Merkez Bankası, yılın son PPK toplantısında faizlere dokunmadı. DW Türkçe’ye konuşan uzmanlara göre, MB bu adımıyla hükümet açıklamalarının aksine enflasyonda risklerin yüksek seyrettiğini ilan etmiş oldu.Son günlerde enflasyondaki bir miktar gerileme sonrasında faiz indirimi beklentilerinin dillendirilmesine karşın, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yılın son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faizlere dokunmadı.
DW Türkçe’ye konuşan ekonomistler, Merkez Bankası’nın faiz indirimine gitmemesini enflasyona ilişkin endişelerin devam ettiği şeklinde yorumluyor. Ekonomistler, “Hükümetin enflasyonla mücadelede en kötünün geride kaldığına dair açıklamalarına rağmen, Merkez Bankası enflasyonda yükseliş riskinin devam ettiğini ilan etmiş oldu. Merkez, faizler konusunda enflasyonu bekleyecek” görüşünde.
“Sıkı duruş devam edecek”
Merkez Bankası’nın PPK toplantısından sonra yapılan açıklamaya göre, politika faizinde değişikliğe gidilmedi. Bankanın ana fonlama aracı olan bir hafta vadeli repo faizi yüzde 24 seviyesinde sabit tutuldu. Merkez Bankası'nın Eylül ayında gerçekleştirdiği toplantısında ise politika faizi yüzde 17,75'ten yüzde 24'e yükseltilmişti. 25 Ekim’de yapılan Kurul toplantısında da politika faizi sabit tutulmuştu.
Toplantı sonrasında yapılan açıklamada son dönemde açıklanan verilerin ekonomideki dengelenme eğiliminin belirginleştiğini gösterdiğine vurgu yapıldı. Buna karşın finansal koşullardaki sıkılaşmanın da etkisiyle iktisadi faaliyetteki yavaşlamanın devam ettiğinin kaydedildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Kurul, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı parasal duruşun korunmasına karar vermiştir. Merkez Bankası fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları, para politikası kararlarının gecikmeli etkileri, maliye politikasının dengelenme sürecine vereceği katkı ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler yakından izlenerek ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma yapılabilecektir.”
“Yüksek enflasyon endişesi sürüyor”
Merkez’in faiz kararını DW Türkçe’ye değerlendiren İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İşletme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öner Günçavdı, Merkez Bankası’nın faiz indirimine gitmeyerek, enflasyona ilişkin kaygısını ortaya koyduğunu söylüyor.
“Merkez Bankası, enflasyonla mücadelenin başarıya ulaştığı konusunda hükümet kadar iyimser olmadığını göstermiş oldu” diyen Prof. Günçavdı, enflasyonda Kasım ayında gerçekleşen yüzde 1,44’lük gerilemenin çoğunlukla kamu harcamaları kaynaklı olduğuna dikkat çekiyor.
Son dönemde tüketimin artırılması amacıyla uygulanan vergi indirimlerinin yılbaşından itibaren geçersiz olacağını, bu arada yeni asgari ücret miktarının da netleşeceğini kaydeden Prof. Günçavdı, "Enflasyon üzerindeki gerilim devam ediyor. Merkez Bankası da bu riski görüyor. Bu nedenle faizler konusunda adım atmadan önce beklemek ve birkaç ay boyunca enflasyonun izleyeceği seyri görmek istiyor” değerlendirmesinde bulunuyor.
Kamu harcamalarıyla büyüme
Türkiye’nin üçüncü çeyreği yüzde 1,6’lık büyüme ile kapatması da ana görevi enflasyonla mücadele olan Merkez Bankası açısından bir diğer fay hattı niteliğinde. Türkiye ekonomisi 2018'in ilk çeyreğinde yüzde 7,2, ikinci çeyreğinde ise yüzde 5,3 büyümüştü. Dördüncü çeyrekte büyümenin sıfır noktasına yaklaşabileceği, hatta eksiye düşebileceği yani ekonomide küçülme yaşanabileceği endişeleri artmış durumda.
Üçüncü çeyrekte büyümenin kamu harcamalarındaki artış olmasa çok daha düşük çıkacağını kaydeden Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe’ye göre, ekonomi yönetimi enflasyonda olduğu gibi büyüme konusunda da kamu harcamaları ile tabloyu düzeltmeye çalışıyor.
"MB büyümeye değil enflasyona odaklanacak"
Mevcut durumda daha fazla kamu harcaması yapılamayacak noktaya gelindiğini ifade eden Prof. Karatepe, şöyle konuşuyor:
"Merkez hala enflasyondaki risk unsurlarını takip ediyor ve bu aşamada pozisyonunu koruyor. Merkez Bankası, hükümetin aksine büyüme odaklı bir yol izlemeyeceğini, enflasyona odaklanacağını ilan ederek aslında önemli bir vurgu yapmış oldu. Eğer asıl derdi büyüme olsaydı faiz indirimine gidebilirdi.”
Yarın gözler Fitch’te olacak
Kasım ayında enflasyonun yüzde 1,44 gerilemesinin ardından Merkez Bankası’nın faiz indirimine gidebileceği beklentisi doğmuştu. Bu beklenti, dolar kurunda geçtiğimiz hafta hareketliliğe neden olmuştu. Merkez’in bugünkü faiz kararının ardından ise Dolar kuru bir miktar geriledi.
Dün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fırat’ın doğusuna birkaç gün içinde operasyon yapılacağını açıklamasından sonra 5.40 seviyesini aşan Dolar kuru, faiz kararı sonrasında 5.35 seviyesine geriledi. Haftanın son işlem günü olan yarın ise, piyasaların gözü uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Türkiye’ye ilişkin açıklayacağı not görünümünde olacak.
Aram Ekin Duran / İstanbul
© Deutsche Welle Türkçe