Dünya

"Yeşil Nobel" ödülü ilk kez Türkiye'den bir isme verildi

Ödülü Akdeniz'de deniz koruma alanları için mücadele eden Zafer Kızılkaya aldı

24 Nisan 2023 14:37

T24 Dış Haberler

Her sene 6 kıtadan birer temsilciye verilen ve prestijinden ötürü "Yeşil Nobel" olarak bilinen Goldman Çevre Ödülü'nün sahipleri belli oldu.

Asya kıtasından ödülü almaya hak kazanan isim Türkiye'den oldu. İlk kez Türkiye'den bir isme layık görülen ödülü, deniz koruma alanları için mücadele eden Akdeniz Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kızılkaya aldı. 

Zafer Kızılkaya, "Bunun bir fırsat olarak kullanılıp Türkiye'nin deniz koruma alanlarında Avrupa lideri olmaması için hiçbir sebep yok." dedi.

Kızılkaya, başta Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi olmak üzere özel çevre koruma bölgelerindeki koruculuk sistemi ile denizde kaçak avlanmaya karşı verdiği mücadele, ekosistemin korunması ve izlenmesine dair çabalarıyla ödül aldı.

AA'ya konuşan Kızılkaya şu ifadeleri kullandı:

"Bu başarının daha katlanarak gitmemesi için hiçbir sebep yok, aslında ödülün bizim için en büyük anlamı bu. Bunun bir fırsat olarak kullanılıp Türkiye'nin deniz koruma alanlarında Avrupa lideri olmaması için hiçbir sebep yok, zaten çok iyi gidiyoruz, küçük şeyler yapmamız gerekiyor."

2015'ten bu yana düzenli olarak su sıcaklıklarını izlediklerine değinen Kızılkaya, şu sözleri ekledi:

"Koruculardan, saha yöneticilerinden, akademisyenlerden oluşan toplamda 30 kişilik ekibimiz var. Gökova Körfezi'nde 2 ayrı noktada üssümüz var. Kum köpek balıklarını, Akdeniz foklarını özellikle izliyoruz. Onun dışında Bozburun ve Hisarönü körfezlerinde izleme çalışmalarımız başladı, koruculuk sistemimiz de başlamak üzere. Orada geçen sene büyük bir su altı temizliği yaptık, eski balık çiftliklerinden kalma yaklaşık 15 ton ağ çıkardık. Fethiye Göcek'te üçüncü senemiz, hem koruculuk sistemi ile koruyoruz, hem de balık sayımı ve diğer ekosistem parametrelerine bakıyoruz. Kaş Kekova'yı şimdilik sadece izliyoruz, önümüzdeki yıllarda oraya da koruma sistemi ve ofis kurma planlarımız var."

Goldman Çevre Ödülleri

1990'da verilmeye başlanan ödül; Afrika, Asya, Adalar ve Ada Halkları, Güney Amerika, Kuzey Amerika ve Avrupa'dan olmak üzere her sene altı temsilciye verilen ödülün maddi değeri yaklaşık 200 bin dolar değerinde.

Bu yılki diğer kazananlar ise; Zambiya'dan Chilewa Mumba, Finlandiya'dan Tero Mustonen, Endonezya'dan Delima Silalahi, ABD'den Diane Wilson ve Brezilya'dan Alessandra Korap Munduruku oldu.

Amazon'da maden devini durduran Kızılderili kadın aktivist: Korap Munduruku

Güney Afrika kıtasının ödül sahibi olan Brezilya yerlisi Alessandra Korap Munduruku, uzun yıllardır Amazon'da çevre mücadelesi veriyor.

Kadın aktivist, dünyanın en büyük maden şirketlerinden birinin Amazon Ormanlarında yapmak istediği çalışmaları engelledi. Munduruku'nun uzun süredir verdiği toplumsal ve hukuki mücadele sonucunda, Amerikalı madencilik şirketi, madencilik yapmak için 27 kez sunduğu araştırma taleplerini geri çekmek zorunda kaldı.

Yaptığı işle geniş yankı uyandıran Munduruku, Goldman Çevre Vakfı'na açıklamalarda bulundu. Madenciliğin kendileri için en büyük ekonomik kaynak olan balıkçılığı imkansız kıldığını söyleyen Munduruku ayrıca aktivist bir kadın figür olmasını da çok önemli buluyor.

Toplumun ona biçtiği "kocasına ve çocuklarına bakma rolünü" üstlenmediğini söyleyen Alessandra Munduruku, çevre farkındalığı kazanmasının cinsiyet rollerini yıkabilmesinde de etkili olduğunu söyledi.

Munduruku, ormanlardaki ağaç kesimleri, Amazon'daki madencilik faaliyetleri ve yerlilerin maruz kaldıkları işgallere karşı uzun süredir faaliyet yürütüyor.

Munduruku, yerli toprakların işgali konusundaki aktivizm mücadelesi sonucunda, 2020'de Robert F. Kennedy İnsan Hakları Ödülü'ne layık görülmüştü.

Munduruku, geçmişte verdiği mücadeleleri engellemek isteyeneler tarafından aldığı tehditlerle gündeme gelmiş ve 2019'da evi basılmıştı. Bu olay üzerine birtakım Alman milletvekili, Brezilya Başkanı Jair Bolsonaro'ya hitaben bir mektup yazmış ve kadın aktivist için koruma talep etmişlerdi.