Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Pazartesi günü Bloomberg HT'nin sabah programına katılarak Açıl Sezen'in sorularını yanıtladı. Bir saate yakın konuştu Sayın Bakan ve vaktini çok iyi kullandı. Türkiye ekonomisinin şu andaki gidişatı ve enflasyondaki olası gelişmeler hakkında, ekonomide bundan sonra yaşanabilecek gelişmeler ve izlenecek politikalar konusunda yan yollara sapmadan aydınlatıcı açıklamalar yaptı. Bulunduğu kritik konumun hakkını veren ve şu anda izlenen politikaların hedeflenen sonuçlara varacağına inanan bir bakanın söyleyebileceği şeyleri söyledi.

Bu sözlerin makul bir özgüvenle söylenmesi etkisini artırıyordu bence. Örneğin ben yıllık enflasyonu kısa sürede tek haneli sayılara indirmenin kolay olacağına ikna olmadım Sayın Şimşek'i dinlerken ama neden böyle konuşmak zorunda olduğunu anladım.

Enflasyon bağımlılığı var bizde

Ben 1981'den beri Cumhuriyet, Sabah, Milliyet ve Dünya gazetelerinde ekonomi sayfası editörü ve ekonomi yazarı olarak görev yaparken çok sayıda kriz yaşadım, iki hatta üç haneli enflasyon bu krizlerin ayrılmaz bir parçasıydı. Enflasyonu tek haneli sayılara indirmeye heves edenlerden biri de 1983'te Anavatan Partisi'ni kurarak iktidara gelen Turgut Özal'dı. Enflasyonu sorun olmaktan çıkartarak "ortadirek" diye tanımladığı geniş toplum kesimini refaha taşıyacağını iddia ediyordu Turgut Bey. Sonuç tam bir fiyasko oldu, askeri yönetim altında yüzde 30'lara düşen enflasyon Anavatan iktidarının ilk yılında neredeyse ikiye katlandı.

Tek haneli enflasyon hayali

Benim tanık olduğum dönemde, Türkiye'de yıllık enflasyonu tek haneli sayılara indirmeyi başaran parti Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) oldu. Türkiye 2004 yılında bunu başardı ve insanımız parasındaki sıfırları atıp yaşamasını öğrenmeye başladı. Ülke ekonomisi de bundan yararlandı ama bu tılsım Sayın Erdoğan'ın hızlı büyüme hummasına yakalandığı 2017 yılında bozuldu, enflasyon gene azmaya başladı.

Halkımız da buna uyum sağlayarak bugünlere getirdi bizi. Tek haneli enflasyon hedefi AKP hükümetlerinin yıllık programlarında yer almaya devam etti, yüzde 5 yıllık enflasyon hedefi hep korundu ama bu hedefin yanına bile yaklaşılamadı.

Büyüme tutkusu ve enflasyon lobisi

Sayın Erdoğan'ın 2017'den sonraki yıllara damga vuran hızlı büyüme merakı enflasyonu çığrından çıkardı, Türk Lirası'nı "bozuk para" haline getirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ekonomideki zorlama büyümeyi kullanarak seçim kazanmanın mümkün olduğunu anlayınca bunu alışkanlık haline getirdi, TC Merkez Bankası'nı da alet olarak kullandı ve enflasyon çığrından çıktı.

AKP'nin yandaş sermayeyi destekleme çabası da buna eklenince, devlet kaynaklarını kullanarak enflasyonist ortamdan yararlanan kesim giderek güç kazanan bir enflasyon lobisi oluşturdu.

Mehmet Şimşek'in işi zor

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek eğer gerçekten Türkiye'yi tekrar tek haneli enflasyona kavuşturmak istiyorsa bütün bu faktörleri hesaba katmak zorunda. Kendisine bu görev teklif edildiğinde ekonomi yönetiminde "rasyonel" anlayışa geri dönme şartını kabul ettiren Sayın Şimşek'in şimdi gelinen noktada düşündüklerini yapabilmesi de herhalde öncelikle Sayın Erdoğan'ı ikna edebilmesine bağlı olacak.