Almanya'nın başkenti Berlin'de gerçekleştirilen ikinci uluslararası Libya konferansının ana gündem maddelerinden biri beklenildiği üzere bu ülkedeki yabancı paralı askerlerin çekilmesi oldu.
Konferansın ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş, ülkesindeki paralı askerler konusunda "ilerleme" kaydettiklerini ve "önümüzdeki günlerde her iki taraftan paralı askerlerin" de Libya'dan çekileceğini ümit ettiğini söyledi. Menguş, "Bunun teşvik edici olacağını düşünüyorum" diye ekledi.
Basın toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da yabancı güçlerle ilgili açıklamasında, olası bir çekilmenin "bir gecede değil, adım adım olacağı" konusunda Türkiye ve Rusya arasında bir "anlayış" sağlandığına inandığını belirtti. "Dengeli" bir şekilde çekilme için bunun şart olduğunu ifade eden Maas, "Bir tarafın güçleri hızlıca çekilirken diğerininkinin kalması bir dengesizlik yaratır" dedi.
Ancak Libya'daki tüm yabancı savaşçıların bu ülkeden ayrılmasını sağlayacaklarından emin olduklarını belirten Maas, "Son yabancı güç de bu ülkeyi terk edene kadar durmayacağız" dedi.
Türkiye şerh düştü
Konferansın sonuç bildirgesinde katılımcı ülkeler Libya'daki tüm yabancı güçlerin geri çekilmesi taahhüdünde bulundu. Bildirgede, geçen yıl Ekim ayında varılan ateşkes anlaşması gereği yabancı güçlerin çekilme işlemlerinin "daha fazla gecikmeksizin" ve "tamamen" hayata geçirilmesi vurgusu yapıldı.
Yedi sayfalık sonuç bildirgesinde Türkiye'nin "derhal çekilme" konusunda şerh koyduğu belirtildi. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Libya'da güvenlik güçlerinin eğitimi için bulunan askerler gibi "düzenli güçler" ile paralı askerlerin aynı kefeye koyulamayacağı konusunun tartışıldığını belirterek "Bu konu bugün bizi yoğun bir şekilde meşgul etti" dedi.
Libya'daki Türk askeri varlığı
Libya'da Rus Wagner güçlerinin faal olduğu biliniyor. Ancak Moskova bu paralı askerlerle bir bağlantısı olduğu suçlamalarını reddediyor. Türkiye ise Libya'daki çatışmalarda savaşmak üzere Suriye'den militanları bölgeye gönderdiğini kabul etmişti. Ancak Suriyeli güçlerin Libya'da halen varlık gösterip göstermedikleri, ne kadarının geri çekildiği tam olarak bilinmiyor.
Türkiye, Libya'da doğrudan resmi askeri varlığa da sahip. Türk askerlerinin Libya'daki varlığı, 27 Kasım 2019'da dönemin meşru Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakatı'na dayanıyor. Ankara bu nedenle yabancı askerlerin çekilmesi için yapılan çağrıların kendisini bağlamadığını savunuyor.
Seçim hedefi
BM, Libya'da 20 bin yabancı savaşçı ve paralı asker bulunduğunu tahmin ediyor. Bu savaşçıların varlığı ise 24 Aralık'ta yapılması planlanan seçimler öncesindeki BM destekli geçiş sürecine yönelik bir tehdit olarak görülüyor.
Berlin'de Almanya ve Birleşmiş Milletler öncülüğünde düzenlenen konferansa Libya geçiş hükümeti yetkilileri ile Türkiye, ABD, Fransa ve Mısır'dan dışişleri bakanları katıldı. Konferansta, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin dâhil tüm katılımcılar, Libya'yı 24 Aralık'ta seçimlere götürme sözü veren geçici hükümetin başbakanı Abdulhamid Dibeybe'nin taahhüdünü memnuniyetle karşıladı.
