Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yılın ikinci enflasyon raporu toplantısında konuşuyor. Karahan, 2024 yıl sonu enflasyon tahminini 2 puan artışla yüzde 38’e güncellendiğini açıkladı. Karahan, fiyatlama davranışları ve enflasyon beklentilerini yakından takip ettiklerini belirtti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 'Enflasyon Raporu 2024-II' sunumunu gerçekleştiriyor.
TCMB Başkanı Karahan'ın konuşmasından satır başları şöyle:
''Merkez Bankamızın temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. Fiyatlama davranışlarını ve enflasyon beklentilerini yakından takip ediyoruz.
Enflasyon hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon beklentilerinde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Küresel enflasyon hedeflerin üzerinde
Küresel büyümede, 2024 yılında sınırlı bir artış öngörülmektedir. Emtia fiyatlarında son dönemde genele yayılan bir artış gözlenmektedir.
Jeopolitik gelişmeler ve sıkı politika öne çıkan küresel risk faktörleridir. Küresel enflasyon hedeflerin üzerinde seyretmeye devam etmektedir, merkez bankaları parasal sıkılığı korumaktadır.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının daha geç ve daha yavaş faiz indirimine gideceği beklentileri kuvvetlenmiştir. Son dönemde gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları gözlenmiştir.
Yurt içi talepte normalleşme işaretleri var
Yurt içi talepte direnç sürerken, bazı normalleşme işaretleri mevcuttur. Net ihracatın büyümeye negatif katkısı azaldı.
Parasal sıkılaştırmanın iç talebe etkilerini çeşitli göstergeler üzerinden yakından takip etmekteyiz.
Arz koşulları talep koşullarına kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemektedir.
Talep koşulları enflasyonist düzeyde
PMI verileri ikinci çeyrekte üretimde ılımlı bir zayıflamaya işaret ediyor.
Toplam talep koşulları enflasyonist düzeyde seyretmektedir
Çıktı açığı dezenflasyonist sürecinin önemli bir bileşeni olacak
Cari işlemler dengesindeki iyileşme devam ediyor
Sıkı para politikası talebi dengeleyecek
Yılın ikinci yarısında, parasal aktarımın gecikmeli etkisiyle iç talepte zayıflama olacağını, cari dengede iyileşmenin devam edeceğini öngörüyoruz.
Tüketici enflasyonu tahmin aralığının üzerinde
Tüketici enflasyonu öngörülen tahmin aralığının üzerinde gerçekleşmiştir. Enflasyon göstergeleri ana eğilimde gerilemeye işaret etmektedir. Enflasyon Nisan'da yüzde 69,38 ile tahmin aralığının 0,9 puan üzerinde tamamladı.
Öngörülerimizin aksine yılın ilk çeyreğinde toplam talep koşulları güçlü seyretmiş, kredi koşullarında artış gerçekleşmiştir. Reel ücret artışları talebi destekledi.
Yükselişte hizmet fiyatlarının rolü belirgin
Ana eğilimdeki yüksek seyirde hizmet fiyatlarının rolü belirgindir. Son dönemde hizmetler grubundaki fiyat artışlarının diğer gruplara kıyasla daha güçlü seyrettiğini görüyoruz.
Hizmet enflasyonu aylık bazda yavaşlamakla birlikte yüksek bir seyir izlemektedir. Gelişmiş ülkelerde de hizmet enflasyonu manşet enflasyonun üzerindedir.
Konut fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlıyor
Konut piyasasındaki gelişmeleri öncü gösterge olarak yakından takip ediyoruz. Konut fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlamaktadır.
Konut fiyatlarının artış eğilimi tüketici fiyatlarındaki artış eğiliminin altında seyretmektedir. Konut fiyatlarındaki yavaşlamanın ilerleyen dönemde gecikmeli olarak kira artışını sınırlayabileceğini değerlendiriyoruz.
Piyasa beklentileriyle, hedefimiz arasındaki farkın kapanacağını öngörüyoruz
Parasal sıkılaştırmanın beklentiler üzerindeki etkisi yakından takip edilmektedir. Enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsaması, dezenflasyon açısından kritik önemdedir.
Kararlarımızın enflasyon beklentilerinde iyileşme sağlayacağını, piyasa beklentileri ile ara hedefimiz arasındaki farkın kapanacağını öngörüyoruz.
Parasal duruş belirgin şekilde sıkılaştırılmıştır. Parasal aktarım mekanizmasını destekleyen ve güçlendiren adımlar atılmıştır.
TL mevduat payı artmayı sürdürüyor
Son verilen yabancı para mevduatından TL mevduatına geçişin hızlandığını gösteriyor. Parasal politika duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve mevduat faizlerinin TL'ye geçişi destekleyecek seviyelerde kalmasını ve tasarrufların artmasını sağlayacak
TL mevduat payı artmaya devam etmektedir. Son dönemde yabancı para kredilerinin arttığını gözlemliyoruz. Son sekiz ayda TL mevduatın payı yüzde 32'den yüzde 44'e çıkarken, KKM'nin payı yüzde 26'dan yüzde 14'e geriledi.
Yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38
Enflasyonun 2024 yıl sonunda yüzde 38,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki yüzde 36,0)
Enflasyonun 2025 yıl sonunda yüzde 14,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki yüzde 14,0)
Enflasyonun 2026 yıl sonunda yüzde 9,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki yüzde 9,0)
2024 yılı petrol fiyatları tahmini 86,4 dolar
TCMB'nin 2024 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 86,4 dolar (Önceki 83,6 dolar)
TCMB'nin 2025 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 82,3 dolar (Önceki 81,2 dolar)
Yıl sonu gıda fiyatları tahmini yüzde 35,5
TCMB'nin 2024 yıl sonu gıda fiyatları tahmini yüzde 35,5 (Önceki yüzde 34,6)
TCMB'nin 2025 yıl sonu gıda fiyatları tahmini yüzde 15,0 (Önceki yüzde 15,0)
2024 ithalat fiyatları değişim tahmini yüzde 0,8
TCMB'nin 2024 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini yüzde 0,8 (Önceki -yüzde 0,1)
TCMB'nin 2025 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini yüzde 2,6 (Önceki yüzde 0,7)
Enflasyondaki mayıs zirvesi yüzde 75-76 düzeyinde olacak
|
TCMB Başkanı Karahan'ın sunumunun sona ermesinin ardından soru-cevap bölümüne geçildi.
Enflasyonda istediğiniz ölçüde tablonun oluşması için maliye politikasında atılması gereken ilave adımlar olduğunu düşünüyor musunuz?
Talebi dengeleyerek enflasyonu düşürmek istiyoruz. Harcamalar için bir tasarruf detayı çalışılıyor.
Mevcut parasal sıkılıkla beraber bu seviyelere ulaşabilecek miyiz? Ek bir parasal sıkılık olur mu?
Dördüncü çeyrek itibariyle verilere bakınca o anki talep göstergeleri talepte dengelenmenin sağlıklı şekilde ilerlediğine işaret ediyordu. İşler yolunda gidiyordu. 36 hedefimize ulaşacağımızı düşünüyorduk. Talep daha dengeli, daha güçlü gerçekleşti, ivmelenme oldu. Sözlü yönlendirmemiz vardı Şubat ayından itibaren. Mart ayı itibariyle kompozisyonu da bizim tahminimizden daha kötüydü. Talep göstergeleri de TÜİK bu veride revizyon yaptı, görünüm talebin daha dirençli olduğunu ortaya koydu. Ciddi bir sıkılaşma oldu, talebe olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. ilk 4 ayda 4 puana yakın ilave enflasyon gerçekleşti. 4 puana yakın bozulma söz konusu. Bunu tamamen telafi etmek ek sıkılaştırma ile dahi pek kolay gözükmüyor. 36'dan 38'e yapılan tamamen bu sebepledir. Yüzde 36 hala bandın içinde. Daha önce yaptığımız gibi bundan sonra da enflasyon görünümünde bozulma olması halinde ek sıkılaştırma yapmaya hazırız.
Merkez Bankası sert inişi göze alabilecek mi? Fiyatlama davranışlarında beklediğimiz iyileşme olmazsa ek sıkılaşma yapacak mısınız?
Ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. 2023 verilerine baktığımızda büyümenin tamamen iç talep kaynaklı olduğunu gösterdim. Para politikasında sıkılaşma yaparak talepte dengelenme öngörüyoruz. Süreç sonunda talebin dengeleneceğini, fiyatlama davranışlarının normalleşeceğini, enflasyonun indiğini göreceğiz. Büyüme daha sağlıklı kompozisyona kavuşacaktır.
Depo gibi kısa vadeli çözümler yerine başka planınız var mı?
Son dönemde likidite yönetimi adına TL'ye ciddi bir talep var, döviz biriktirdikçe swapları kapatarak gitmeye çalıştık. Depo ihalelerini hemen açtık. Dikkatli olmaya gayret ediyoruz. Bunun geçici olduğunu değerlendiriyoruz. Bir süre depo ihaleleri ile devam edeceğiz.
|
