Kremlin, Kırım'da referandum yaptırmakla Ukrayna krizini daha da azdırmış oldu. Büyük çoğunluğun Rusya Federasyonu'na katılmaktan yana oy kullanmış olması fark etmez. Bunun tek nedeni oylamanın devletler ve anayasa hukuku açısından soru işaretlerine yol açması değildir. Rusya, Ukrayna Anayasası'nı ihlal etmiş ve birçok uluslar arası anlaşmaya aykırı davranmış olmaktadır. Devlet başkanı Putin ülkesini sürüklemekte olduğu izolasyondan kolay kurtulamayacaktır. Çünkü onun saldırgan Ukrayna politikası Çin tarafından bile desteklenmemektedir. Kırım ihtilafında sadece Suriye ve Kuzey Kore Rusya'dan yana çıkmıştır.
Oylama meşru ve hür değildi
Siyasi bakımdan önemli olan, Kırım halkının özgürce iradesini kullanmasından söz etmenin mümkün sayılamayacak olmasıdır. Referandum sadece gayrı meşru değildi. Annı zamanda ne bağımsız, ne de hürdü. Siyasi tartışma süzgecinden geçmeden, alelacele kararlaştırılan oylama silahlı Rus askerleri ve onlarla bir olan ‘nefsi müdafaa güçlerinin' gözetimi altında yapıldı. Referandumda Stalin'in savaştan sonra Orta ve Doğu Avrupa'da uyguladığı senaryo yeniden sahneye kondu ve silahlı propagandayla yayılmacılık politikasına hukuki geçerlik kazandırılmaya çalışıldı. Böyle bir oylamayı kimse ciddiye almayacaktır.
Devlet Başkanı Putin, Yanukoviç sonrası Ukrayna kaosundan faydalanıp, devletler hukukunu hiçe sayan saldırgan politikasına Batı'nın fazla ses çıkarmayacağını ya da Batı'nın sadece sözlü kınamalarla yetineceğini düşünmüş olabilir. Hatta öfkenin zamanla dinmesini ve Batı'nın yaptırımlardan vazgeçmesini bekliyordur. Çünkü Rus kamuoyunda yıllardır Batı'nın Rus doğalgazına bağımlı olduğu havası estiriliyor.
Fazla büyük oynadı
Ama Putin'in hesabı tutmadı. Kremlin yönetimi çok aşırıya kaçtığını ve Batı ile, orta vadede kaybetmesi mukadder olan bir ihtilafa sürüklendiklerini maalesef kavrayamadı. Rusya ekonomik durgunluk geçiriyor. Ruble'nin değer kaybetmesi tüketim harcamalarını dolayısıyla da refah düzeyini düşürüyor. Enerji hammaddesi ihracatını azaltması ve döviz rezervini satışa çıkarması, Rusya açısından taksitle intihar etmek anlamına gelir. Batı'nın yaptırımları ise Rusya'da kalıcı izler bırakabilir. Umalım, anlaşmazlık bu raddeye varmasın. ABD ve Avrupa Birliği'nin Kırım referandumundan sonra, kararlaştırdıkları aşamalı yaptırımları devreye sokacakları anlaşılıyor.
Rus elitlerinin banka hesaplarının dondurulup vize kolaylıklarının kaldırılması gündemde. Siyasi yaptırımlar, Moskova'yı Kiev yönetimiyle siyasi-diplomatik diyalog başlatmaya zorlamak için son çaredir. Ancak Kremlin bunu yine ret edecek ve muhtemelen önümüzdeki hafta Kırım'ı resmen Rusya Federasyonu'na bağlama adımlarını atmaya başlayacaktır. Böylece Kırım'ın Rusya tarafından ilhakı tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, Batı daha etkili siyasi ve ekonomik yaptırımlar üzerinde kafa yormaya zorlanacaktır. Tehlikeli yaptırım sarmalı tırmanışa geçerse Rusya'nın uluslar arası alanda izole edilmesi kaçınılmaz olacaktır.
