olabilir. Ama içinde 18 yıldan genç tek bir damla bile olamaz. Tüm viski depolarında her fıçı sisteme kayıtlıdır, damıtım, yıllandırma ve şişeleme -özellikle vergilendirme açısından- çok sıkı izlenir. 18 yıl önce damıtılan viski miktarı, aradaki fire, bugünkü şişeleme miktarı ve depolarda kalanı, hepsi kayıtlıdır ve hile yapmaya kalkanın üretim lisansı iptal edilir.

Bir viskinin etiketinde belirtilen yaş, içindeki en genç damlanın yaşı

Şarabım değerli mi?

Mert U.: Elimde böyle bir şarap var. Kıymetli bir şarap mıdır? Parasal bir değeri var mıdır? Yıllandırmaya uygun mudur?

Cevap: Şarapların çok büyük bölümü üretim tarihinden itibaren birkaç sene içinde tüketilmek üzere yapılır. Yıllandırılmaya uygun şarap çok azdır, özel bağların iyi rekoltelerde çıkan iddialı tarzda yapılmış şarapları -o da ancak uygun mahzen koşullarında- yıllanabilir. Sizdeki şarabın üzümü Sangiovese, İtalya’daki çok özel bazı bağların dışında ilke olarak yıllandırılmayan alçakgönüllü şaraplar verir. Öte yandan Toskana’daki en iyi bağlarda bile 18 sene yıllanacak Sangiovese az çıkar. Bu şarabınız gençken Türkiye’nin orta kalite şaraplarındandı, zamanla bağları söküldü ve üretimi durdu. Büyük ihtimalle içim özelliğini yitirmiştir.

Şarapların büyük çoğunluğu uzun yıllandırılmaya uygun değil, bu Sangiovese de öyle...

Viskide en iyi bardak çay bardağı mı?

Safa N.: Geçenlerde bir YouTube kanalında denk geldim. Viski tadımı yapıyorlardı ve en iyi bardağın Türk çay bardağı olduğuna karar vermişlerdi. Bu konudaki fikriniz nedir?

Cevap: Tam olarak çay bardağı olmasa da ağzı ince belli çay bardaklarımızdaki gibi yanlara doğru açılan bardaklar viskinin tadını daha iyi veriyor. Dilin önü, arkası ve yanları farklı tadlara duyarlı. Bu tür kadehler viskiyi yanlara doğru da akıttıklarından tadına varmak için daha avantajlılar. Özellikle buzsuz içilen ve özel lezzetleri için tercih edilen “single malt” viskilerde bu fark daha çok hissedilir. Şimdiye dek bu tür viskileri içerken en fazla haz duyduğum fotoğraftaki kadehi İskoçya’daki Bowmore damıtımevi yaptırmıştı. Onu bulmak zor ama ona benzer biçimlerdeki kadehleri tercih edebilirsiniz.

Kadehin ağzının yanlara doğru açılması, viskinin tatlarını damakta daha belirgin kılıyor

Lambrusco arıyorum

Erdem T.: Lambrusco şaraplarını Türkiye’de nereden bulabilirim?

Cevap: İtalya’nın Emiliana-Romagna bölgesinde yapılan ve çoğu tatlı kırmızı-hafif köpüklü olan Lambrusco şarapları ne yazık ki düşük alkolleri ve kısa ömürlü oluşları nedeniyle fazla ihraç edilmiyor. Türkiye’ye de zaman zaman ithalatçılar getiriyor ama gelen partilerin devamı gelmiyor. Tek-tük Tekel bayii köşelerinde rastlayabilirsiniz, eski rekolte olmamalarına dikkat edin.

İtalya'nın tatlı ve köpüklü kırmızı şarabı Lambrusco Türkiye'ye zaman zaman geliyor

İlk kez içeceklere öneriler

Botan S.: İlk defa içki ve şarap kullanacaklar hangilerinden başlamalıdır?

Cevap: İçki insana hem keyif verebilen, hem de sağlığını bozabilen çok hassas bir sıvıdır. O yüzden içkinin az ve öz, “kararında” tüketilmesi önerilir. İçmeye yeni başlayanların bira, şarap gibi düşük alkollü içkilerin kaliteli olanlarını, içim geleneklerine uyarak, tercihen bu konuda tecrübeli büyüklerinin yanında yudumlamaları iyi olur. Bir anda sert içkiler içilmemeli, bira ve şarapla geçirilen zamanlardan sonra onlar azar azar denenmelidir. Sert alkollü içkilerin de en hafif olanlarından başlanmalı, onlar da kafaya dikilmek ya da “shot atmak” yerine damağa yayılarak küçük yudumlarla tadılmalıdır.

Şaraba yeni başlayanlar ne içmeli?

Ümit İ.: Şaraba yeni başlıyorum bana kolay ulaşabileceğim, kolay içimli tatlı şarap önerebilir misiniz?

Cevap: Yeni yeni şarap içiyorsanız, hafif içimli, yumuşak, meyvemsi şarapları denemelisiniz. Bunlar sek ya da dömisek (yarı tatlı) şaraplar olabilir. Tatlı şarapları bu aşamada çok önermiyoruz zira tatlı şaraplar genellikle geç hasat edilen aşırı olgun üzümlerden yapıldığından ya da alkol eklenerek dereceleri yükseltildiğinden çoğu biraz ağır yapılıdır. Yerlilerden beyaz Emir ve Misket, kırmızı Grenache, Carignan ya da kimi Kalecik Karası şarapları, çoğu rozeler tavsiye edilebilir.