Tekstil, ayakkabı ve otomotiv gibi sektörlerde artan ithalat rakamlarına paralel şirket kapanmaları ve istihdam kaybının artması ekonomi yönetimini harekete geçirdi. Kıymetli madenler ithalatına ek mali yükümlülük getirilirken benzer hazırlığın otomotiv, tekstil ve ayakkabı için de yapıldığı belirtildi.
Geride bıraktığımız yıl dış ticaret açığı 109 milyar dolara yükselerek cumhuriyet tarihi rekoru kırdı. 2023’ün ilk yarısında ise açık, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,7 artarak 61 milyar 235 milyon dolara yükseldi. Söz konusu gelişme 99 bölümden oluşan dış ticaret fasıllarına da yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2021’de 50 olan dış ticaret açığı veren fasıl sayısı 2022’de 52’ye çıkarken bu yılın ilk yarısında ise söz konusu rakam 53’e yükseldi.
Ekonomim'den Yener Karadeniz'in haberine göre tekstil, ayakkabı, kıymetli madenler ve otomotiv gibi birçok sektörde artan ithalat rakamlarına paralel olarak şirket kapanmaları ve istihdam çıkışının artması ekonomi yönetimini ithalatı önleyici politika arayışına itti. Söz konusu hazırlık kapsamında önceki gün altın ithalatına yüzde 20 ek mali yükümlülük getirilirken benzer hazırlığın tekstil ve ayakkabı sektörü için de yapıldığı belirtiliyor.
Ayakkabıya da ek vergi geliyor
İlk kez açık veren sektörlerden biri de 64. fasılda yer alan ayakkabı oldu. Haziran ayına kadar sürekli dış ticaret fazlası veren sektörde geçen yıl kasımda başlayan bozulma, bu yıl dış ticaret açığına dönüştü. Kapasite kullanım oranlarının yüzde 40’lar seviyesine gerilediği sektörde günde 5-10 bin çift üretim yapan büyük üreticilerin kapısına kilit vurduğu belirtiliyor. Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere göre bakanlık ithalatı zorlaştıracak ek mali yükümlülük hazırlığı içinde ve önümüzdeki günlerde ayakkabı sektöründe de gümrük verileri artırılacak.
Gıda sektörü açık vermeye başladı
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF), 6 aylık dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre, sektör, yılın ilk 6 ayında 12,23 milyar dolar ihracat, 12,46 milyar dolar ithalat yaptı. Geçen yılın ilk 6 ayında 1,7 milyar dolar fazla veren dış ticaret dengesi, bu yıl aynı dönemde 230 milyon dolar dış ticaret açığı verdi. TGDF Başkanı Demir Şarman, "Yapısal bazı sorunlarımızı hızla aşarak, küresel ekonomiden aldığımız payı nasıl artırabileceğimizi ve büyümeyi nasıl artırabileceğimizi düşünmeliyiz” ifadelerini kullanmıştı.
2000 cc üstündeki otomobile ÖTV artışı
En fazla ihracata yapan ve 87 fasıl kodunda yer alan motorlu araçlar ve aksamı, parçalarında da son dönemde dış ticaret, ithalat lehine gelişiyor. Sektör bu yıl ocak ve şubat aylarında dış ticaret fazlası verirken söz konusu değer mart ve nisanda eksiye döndü. Haziran'da fazla veren sektör, temmuz ile birlikte yeniden eksiye döndü ve 2,4 milyar dolar ihracata karşılık 3,4 milyar dolar ithalat ile aylık dış açığı 961 milyon dolara yükseltti. İthalatı frenlemek amacıyla bakanlığın 2000 cc ve üzerindeki otomobiller için ÖTV artışını öngören bir çalışma hazırlığında olduğu öğrenildi.
