02 Haziran 2017

155 milyon Turkcell hissesini kim aldı?

Telia, Turkcell'deki durumunu analiz eden bir 'bilgilendirme formu' yayınladı

Bildiğiniz gibi Turkcell’in kurucu ortaklarından olan Telia ya da Sonera Holding [1], yüzde 13,07 doğrudan hisse dışında, (yüzde 51 ortak olan Turkcell Holding firması içindeki payı nedeniyle) yüzde 24,02 dolaylı hisseye daha sahip idi. Yani mayıs başına kadar toplamda yüzde 37,09 hissesi bulunuyordu. 

Mayıs başında Telia Turkcell’deki hisselerinin 155 milyon adetinin satışının [2] tamamlandığı KAP'a yapılan bir açıklama ile duyurdu. 

Arkasından 2 farklı okuyucumdan mail aldım. İkisi de, Telia’nın hisseleri kime sattığını anlayıp, anlamadığımı ya da arka planda Alfa’ya ya da Çukurova’ya satıp satmadığını soruyorlar.

Sonera Holding BV adına Türkiye'deki vekili Ayşe Hergüner Bilgen tarafından Kamu Aydınlatma Platformuna (KAP) gönderilen açıklamada Sonera Holding BV'nin Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ'deki 155 milyon adet payın satış işleminin pay başı 11,45 TL fiyat ile gerçekleştirildiği bildirildi. Sonera, 155 milyon adet hisse payını yani yüzde 7,04 hisseyi toplam 1 milyar 774 milyon TL karşılığında sattığını açıkladı [3] [4]. 

Açıklamada, söz konusu payların takasının gerçekleşmesiyle birlikte Sonera Holding BV'nin, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ'deki paylarının 8 Mayıs itibarıyla yüzde 6,98'e düştüğünün bilgisi verildi. 

Peki hisseler kime satıldı?

 

Telia Avrasya bölgesinden çıkmayı ve kendi bölgesine odaklanmayı istiyor



Daha ileriye gitmeden önce, Telia ya da Sonera denilen firmanın bölgedeki durumuna göz atalım..

Sonera'nın hem Turkcell’deki, hem de Özbekistan, Tacikistan gibi ülkelerdeki operasyonları sıkıntılı durumlar içeriyordu [6] [7]. Bunun bir tarafında parasal durumlar söz konusu; hatırlayacağınız üzere Turkcell’de --aslında bazen bizzat Sonera’nın kendisinin de engellemesiyle-- 5 sene boyunca genel kurul ibra edilemedi ve dolayısıyla temettü dağıtımı gerçekleşemedi. Diğer yandan, her 2 ülkede devlet kurumları ile ilgili yönetimsel sıkıntılar söz konusu.

Tabi global ekonominin sıkıntıları, Avrupa’daki 4G yatırımlarının henüz kendini finanse edememiş olması gibi nedenler de üstüste gelince, Telia memleketi olan İskandinav ülkelerine odaklanma kararı aldı. Organizasyon yapısını değiştirdi. CEO’su değişti. Yani herşeyi yeniliyor [1].

Avrasya bölgesinden çıkma kararını alalı zaten 2 yıl oldu [8]. Turkcell ile ortak olduğu Fintur işini satmaya uğraşıyor ama bölgedeki malum yönetimsel sorunlar nedeniyle fazla müşteri gözükmüyor. Turkcell alıcı niyeti beyan etmişti ama fiyatlarda anlaşamadılar [9]. Sorunlu ülkelerden Tacikistan işini uzun süreçlerden sonra mayıs ayında satmayı başardı.

 

155 milyon Turkcell hissesini kim aldı?



Turkcell’deki hisse durumuna bakarsak; aşağıdaki tablo Telia’nın 29 mayısta yayınladığı bir “bilgilendirme formu’ndan alındı [5]. Göreceğiniz üzere Telia hala yüzde 38 hisse sahibi olarak gösterilmiş.

Peki satıldı diye mayıs başında bahsedilen 155 milyon hisseyi kim aldı ? Aslında Telia 155 milyon hisse için "Book Building" ya da "Placing" adı verilen bir yatırım enstrümanı kullandı. Türkçesi "Hızlandırılmış Ön Talep Toplama". Merrill Lynch International, Citigroup Global Markets Limited ve UBS Limited bu ön talep toplama işlemini 11.45 TL fiyatla gerçekleştirme anlaşması yapmış.

Telia yurtdışındaki açıklamasında 1,8 milyar TL'lik (4,4 milyar İsveç Kronu) bir “placing” işlemi gerçekleştirdiğini ve bunun Ebitda'ya 0,15x etkisi olacağını belirtiyor. 

Aynı açıklamayı 3 milyar TL temettü teklifi açıklamasında da görüyoruz. Orada da 3 milyar TL’lik temettü dağıtımı içinden kendi payına düşen 930 milyon TL’lik işlemin vergi öncesinde 2,3 milyar İsveç Kronu katkı yapacağını belirtiyor.

 

Hissedarların uyuşmazlıkları ve davaları



Telia yayınladığı ‘bilgilendirme formu’nda gelmiş-geçmiş-şimdiki durumunu, biraz da bu borsa işlemlerine ve kamuoyu etkilerine yönelik olarak anlatıyor. Bu dökümanda önemli bir başlık “Hissedarların Uyuşmazlıkları ve Davaları’ başlığı. Biz bir çok yazımızda bunu tekrar tekrar anlattık. Burada tekrarlamayalım ama dökümandan dikkatimizi çeken 1-2 noktayı belirtelim.

Telia bu bölümde olayı kendi tarafından anlatıyor. Bütün bunların başında, yani 2005 yılında Pamukbank olayı nedeniyle TMSF'ye karşı zor duruma düşen Çukurova’nın Turkcell hisselerine verdiği fiyatın düşük olduğundan bahsetmiyor. Çukurova böyle olduğu için daha iyi öneri sunan Ruslarla anlaşmak zorunda kalmıştı. O günkü sıkıntıdan yararlanarak, hisseleri düşük fiyatla alma çabası, neredeyse 10 yıllık bir davalaşma süreci ve sonrasında da bugünkü durumu yaratmış oldu.

 

Kurumsal yönetim



Telia dökümanın bu bölümünde, Turkcell’de 2010-2014 arasında genel kurul yapılmadığından bahsediyor ama kendilerinin, Ruslarla birlikte bu genel kurulları bloklamış olduğundan, Pera Palas'ta düzenledikleri basın toplantılarından bahsetmiyor. Ruslarla-Çukurova’nın kavgalaştığı ve ortak oldukları Çukurova Financial firmasının, Turkcell Holding içindeki yüzde 51 ortaklığından ötürü, temsilci atanamadığını belirtiyor.

Bu kilitlenme sonucunda, Sermaye Piyasası Kurumu (SPK), halka açık olan hisselerin hakkını korumak adına Turkcell’e 3 bağımsız üye atama kararı verdi [10]. Hatta bu borsa tarihine de "Turkcell tebliği" şeklinde geçti. Telia "bilgilendirme formunda" yönetime dahil olamadıklarından şikayet etmesine rağmen, bu atamalar için "SPK’nın akıllıca kararı” olarak bahsediyor. 

Bu ilk 3 bağımsız denilen üyeden sonra, ortakların daha önceki yıllarda atadığı diğer yönetim kurulu üyelerinin süreleri bitti [11]. Ruslarla-Çukurova arasındaki kilitlenme devam ettiği için üye öneremediler. Bu nedenle onların adına SPK önerdi. Ama burada Telia'nın sürekli olarak farklı söylediği bir konu var. O günlerde (2013) Telia SPK’ya kendisi adına 2 isim önerdi [12]. Bu isimler de kabul edildi. Erik BELFRAGE ve Jan Erik RUDBERG adını taşıyan bu kişiler halen yönetim kurulu üyesi ama Telia son yıllarda her fırsatta bu kişileri kendisinin atamadığını iddia ediyor.

Bunu neden iddia ediyor derseniz; dökümanında insan haklarından bahsediyor [5]. Bu yolla, "Bizim Turkcell içinde yönetime herhangi bir katkımız yok" diyorlar. Daha önce de, Bloomberg’e verdikleri bir demeçte, Uluslararası Af Örgütünün kendilerine Türkiye ve Ukrayna’daki ifade özgürlüğü ve internet sitelerine getirilen sansür konusundaki sorusuna, Turkcell yönetim kurulunda yer almadıkları şeklinde, dediğimiz gibi 2013'deki SPK bülteninde de yer alan bilgiye ters düşen bir bilgilendirme yapıyorlar. 

 

Kendi düşen ağlamaz



Telia dökümanın son bölümünde “Telia’nın Durumu” başlığı altında neler yaptıklarını anlatıyor. 

Bu bölümde, Turkcell hissedar ve müşterileri için uzun vadede en iyisi neyse, onu yapacaklarını belirtiyorlar. Bunun için sadeleştirilmiş bir sahiplik yapısından bahsediliyor. Pay sahipleri arasındaki uzun süren çıkmaza ticari çözüm bulmak için diyalog kurmakta olduklarını söylüyorlar. 

Ama biz "kendi düşen ağlamaz" diyeceğiz. Çünkü Turkcell’deki bugün gelinen noktada Telia’nın payı yadsınamaz. Uzmanlar, sor duruma düşen Çukurova’nın durumundan yararlanmaya ve sıkıştırmaya çalıştıklarını çeşitli adımlarda hep belirttiler; genel kurul bloklamadan, dünyanın pek çok ülkesinde davalar açmaya ve Ruslarla ortak şirket kurmaya kadar giden pek çok şey denendi. Ama bütün bu yıllardan ve kavgalardan karlı çıkan Turkcell'e "bağımsız" rolü altında yüksek maaş ve primlerle atanan AKP üyesi yönetim kurulu üyeleri oldu. 2015 yılında davalar sona erip, kimin ne kadar hissesi olduğu kesinleştiği halde, şaşırtıcı bir şekilde, ne önceki genel kurulda, ne de geçen haftaki kurulda yönetim kurulu üyeleri koltuklarını bırakmadılar [14].


[1] Turkcell'in Ortağı TeliaSonera'nın Organizasyon Yapısı Değişiyor

[2] Telia Turkcell'deki Doğrudan Hisselerinden yüzde 7 Sattı

[3] Sonera Holding adına 9 mayıs tarihinde Ayşe Hergüner Bilgen tarafından yapılan açıklamada satılan hisse yüzde 6,98 olarak verilmişti. Bu yanlışlık 10 mayısta yine Bilgen'in açıklamasıyla düzeltildi. Satılan hisse oranı yüzde 7,04.

[4] Sonera Holding Adına Açıklama

[5] White paper on Turkcell

6] Telia, Tacikistan'daki TCell'i Bilançosuna Zarar Olarak Yazmaya Karar Verdi

[7] Telia'nın Özbekistan Cumhurbaşkanının Kızına Verilen Rüşvetle İlgili Olarak 1,4 Milyar $ Ödemesi İsteniyor

[8] TeliaSonera Yolsuzluk Soruşturmalarına Uğradığı Orta Asya Pazarından Çekiliyor, Turkcell Fintur Hisseleri için Harekete Geçti

[9] Turkcell'in Fintur Alım Görüşmelerinin Yavaşladığı Bildiriliyor

[10] SPK Sonunda Turkcell'e 3 Bağımsız Üye Atadı

[11] Turkcell Yönetim Kurulunda 4 Kişinin Üyelik Süresi Bitti, Geriye Devletin Atadığı 3 Kişi Kaldı

[12] Turkcell Yönetim Kurulu'na, TeliaSonera'nın Önerdiği 2 İsim Seçildi

[13] TeliaSonera, Kendini Kurtarmak için Turkcell'i Sansüre Aracı Olmakla Suçladı

[14] Turkcell Genel Kurulunda Yönetim Kurulu Değişmedi, 6 Yılın Toplamından 3 Milyar TL Temettü ve yüzde 1 Bağış Değişikliği Kabul Olundu

 

Yazarın Diğer Yazıları

Neden internetten bihaber bakanlar atanıyor?

Bu fiber altyapı ile çoktan dijital uçuruma düşmüş durumdayız. AKP ekonomiyi beceremediği gibi, telekom - internet sektörünü yönetmeyi de beceremiyor

Uydudan telefon görüşmesi yakınlaştı

Mevcut fiber altyapımızla, beklenen İstanbul depreminde, haberleşmenin yine çökmesi şaşırtıcı olmaz. Bu duruma bir çözüm uydudan mobil telefona teknolojilerinin gelişiyor olması. Acaba ülkemizde ne zaman kullanabiliriz?

Depremde bant daraltma yapan BTK nedenini açıklasın

Kahramanmaraş merkezli depremde, bant daraltma kararının nasıl verildiğini veya neden böyle bir karar verilebildiğini öğrenmemiz, bir daha aynı hatanın tekrarlanmaması için çok önemli. O nedenle BTK'nın binlerce belki on binlere kişiyi etkileyen bu kararı nasıl verdiğini ya da uyguladığını açıklaması lazım