18 Haziran 2023

Sıcak dalgası hazırlığı: Isınan dünyada insan sağlığını korumak

Soğutma altyapısına ve kaynaklarına yatırım yaparak, halk sağlığı müdahalesini uygulayarak, uzun vadeli adaptasyon önlemlerini alarak ve işbirliği ile ortaklıkları teşvik ederek, direnci güçlendirebiliriz ve topluluklarımızı aşırı sıcak havanın zararlı etkilerinden koruyabiliriz

İklim değişikliği nedeniyle sıcak dalgaları giderek daha sık ve yoğun hale geldi ve özellikle içinde bulunduğumuz Akdeniz bölgesinde insan sağlığı için önemli riskler oluşturmaya başladı. Bu aşırı sıcak hava olaylarının sıklığı ve yoğunluğu artmaya devam ederken, insan sağlığını korumak için sıcak dalgalarına hazırlık yapmak öncelikli hale gelir. Bu nedenle, sıcak dalgasına hazır olabilmek için yapmamız gerekenleri acilen araştırmalı ve özellikle hassas toplulukları ısınan bir dünyada aşırı sıcaklığın etkilerinden korumak için derhal harekete geçmenin önemini vurgulamalıyız.

Bir sıcak dalgası, belirli bir bölgedeki normal sıcaklık değişikliklerini aşan anormal yüksek sıcaklıkların uzun süre devam etmesini ifade eder. Normal sıcaklık dalgalanmalarının aksine, sıcak dalgaları insan sağlığı üzerinde daha da olumsuz etkilere neden olabilir.

Sıcak dalgaları dikkat gerektiren çeşitli sağlık risklerini ve sonuçlarını beraberinde getirir. Vücut ısısının artması ve su kaybı, aşırı sıcaklık durumuna uzun süre maruz kalmaktan doğan yaygın sağlık tehlikelerinden biridir. Yaşlılar, çocuklar, hamile kadınlar ve kronik hastalıklara sahip olanlar bu soruna karşı daha savunmasızdır ve sıcak dalgaları sırasında ek dikkat ve özen gerektirir.

Erken uyarı sistemleri, sıcak dalgalarının etkilerini tahmin etmek ve hafifletmekte önemli bir rol oynamaktadır. Bu sistemler, sıcaklık dalgalarını doğru bir şekilde tahmin etmek için gelişmiş meteorolojik veriler ve sıcaklık gözlemleri kullanır. Daha sonra, bireylerin ve toplulukların iyi bilgilendirilmeleri ve kendilerini yaklaşan sıcak dalgalarından korumak adına gerekli önlemleri alabilmeleri için bu sistemlere dayalı kamu uyarıları ve bildirimleri yayılabilir. Bugün teknolojimiz, her birimize özel olarak bu bilgileri sağlayabilecek kadar gelişmiştir.

Sıcak dalgalarına etkili bir şekilde hazırlanmak için, bireylerin ve toplulukların pratik stratejileri uygulaması son derece önemlidir. Sıcaklık dalgaları sırasında bol miktarda sıvı tüketmek, vücut ısısını düzenlemeye ve vücudun susuz kalmasını önlemeye yardımcı olduğu için önceliklidir. Klimalı veya gölgeli alanlar gibi serin bir sığınak aramak, sıcağa maruziyeti en aza indirmek için çok önemlidir. Ayrıca, bol ve hafif kıyafetler gibi uygun giysiler giymek, daha iyi ısı dağılımını kolaylaştırabilir.

Topluluk düzeyinde, sıcak dalgaları için hazırlık planları oluşturmak çok önemlidir. Bu planlar, halkın eğitim kampanyalarını, hassas bölgelerde soğutma merkezlerinin kurulmasını ve sıcak dalgaları sırasında kimsenin yardımsız bırakılmamasını sağlamak için topluluk destek ağlarının geliştirilmesini içerir. Yerel yetkililer, sağlık hizmet sağlayıcıları ve toplum örgütleri arasındaki işbirliği, etkili sıcak dalgaları için hazırlık stratejileri uygulamak açısından kıymetlidir.

Sıcak dalgalarının hazırlığının önemli bir bileşeni, yeterli soğutma altyapısı ve kaynaklarının mevcut olmasıdır. Bu, aşırı sıcak olayları sırasında rahatlama sağlamak için evlerde, okullarda ve kamu binalarında klima sistemlerinin kurulmasını içerir. Buna ek olarak, kamu alanlarında soğutma merkezlerinin ve gölgelendirme yapılarının kurulması, klima erişimi olmayan bireyler için geçici bir dinlenme ve rahatlama sunabilir.

Soğutma kaynaklarına eşit erişimin, özellikle dezavantajlı topluluklar için çok önemli olduğunu vurgulamak gerekir. Sosyo-ekonomik farklılıklar, sıcak dalgaları sırasında hayat kurtarıcı soğutma önlemlerine erişim için bir engel olmamalıdır. Bu eşitsizlikleri gidererek ve kaynakların olabildiğince eşit bir şekilde dağıtılmasını sağlayarak, en savunmasız grupları koruyabilir ve aşırı sıcak ile ilişkili sağlık risklerini azaltabiliriz.

Halk sağlığı kurumları, sıcak dalgalarıyla ilgili eylem planları ve müdahalelerinin uygulanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu kurumlar, toplumu sıcak ile ilgili hastalıklar, önleyici stratejiler ve erken müdahalenin önemini bilgilendiren hedefli kampanyalar yoluyla sıcak dalgalarının tehlikelerine ilişkin farkındalık geliştirmek için çalışmak durumundalar. Topluluk içerisindeki bilgi yaygınlaştırma programları, risk altındaki kişilere ulaşmak, bilgi materyalleri dağıtmak ve sıcak dalgalarıyla ilgili zorluklarla başa çıkmak için yerel girişimleri organize ederek değerli bir destek sağlayabilir.

Bilinçlendirme kampanyalarının yanı sıra, sağlık izleme sistemleri sıcak dalgalarının sağlık etkilerini izlemek için hayati öneme sahiptir. Aşırı sıcaklık ile ilgili hastalıklara dair verileri toplayarak ve eğilimleri izleyerek, kamu sağlığı kurumları yüksek riskli bölgeleri tanımlayabilir ve savunmasız grupları korumak için daha hedefli müdahaleler uygulayabilir. Bu proaktif yaklaşım hayat kurtarmaya yardımcı olur ve sıcak dalgaları sırasında sağlık sistemleri üzerindeki baskıyı da en aza indirebilir.

Sıcaklık dalgalarının etkilerini en aza indirmek ve toplulukların direncini geliştirmek için uzun vadeli uyum önlemleri gereklidir. Parklar, yeşil alanlar ve kentsel ormanlar gibi şehirleri yeşilleştirme girişimleri, şehir ısı adası etkisini ve çevresel sıcaklıkları azaltmaya yardımcı olabilir. Binaların ve sokakların etrafına stratejik olarak ağaç dikmek gölge sağlayabilir ve daha konforlu, serin bir ortam yaratarak ısı emilimini azaltır.

Çatılara yansıtıcı kaplamalar veya malzemeler uygulanmasını içeren serin çatı girişimleri, binalar tarafından emilen ısıyı önemli ölçüde azaltabilir. Bu gibi basit uyum önlemleri, iç mekanların sıcaklıklarını düşürmeye, aşırı klima ihtiyacını ve enerji tüketimini azaltmaya yardımcı olur. Uygun havalandırma gibi sıcaklığa dayanıklı tasarım ilkelerini içeren sürdürülebilir şehir planlaması da sıcak dalgalarının etkilerini hafifletmeye katkıda bulunabilir.

Başarılı vaka çalışmaları ve sıcak dalgalarına uyum stratejilerini uygulayan şehirlerden ve bölgelerden gelen en iyi uygulama örneklerini vurgulamak başkalarına da ilham vererek çabalarında rehberlik edebilir. Deneyimlerimizi ve aldığımız dersleri paylaşarak, bilgi artışını sağlayıp dünya çapında etkili uyum önlemlerinin uygulanmasını hızlandırabiliriz.

Sıcak dalgası hazırlığı, çeşitli katılımcılar arasında işbirliği çabaları ve ortaklıklar gerektirir. Hükümet kurumları, sağlık hizmeti sağlayıcıları, topluluk örgütleri ve bireyler, aşırı sıcak havanın getirdiği zorlukları karşılamak için bir araya gelmelidir. Hükümetler, politikaların geliştirilmesinde, kaynakların dağıtımında ve sıcak dalgaları için hazırlık planlarının uygulanmasında önemli bir rol oynamak zorundadır.

Sağlık hizmeti sağlayıcıları, hastalarını sıcak dalgalarının riskleri hakkında eğitmek, önleyici önlemler konusunda rehberlik etmek ve sıcak dalgalar sırasında yeterli tıbbi destek sağlamak açısından hayati bir rol oynamaktadır. Sivil toplum kuruluşları yerel girişimleri düzenleyerek, savunmasız bireylere destek vererek ve topluluklarının ihtiyaçlarını gidererek uyuma katkıda bulunabilirler.

Vatandaşların katılımı ve sivil toplumun katılımı, sıcak dalgalarına karşı dirençlilik geliştirmek için çok önemlidir. Halkın karar verme süreçlerine dahil edilmesi, toplum liderliğindeki girişimleri teşvik ederek ve bireylerin eyleme geçmelerini kolaylaştırarak, kolektif bir sorumluluk duygusu yaratabilir ve hazırlık kültürünü teşvik edebiliriz.

Sonuç olarak, sıcak dalgalar için hazırlık, ısınan bir dünyada insan sağlığını korumak için çok önemlidir. Sıcak dalgalarının doğasını anlamak, ilişkili sağlık risklerini tanımak ve erken uyarı sistemlerini uygulamak, olumsuz etkilerini hafifletmek için kritik adımlardır. Soğutma altyapısına ve kaynaklarına yatırım yaparak, halk sağlığı müdahalesini uygulayarak, uzun vadeli adaptasyon önlemlerini alarak ve işbirliği ile ortaklıkları teşvik ederek, direnci güçlendirebiliriz ve topluluklarımızı aşırı sıcak havanın zararlı etkilerinden koruyabiliriz. Sıcak dalgalarla ilgili zorlukları zamanında ele almamız, bireysel ve toplumsal düzeyde pratik, sıcak dalgalar hazırlık stratejilerinin uygulanması ve topluluklarımızın refahını sağlamak için proaktif önlemler almak önemlidir. Birlikte değişen iklimlere uyum sağlayabilir, sıcak dalgaları için hazırlıklara öncelik verebilir ve herkes için daha dirençli ve sürdürülebilir bir gelecek yaratabiliriz.

Levent Kurnaz kimdir?

Levent Kurnaz İstanbul'da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi'nden 1988 yılında Elektrik ve Elektronik Mühendisi olarak mezun oldu. Aynı üniversitede 1990 yılında Fizik lisans ve Elektronik Mühendisliği yüksek lisans programlarını tamamladı.

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nden 1991 yılında fizik yüksek lisans, 1994 yılında doktora derecelerini aldı. 

1992 yılında FCC lisansı alarak WPTS radyo istasyonunda program yapımcısı olarak çalışmaya da devam etti. 

1995 - 1997 yılları arasında New Orleans'daki Tulane Üniversitesi Kimya Bölümü'nde petrol sızıntılarının temizlenmesi üzerine doktora sonrası araştırmalar yaptıktan sonra Türkiye'ye döndü. 

1997 yılından bu yana Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü'nde öğretim üyesi olarak görev yapıyor. 2014 yılında kurucusu olduğu İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin de halen müdürlüğü görevini yürütüyor.

Temel bilimlerin değişik alanlarında yayınları olan Levent Kurnaz'ın diğer kitaplarının yanı sıra iklim değişikliği alanında yazdığı "Son Buzul Erimeden" ve sürdürülebilirlik alanında Gülin Yücel ile birlikte kaleme aldığı "Yeni Gerçeğimiz Sürdürülebilirlik" kitaplarını raflarda bulmak mümkün. 

 

Yazarın Diğer Yazıları

Siyah kedi - beyaz kedi

Bizim için de önemli olan bütçemize uygun yenilenebilir enerji kaynaklarına ve elektrikli araçlara sahip olmaktır. Bunu kimin ürettiği ikincil problemdir

COP28'den neler bekliyoruz?

İklim krizinin en büyük sebebi insanların kömür, petrol ve doğal gaz yakmasıdır. Bu krizi durdurabilmenin tek yolu da kömür, petrol ve doğal gaz yakmayı bırakmaktır. COP28 toplantısının en büyük petrol ve doğal gaz ihracatçılarından biri olan Birleşik Arap Emirlikleri'nde yapılıyor olması da aslında bize bir sonuç çıkmayacağını gösteriyor