Dünya

TBMM Dış İlişkiler Komisyonu'nun İsveç kararı dünya basınında: "F-16 satışı ABD Kongresi'nin onayını bekliyor"

27 Aralık 2023 09:43

T24 Dış Haberler

Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı topyekun işgal girişimini başlatmasından bu yana NATO genişlemesi Batı basınının bir numaralı gündemlerinden biri. Türkiye'nin İsveç'in üyeliğini 1 seneyi aşkın süredir bloke ettikten sonra çarşamba günü katılım kararının TBMM Dış İlişkiler Komisyonu'ndan geçmesi, dünya basınında geniş yer buldu. Başkentlerin gözü artık kararın TBMM Genel Kurulu'ndan ne zaman geçeceğinde.

ABD'nin önde gelen yayınlarından The Washington Post, komisyonun kararıyla İsveç'in NATO üyeliğine bir adım daha yaklaştığını söyledi. Gazete, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın İsveç üyeliğine vereceği onayı ABD'nin Türkiye'ye F-16 satmasına bağladığına dikkat çekti. Washington Post, Beyaz Saray'ın satışı desteklese de Kongre'de hala muhalefet olduğuna dikkati çekti. 

New York Times: NATO liderleri Türkiye'nin konumunu iç çıkarları için kullandığını düşünüyordu

The New York Times gazetesi de daha önce birçok NATO liderinin İsveç'in katılım için gereken her şeyi yaptığını düşündüğü halde Türkiye'nin süreci geciktirmesinin "Türkiye'nin konumunu iç çıkarları için kullandığını düşünen diğer ittifak üyelerini kızdırdığını" yazdı. 

Erdoğan'ın “Sizin Kongreniz varsa bizim de Meclisimiz var" sözlerini hatırlatan gazete, Erdoğan'ın İsveç'in NATO üyeliğine onay sürecini Türkiye'nin insansız hava araçlarında kullandığı optik ekipmanlara ihracat kısıtlamaları getiren Kanada'ya baskı yapmak için kullanmaya çalıştığını yazdı. 

İsveç'in üyeliğinin Meclis komisyonunda oy çokluğuyla kabul edildiğini yazan gazete, bunun Meclis'ten de geçeceği anlamına geldiğini belirtti. Ancak Meclis Komisyonu üyesi Fuat Oktay'ın oylamanın hızla gerçekleşmeyeceğini söylediği açıklamalarına yer verilen haberde adımlardan herhangi biri için sabit bir zaman çizelgesi bulunmadığı yazıldı.

"F-16 satışı ABD Kongresi'nin onayını bekliyor" vurgusu

ABD merkezli Politico, kararla İsveç'in NATO üyeliğine bir adım daha yaklaştığını vurgulayarak Erdoğan'ın İsveç'in üyeliğini bir yıl boyunca ertelediğini ve ABD'nin Türkiye'ye F-16 savaş uçağı satması şartına bağladığını hatırlattı. Ancak gazete, satışın şu anda ABD Kongresi'nin onayını beklediğine işaret etti. 

Politico, İsveç'in NATO üyeliği için TBMM'deki oylamayla Meclis'in nihai onayı vereceğini vurgulayarak genel kurul oylaması için henüz net bir tarihin belirlenmediğini yazdı.

"Son toplantıdan bu yana neler değişti?"

Reuters haber ajansı da komisyon kararını NATO'nun genişlemesi yolunda önemli bir adım olduğunu belirterek Dışişleri Komisyonu üyesi CHP'li Oğuz Kaan Salıcı'nın görüşlerine yer verdi. Salıcı, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Son toplantıdan bu toplantıya nelerin değiştiğini sorguladık. Ana muhalefet partisi olarak bunun bize açıklanmasını istedik. Bize İsveç'in attığı adımlar, Türkiye'nin dış politika öncelikleri hakkında bilgi verdiler ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Biden arasındaki görüşmelere açıkça atıfta bulundular" dedi. 

Bloomberg de komisyonun kararının Erdoğan'ın geçen haftalarda ABD Başkanı Joe Biden'la yaptığı telefon görüşmesinden sonra geldiğine dikkati çekti. Bloomberg, Beyaz Saray'ın F-16 satışı için İsveç'in üyeliğini bir şart haline getirdiğini vurguladı ve Erdoğan'ın da iki konunun bağlantılı görülmesi gerektiğini söylediğini aktardı. 

Rus kamu yayıncısı: Katılım, olumsuz sonuçlar doğuracak 

Rus kamu yayıncısı RIA Novosti de TBMM Dış İlişkiler Komisyonu'nun İsveç kararıyla ilgili olarak, "Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitri Peskov'un da belirttiği gibi, İsveç'in ittifaka kabulü olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Buna göre Moskova, Finlandiya'nın tamamlanmış katılımı bağlamında geliştirilenlere benzer önlemler alacak" yazdı.

Al Jazeera: Batı'daki müttefikler için hayal kırıklığı yaratan süreç tamamlanacak

Katar merkezli Al Jazeera, Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliği teklifini onaylamasını "ittifakın genişletilmesi yolunda önemli bir adım" olarak nitelendirdi. Yaklaşık 2 yıldır devam eden sürecin "Batı'daki bazı müttefikleri hayal kırıklığına" uğrattığını yazan Al Jazeera, Erdoğan'ın yasayı imzalaması halinde bu sürecin tamamlanacağını aktardı.