7 Haziran'da yurtdışında yaklaşık 1 milyon 41 bin kişi oy kullandı ve bu oylar partilerin genel oylarına 81 ilde 85 seçim bölgesine dağıtılarak eklendi. Bu oylar, 3 seçim bölgesinde sandalye dağılımını değiştirdi. Bu değişim, Amasya ve İzmir'de AKP, Kocaeli'nde de HDP'nin lehine oldu.
Adalet ve Kalkınma Partisi bu oyların yüzde 40'ını aldı.Yüzde 20 oy oranıyla Halkların Demokratik Partisi takip ederken, Cumhuriyet Halk Partisi yüzde 17, Milliyetçi Hareket Partisi yüzde 9 oy oranında kaldı.
Peki, siyasi partiler 1 Kasım için yurtdışında nasıl bir kampanya yürütüyor, seçmenlere nasıl ulaşıyor?
BBC Türkçe'den Sinan Onuş'a konuşan parti yetkilileri bu seçimlerde yurtdışının çok önemli olduğunu ve aktif bir kampanya yürüttüklerini söylüyorlar.
'Seçmenler otobüslerle taşınıyor'
AKP Seçim Koordinasyon Merkezi Başkanı Yıldız Seferinoğlu, Yurtdışı Seçim Koordinasyon Merkezleri aracılığıyla seçmenlerin, seçimlere yönelik duyarlılıklarını artırmak ve farkındalık ortaya çıkarmak adına çalışmalarının olduğunu aktardı ve şunları kaydetti:
"Ama özelde de seçmenlerin sandığa taşınması önemliydi. Çünkü oy verilen temsilcilikler kimi yerde 400 kilometre uzaktaydı. Seçmenlerin otobüslerle sandığa taşınması için çalışmalar yaptık."
AKP Yurtdışı Seçim Koordinasyon Başkanı Mustafa Yeneroğlu da 2 milyon 800 bin yurtdışı seçmenin en az yüzde 30'unun AKP'ye oy vermesi çerçevesinde bir çalışma yürüttüklerini belirtti.
Yeneroğlu, AKP'nin oylarının yurtdışında arterken, diğer partilerin oylarının düşeceğini savundu ve kampanyalarına ilişkin şu bilgileri verdi:
"Çalışmamız sırasında Türkiye'nin iç problemlerini buraya taşımak ve onları ayrıştırmak yerine tamamen onların gündemini önceledik. Türkiye tarihinde ilk olarak yurtdışındaki vatandaşlara yönelik seçim beyannamesi hazırlayıp kamuoyuna takdim ettik."
Yurtdışının ikinci partisi
Türkiye'de yüzde 13'lük oy oranına ulaşarak TBMM'ye 80 milletvekiliyle giren Halkların Demokratik Partisi de yurtdışı oylar için yoğun faaliyet yürütüyor.
Sandık bölgesi ile seçmenler arasındaki mesafenin kimi yerlerde ciddi uzaklıkta olduğunu anımsatan HDP Dış İlişkilerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Nazmi Gür de, AKP gibi birçok yerde seçmenlerin taşınması için özel organizasyonlar yapıldığını ifade etti.
Gür, oy verme işlemlerinin başladığı ilk günlerde HDP'li müşahitlerin görevlerini yapması konusunda bazı seçim bölgelerinde zorluklar çıkarıldığını ama bunun dışında yurtdışından kendilerine ciddi bir ihlal bilgisinin yansımadığını belirtti.
'Benim şikâyetçi olmam lazım'
MHP lideri Devlet Bahçeli hariç tüm parti liderleri seçim çalışmaları kapsamında Avrupa'daki ülkelerde seçmenlerle buluştu.
MHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Oktay Öztürk, Bahçeli'nin gitmediğini ama bütün milletvekillerinin sırayla yurtdışını ziyaret ederek çalışmalara katıldığını aktardı.
MHP'nin, Ülkü Ocakları vasıtasıyla yurtdışı örgütlenmesi oldukça eskiye dayanıyor ama buna rağmen 7 Haziran seçimlerinde sadece yüzde 9 oy alabildi.
Öztürk, az oy almalarının nedenini, "Devlet orada insanlarımıza elinden gelen baskıyı yapıyor. İmamlar görevde, konsoloslar görevli. Adeta orada AKP'nin ilçe başkanlığı, il başkanlığı gibi davranıyorlar. Haksız, adaletsiz uygulamayla karşı karşıyayız" diye açıkladı.
AKP'li Yıldız Seferinoğlu ise MHP'li Öztürk'ün bu yorumuna itiraz etti. Seferinoğlu, "Bunu çok manipule ediyorlar. Sandıklarda her siyasi partiden bir üye var. Tam tersi CHP, MHP, HDP blok oluşturup AK Parti karşısında hareket ediyor diye benim şikâyetçi olmam lazım" dedi.
CHP yurtdışında neden az oy alıyor?
Yurtdışı seçmenlere yönelik faaliyetlerini artıran partilerden biri de CHP.
7 Haziran seçimlerinde yurtdışına ilişkin 'mükerrer oy, sandıkların saklandığı odaların anahtarlarının yedeklerinin yapılması' gibi sorunlar gündeme gelmişti.
CHP Yurtdışı Örgütlenmelerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, şu ana kadar kendilerine büyük çapta bir sıkıntı aksetmediğini söyledi.
CHP, tüm çalışmalarına rağmen yurtdışı seçmenden çok büyük ilgi görmüyor.
7 Haziran seçimlerinde CHP, yurtdışında yüzde 17'lik oy oranına ulaşarak AKP ve HDP'den sonra ancak üçüncü parti olabildi.
Yurtdışındaki Türkiyeli seçmenler, Türkiye'de muhafazakâr partilere oy verirken Almanya'da ise Yeşiller, Sosyal Demokratlar ve Alman Sol Parti gibi sol partileri tercih ediyor. Diğer yandan aynı seçmen, sosyal demokrat CHP'yi ise tercih etmiyor. CHP'li Tekin Bingöl, bunun nedenini şöyle açıkladı:
"Yurtdışında 40 yıldan uzun bir süredir Milli Görüş teşkilatları örgütlü. İnsanların manevi duygularını sömürdüler. MHP aynı şekilde yoğun şekilde örgütlendi. CHP'nin örgütlülük süresi 2-2,5 yıl. Avrupa'ya yeni yeni girmeye başladık. İnanıyorum ki bu seçim daha yüksek oy alacağız."
