Türk Silahlı Kuvvetleri’nin olası eğitim uçağı ihtiyacına cevap verecek ve dünya pazarında pay sahibi olabilecek özgün bir eğitim uçağının yurtiçi imkanlar kullanılarak tasarımı, geliştirilmesi, prototip üretimi ve uluslararası sertifikasyonunun gerçekleştirilmesi kapsamında geliştirilen HÜRKUŞ, bu sabah ilk uçuşunu yaptı.
Havacılık ve uzay merkezi TUSAŞ'ın 2006'da çalışmalarına başladığı HÜRKUŞ, Türk mühendislerin ürettiği özgün eğitim uçağı niteliklerine sahip. Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi EASA CS 23 kurallarına göre tasarlanan eğitim uçağında, öğretmen ve öğrenci pilot arka arkaya oturabiliyor. Tek turboprop motorlu bir konfigürasyona sahip HÜRKUŞ'un, gece ve gündüz görev yapabilme kabiliyeti bulunuyor.
Genel kullanım, aletli uçuş, seyrüsefer ve formasyon eğitim aşamalarını gerçekleştirebilme amacıyla üretilen HÜRKUŞ'da, standart uçak sistemlerinin yanı sıra, kabin basınçlandırma, koltuk fırlatma sistemi, uçak üzeri oksijen üretimi sistemi (OBOGS) de yer alıyor.
Türkiye'nin, gelişmiş bir hava aracının tüm unsurlarıyla hazırlanan ilk projesi HÜRKUŞ'un tasarımında 50 mühendis, seri üretim safhasında ise 50 mühendis ve 350 teknisyen çalıştı.
33 dakika havada kaldı
Türkiye'nin ilk temel eğitim uçağı HÜRKUŞ'un test pilotu Murat Özpala, uçağın kumandalara çok güzel tepki verdiğini, 1600 beygirlik motorun ise yüksek bir kalkış performansı sağladığını belirtti.
Sabah 07.30’da motor çalıştıran HÜRKUŞ, 07.35’te uçuş kulesinden gerekli izinleri aldıktan sonra havalandı. Toplam 33 dakika havada kalan HÜRKUŞ, 9500 feet yüksekliğe tırmanarak kumanda yüzeylerinin ilk kontrollerini tamamladı. Planlamalara uygun olarak tüm uçuşu iniş takımları açık olarak yapan HÜRKUŞ, başarılı bir iniş gerçekleştirdi.
Uçuşu gerçekleştiren TUSAŞ Test Pilotu Murat Özpala, uçağın mühendislerin hesapladığı gibi kumandalara çok güzel tepki verdiğini, 1600 beygirlik motorun ise yüksek bir kalkış performansı sağladığını ifade etti.
İlk uçuş, proje çalışanları, bazı devlet yetkilileri ve Vecihi Hürkuş’un kızı Gönül Hürkuş Şarman tarafından izlendi.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen denetlemeler sonucunda başlatılan test sürüşü, yüzlerce uçuş sonrasında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının vereceği sertifika ile tamamlanacak. HÜRKUŞ, dünya satışları için Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (EASA) tarafından da sertifikalandırılacak.
Uçağa adını veren Vecihi Hürkuş kimdir?
Adını, Türk havacılık tarihinin en önemli pilotlarından Vecihi Hürkuş'tan alan uçak, tamamen Türk mühendisler tarafından geliştirildi.
Vecihi Hürkuş, Kurtuluş Savaşı’nın tek ‘sivil pilotu’dur. Tüm hayali uçmak olan Vecihi Hürkuş, ömrünü yaratıcı fikirlerini uygulayabilmek için çırpınmakla geçirmiş, Bağdat Cephesi’nde savaşırken hayaline kavuşup uçak kullanmayı başarırmıştır. Ancak 1917’de Rusya’da uçağını düşürüp, esir düşer. Kaçar. 1924’te Yunanlıların İzmir ’de bıraktığı uçak parçalarından ilk uçağını üretir. Vecihi K VI isimli uçakla 1925’te ilk uçuşunu yapar. Ama uçağa lisans için yetki verecek bir heyet bulunamaz. Hatta izinsiz uçan Vecihi Bey’e yüklü bir ceza kesilir.
Bunun üzerine Hava Kuvvetleri’nden istifa ederek İstanbul ’a gelir. Burada resmi tarihin adını unutturduğu dönemin aykırı isimlerinden Nuri Demirağ ile temasa geçer. En büyük aşkı havacılık olan Demirağ, Hava Kuvvetleri’nden istifa eden Vecihi Hürkuş’un vizyonuna inanır ve 5 bin lira vererek, Hürkuş’un ‘Nuri Bey’ adını verdiği uçağın üretimine destek olur.
Demirdağ'ın desteğiyle Hürkuş, uzun yıllar sonra 1954’te Hürkuş Havayolları’nı kurmayı başarır. İlk özel havayolu, THY’nin uçmadığı yerlere seferler koyar.
Fakat bu başarı uzun süremedi. Birkaç yıl içinde sabotaja uğradı, uçakları söküldü. Uçuş iznine son verildi. Bütün projeleri tek tek çürütülen Vecihi Bey 1969’da yaşamını yitirdi.
