Mecliste dün yapılan güven oylaması sonucu Slovenya’daki Janez Jansa hükümeti düştü. Yolsuzluk iddiaları yüzünden görevinden olan Başbakan Jansa’nın yerine solcu Pozitif Slovenya Partisi Lideri Alenka Bratusek geçti. Bratusek, 1991’de eski Yugoslavya’dan ayrılıp bağımsızlığına kavuşan ve 2004’te AB üyesi olan Slovenya’nın ilk kadın başbakanı olacak. Doksan sandalyeli Slovenya Parlamentosu, Alenka Bratusek’e dört partiden oluşması beklenen koalisyon hükümetini kurmak için iki hafta süre verdi. İki hafta boyunca Bratusek Slovenya’ya selefi Jansa ile birlikte hükümet edecek. Devrik merkez muhafazakâr koalisyon hükümetinin başkanı Janez Jansa, Devlet Yolsuzluğu Önleme Komisyonu tarafından servetinin 210 bin Euro’luk kısmını beyan etmemekle suçlanmış, koalisyon ortakları hükümetten çekilince güven oylaması yoluna gidilmişti. Jansa sadece 33 milletvekilinin güvenini alabildi. Slovenya halkı, geçen yılın sonundan bu yana 13 aydır iktidarda olan Jansa hükümetine ve yolsuzluğa karşı protesto gösterileri düzenliyor, greve gidiyordu. Görevden ayrılan Jansa hakkında önümüzdeki günlerde daha fazla yolsuzluk iddialarının ortaya atılacağı tahmin ediliyor.
Örnek ülkeden krizin eşiğine
Slovenya yolsuzlukla mücadele konusunda aslında diğer eski Yugoslavya ülkeleri arasında en başarılı olanıydı. AB üyelik sürecinde de “örnek öğrenci” olarak nitelendirilen Slovenya, yerel ekonomisini en iyi koruyan, üye olduktan sonra Euro’ya en hızlı geçen ülke olarak dikkat çekmişti. Slovenya’nın, özellikle kamu bankalarının finansmanı yüzünden şimdi mali krizin eşiğine gelmesi, halk arasında özellikle yolsuzluk konusundaki duyarlılığını da arttırdı. Yeni Başbakan Alenka Bratusek de dahil olmak üzere bütün siyasetçilerin güvenirliliği dikkatle inceleniyor. Bratusek, hızla yükselen kariyerini, eski parti başkanına karşı artan yolsuzluk iddialarına borçlu. Başkent Ljublijana’nın Belediye Başkanı Zoran jankovic, bu yılın başında yolsuzluk suçlamaları yüzünden Pozitif Slovenya Parti liderliğinden çekilince yerine, 2011 Aralığında ilk kez parlamentoya giren Bratusek geçti. Bratusek, milletvekili seçilene kadar, Liberal Demokrat Parti, Sosyalist Liberal Parti gibi başka partilere de üye olmuştu. 42 yaşındaki eski tekstil mühendisi uzun süre çeşitli bakanlıklarda finansman uzmanı olarak görev yaptı. Son olarak Bratusek, maliye bakanlığının bütçe komisyonu başkanlığını yürütüyordu. Akademik kariyeri hakkındaki şaibeler yersiz çıkan kadın siyasetçi, Managment alanında da yüksek lisans yaptı.
Kemer sıkmayacak
Dört ayrı partiyi bir araya getirerek koalisyon hükümeti kurmakla görevlendirilen Slovenya’nın ilk kadın Başbakanı Alenka Bratusek’in işi pek kolay olmayacak. İrlanda, Yunanistan, Portekiz ve İspanya’dan sonra Slovenya’nın da Avrupa Yardım Paketi’ne başvurması bekleniyor. Güven oylaması öncesinde parlamentoda bir konuşma yapan Bratusek, eski hükümetin kemer sıkma politikasına olduğu gibi sadık kalmayacağını vurguladı. Bratusek, siyasetini ekonomik büyüme ve mali istikrar üzerine kurmak istiyor. Ülkenin normalleştirmesi ve korku atmosferinin sona ermesini hedefleyen yeni başbakan, ilk iş olarak vergileri arttıracağının işaretini verdi. Alenka Bratusek, kuracağı merkez sol koalisyonunu “Proje Hükümeti” olarak nitelendiriyor. Bratusek hükümetinin aslı görevlerinden biri de kamu bankalarını kurtararak, bütçeyi konsolide edip, açığı Maastricht kriterleri seviyesine getirmek olacak. 2006 yılından bu yana yerel yönetimlerde aktif olarak çalışan ve kurumlar arası iletişime önem veren Bratusek, sivil toplum örgütleri ile diyaloga ağırlık vermeyi, hatta bunun için bir bakanlık bile kurmayı düşünüyor.
İktidarda etek boyu kadar mı kalacak?
Bütün bunları gerçekleştirmek için Bratusek’in sadece siyasetçilerin değil, halkın da desteğine ihtiyacı olacak. AB üyeliği ve Euro’ya geçiş konusunda pişmenlığı giderek artan halk, şimdilik Bratusek hakkında ikiye bölünmüş durumda. Bir kısmı siyasetçiye güven duyarken, bir kısmı da krizin derinleşmesinden endişe duyuyor. Erken seçime gidileceğine ise kesin gözüyle bakılıyor. Bu nedenle Slovenya’nın ilk kadın başbakanının iktidarda kalma süresi muhalefetin tabir ettiği gibi “etek boyu kadar” kısa olabilir.