10 Mayıs 2024

Karmaşık cümle: “Suçlu” bulundu

Fatih Karahan dün enflasyon raporu toplantısında 2024 enflasyon tahminini yüzde 38’e yükseltiyor. Tahmin yükseltme modası yeni değil. Başlangıçta düşük tahminler veriyorlar, yıl içinde enflasyon fren tutmayınca, Merkez Bankası tahminini yükseltiyor

Meslek gruplarından yükselen ortak ses: Geçinemiyoruz

Öğretmenler yürüyor, protesto ediyor.

Doktorlar, sağlık çalışanları yürüyor, protesto ediyor.

Avukatlar yürüyor, protesto ediyor.

İşçiler yürüyor, protesto ediyor.

Emekliler yürüyor, protesto ediyor.

Kadınlar yürüyor, protesto ediyor.

Gençler, öğrenciler yürüyor, protesto ediyor.

Toplumu toplum yapan her meslek grubundan, her yaştan insanlar sokaklarda. Hepsinin kendine göre haklı gerekçeleri var.

Gösterilerde iki ortak payda öne çıkıyor.

Ağır yaralı

O iki ortak payda son yedi yılın özeti.

-Demokrasi yok.

Temel hak ve özgürlükler askıda.

Ağzını açan içeri atılıyor. İfade ve basın özgürlüğü en karanlık dönemini yaşıyor.

-Hukuk askıda.

Anayasaya uyulmuyor, Anayasa Mahkemesi kararlarını kimse dinlemiyor. Mahkemeler bile, o kararlara kayıtsız kalıyor. Yargı bağımsızlığını kaybediyor.

-Adalet askıda.

Haksızlığa uğrayanlar adalete erişemiyor. Haklarını elde edemiyor. Maddi ve manevi zararlar ve vicdanlarında ağır yaralarla yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor.

2017’den beri demokrasi karnesi böyle.

Enflasyon yüzde 1.271

İnsanların sokaklara dökülmesinde ikinci etken...

Fiyatlarda anormal artış, gelirlerde anormal gerilemenin sonucu olarak hızla artan yoksulluk, eriyen refah, sefalet.

Öyle ki, toplumun ana gövdesini oluşturan orta sınıf çöküyor.

Öyle bir enflasyon ki...

2009 Ocak ayı ile 2024 Nisan arasında tüketici enflasyonu yüzde 1.271 artıyor, doğru okuyorsunuz, yüzde bin iki yüz yetmiş bir!..

Kim dayanabilir buna?..

Emekli ikramiyesi

Bir örnek olmak üzere.

CHP milletvekili, eski Hazine Müsteşarı Faik Öztrak’ın hesabına göre:

“Emekli ikramiye ödemeleri 2018’de başlıyor. O yıl 1.000 liralık ikramiye ile 20 kilo et alınabilirken, bugün ikramiye 3.000 liraya çıkıyor ama, ancak dört kilo kuzu eti alınabiliyor.”

2018 yılının 1.000 liralık emekli ikramiyesi 175 dolar, bugün 3.000 liralık ikramiye 93 dolar!..

Yükü hafifletiyor

Merkez Bankası’na beş yılda beşinci Başkan atanıyor, Başkan dayanmıyor, çünkü oraya atananlar Tayyip Erdoğan’ın deyimiyle, “laf dinlemiyor.”

Her Başkan değişimi, ekonomiyi biraz daha felakete sürüklüyor.

Şimdiki Başkan Fatih Karahan. Yaptığı açıklamalarla Erdoğan’ı kızdırabilir ama, bir yandan da...

Erdoğan’ın sırtındaki yükü hafifletiyor olabilir.

Çünkü, siyaseten söylenmeyecek sözleri, Karahan teknik dile döküyor.

Bunlardan biri de ücret artışıyla ilgili.

Bilmece gibi cümle

Fatih Karahan dün enflasyon raporu toplantısında 2024 enflasyon tahminini yüzde 38’e yükseltiyor.

Tahmin yükseltme modası yeni değil. Başlangıçta düşük tahminler veriyorlar, yıl içinde enflasyon fren tutmayınca, Merkez Bankası tahminini yükseltiyor.

“Sıkı para politikası” lafı eşliğinde, aylardır dinlediğimiz ama bir türlü göremediğimiz tasarruf tedbirleri masalından sonra, Karahan bilmece gibi, karmaşık bir cümle kullanıyor:

“İlave ücret güncellemesi olmamasının reel birim ücretler kanalıyla dezenflasyon sürecini destekleyeceği değerlendirilmektedir.”

Ne diyor ne diyor?.. 

Suçlu bulundu

Doğrudan söyleyemiyor ama, iktidarın niyetini gösteriyor.

Sağda solda sık sık “asgari ücrete Temmuz’da zam var mı, en düşük emekli aylığı artacak mı” haberleri çıkıyor ya...

Karahan bu cümleyle o kapıyı kapatıyor. O cümleyi Türkçeye çevirirsek:

“İlave ücret güncellemesi” = Ücretlere ek zam.

“Güncelleme olmaması” = Zam yok.

Neden yok?..

“Dezenflasyon sürecini destekleyici” = Zam olursa, enflasyon artar.

Dolayısıyla, Merkez Bankası Başkanı’na göre, ücretlere bu yıl bir daha zam yok, çünkü...

Enflasyonun artışında suçlu belli.

Asgari ücretliler, genel olarak ücretiyle geçinenler!..

Eksik IMF Programı

Artık her şey çok net.

Bu tipik ve fakat eksik bir IMF programı. Eksik çünkü:

Milyarlarca liralık vergi affına...

Milyarlarca liralık teşviklere...

Yollara, köprülere, hava alanlarına ödenen milyarlarca liralık garantilere...

Kamuda üçlü, beşli maaşlara, araç, bina, temsil giderleri saltanatına...

Sen hiç dokunma!..

Suçu ücretlilerin üstüne at!..

Kaldı ki, büyük harcamalarda tasarrufa gitmeden, yapısal reform uygulamadan, sadece ücretleri kısarak, enflasyonu dizginlemiş tek bir ülke yok.

Yalçın Doğan kimdir?

Yalçın Doğan, 1965 yılında Alman Lisesi'ni, 1969'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesini bitirdi.

Gazeteciliğe 1973 yılında Cumhuriyet'te ekonomi muhabiri olarak başladı. 1981 yılında Cumhuriyet Ankara Temsilciliğine atandı.

1989'da köşe yazarı olarak geçtiği Milliyet'te önce Yayın Koordinatörü, 1999'da Genel Yayın Yönetmeni görevlerini üstlendi. 2003'te Hürriyet Gazetesi'nde sürdürdüğü köşe yazarlığı 2015 yılında sona erdi. O tarihten bu yana T24'te köşe yazarlığına devam ediyor.

Türk Dil Kurumu, Sedat Simavi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'in çeşitli ödülleri yanında, 2014'te yılın en iyi köşe yazarı, Halk TV'nin 'Kırılmayan Kalemler' ödülünü kazanan gazeteciler arasında yer aldı.

Her biri özgün araştırma içeren IMF Kıskacında Türkiye, Dar Sokakta Siyaset, Fenerbahçe Cumhuriyeti, Savrulanlar kitapları ile anılarını derlediği Sussam Susulmaz Yazmasam Olmaz kitaplarını yazdı. Ayrıca, Komünist Enternasyonelde Faşizmin Tahlili başlığı ile yayımlanan Almancadan yaptığı bir çevirisi bulunmaktadır. Almanca ve İngilizce bilir.

Yazarın Diğer Yazıları

15 Mayıs 2024: “Devlet içinde devlet kurmaya” ilk adım

Bir vakıf ki, Dışişleri Bakanlığı yerine geçiyor, ayrıca “devlet içinde devlet kurma” niteliğinde. AKP iktidarı FETÖ’nün faaliyetlerini “paralel yapı kuruluyor” diye çok eleştiriyor. Şimdi kendisi paralel yapı kurma hazırlığına girişiyor

Kobani kararı: Erdoğan Kürtlerle köprüleri attı

Erdoğan gibi politikanın her yönünü iyi bilen ve kullanan birisi, bunu nasıl göze alabiliyor?..

Bunu bile gördük: Yasa geriye işliyor!..

"Geçmişe dönük yürütülen o madde, kooperatiflerde faal ortak oldukları halde, yükümlülüklerini yerine getirmemiş olanlara yeni bir alan açıyor, böylece eski kuralın içerdiği yaptırım önlenmek isteniyor"