MHP'de kriz silbaştan; mahkeme muhaliflerin olağanüstü kurultayda aldığı kararları durdurdu!

MHP Merkez Disiplin Kurulu Başkanvekili ve avukat Yücel Bulut, Ankara 3'üncü Asliye Mahkemesi'nin, 19 Haziran'da gerçekleştirilen olağanüstü kurultayda yapılan tüzük değişikliklerini "ihtiyati tedbir yoluyla durdurduğunu" açıkladı. Bulut, "Üst kurul delegemiz tarafından açılan genel kurul iptal davası neticesinde ileri sürülen bu gerekçeler ışığında, Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkeme tarafından 19 Haziran 2016'da düzenlenen genel kurulda alınan kararların ve tüzük değişikliklerinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmiştir" dedi. Karar doğrultusunda tüzük kurultayında yapılan 14 değişiklik tedbir kaldırılana kadar uygulamaya konamayacak.
 

Muhaliflerin çağrısı ve delegelerin katılımıyla tüzük değişikliği için yapılan olağanüstü kurultayın "tedbiren durdurulan" kararları arasında 10 Temmuz'da seçimli olağanüstü kurultay yapılması da bulunuyor. Ancak, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, kendisinin de aynı tarih için yaptığı çağrıdan vazgeçmezse, 10 Temmuz'da olağanüstü kurultay yapılacak.

Olağanüstü kurultayda seçim yapılması için 19 Haziran'da yapılan tüzük değişiklikleri üzerindeki tedbirin kaldırılması ya da yeniden tüzük değişikliği yapılması gerekecek. MHP Tüzüğü, "olağanüstü kurultaylarda seçim yapılamayacağını" öngördüğü için, 19 Haziran'da bu hüküm değiştirilmişti. Tedbir kararıyla durdurulan MHP Tüzüğü değişiklikleri kapsamında "olağanüstü toplanan kongrelerde seçim yasağı"nın  yanı sıra genel merkez yönetiminin kurultay sürecinde disipline sevk yetkisi de kaldırılmıştı.

Olağanüstü kurultaydan sonra açıklama yapan MHP yönetimi ise, Çağrı Heyeti'nce toplanan kongre ile ilgili 'delege sayısı', 'kongrenin yapıldığı adres', 'yasa dışı şekilde gündeme madde eklenmesi' ve 'Çağrı Heyeti'nin tutumu' gibi başlıklarda "7 fahiş hata tespit edildiğini" ileri sürdü.
 

Yücel Bulut'un açıklamaları şöyle:

"Bilindiği üzere Ankara 12’nci Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından görevlendirilmiş bulunan üç kişilik çağrı heyetince Milliyetçi Hareket Partisi Olağanüstü Genel Kurulu tüzük değişikliği gündemiyle 19 Haziran 2016'da toplantıya çağrılmıştır. Söz konusu toplantıda çağrı heyetinin beyanlarına göre 752, noterin açıklamasına göre 656, noterin televizyon programında söylediğine göreyse 330 delegenin katılımı sağlanmıştır. Sayın Genel Başkanımız, kurultaydan bir gün önce 18 Haziran 2016'da yapmış olduğu yazılı açıklamasında, tertip edilecek kurultaya ilişkin, çok önemli usûl hataları bulunduğuna ve de kurultayın bu haliyle yasal olmayacağına işaret etmiştir.

“Hâl böyle olmasına rağmen 19 Haziran 2016'da Olağanüstü Genel Kurul toplantıya davet edilmiş, söz konusu toplantıya halen sayısı tam olarak tespit edilemeyen bazı delegelerimiz iştirak etmiştir. Toplantı sonrasında aralarında Sayın Koray Aydın, Sayın Sinan Oğan ve Sayın Sait Gönen’in de bulunduğu birçok isim, basına vermiş oldukları demeçlerinde, kurultayın iptal edilme riskine işaret etmişler, birden fazla tüzük maddesi değişikliğinden de haberdar olmadıklarını, toplantı gündeminin bir dayatmayla değiştirildiğini vurgulamışlardır. 

“19 Haziran 2016 tarihinde şahsım tarafından yapılan açıklamayla, söz konusu Genel Kurul hakkında Milliyetçi Hareket Partisi Genel Merkezi tarafından yargı yoluna başvurulmayacağı ifade edilmiştir. Genel kurulda usûlsüzlük olduğu iddiasıyla, toplantıya katılmayan her üst kurul delegesinin yargı yoluna başvurma ve genel kurulun iptalini istemek hakkı vardır. Bir üst kurul delegemizin genel kurulun iptali istemiyle ilk davayı açtığı bilgisi Genel Merkezimize ulaşmıştır.”

 

Karara esas olan gerekçeler

 

Yücel Bulut, karara esas olan gerekçeleri şöyle açıkladı:

“Üst kurul delegemiz tarafından Ankara 3’ncü Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde açılan Genel Kurul iptali davasının ilk incelemesi neticesinde; 19 Haziran 2016 tarihli Genel Kurul’da alınan tüm kararların yürütülmesi ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmuş, genel kurul çerçevesinde yapılan sözde yetki devirleri de askıya alınmıştır.

“Üst kurul delegemizin Ankara 3’ncü Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen ihtiyati tedbir kararına esas olan gerekçeler şu şekildedir:

“Siyasi partilerin genel kurulları, Siyasi Partiler Kanunu 31 ve 13; Türk Medeni Kanunu 78’nci maddesi uyarınca Ankara’nın il merkezinde yapılmak zorundadır. Buna uyulmamıştır. Siyasi partilerin tüzüklerinin değiştirilebilmesi, genel kurul toplantısının 1. oturumunda toplam delege sayısının 2/3 oranında delegenin toplantı salonunda hazır bulunması gerekmektedir. Bu sayı Milliyetçi Hareket Partisi için 809 rakamına denk gelmektedir. Toplantıda hazır bulunan delege sayısı ister noterin televizyon programında ifade ettiği gibi 330 kabul edilsin, ister noterin resmi sayı olarak ilan ettiği 656 sayısı kabul edilsin, ya da çağrı heyetinin var olduğunu iddia ettiği 752 sayısı kabul edilsin; bu sayısal değerlerin hiçbir tanesi tüzük değişikliği için öngörülen 2/3 toplantı nisabına yetmemektedir.

“Çağrı heyeti tarafından 15 Mayıs 2016'da gerçekleştirileceği ilân edilen ancak yargı kararları ve alınan güvenlik önlemleri nedeniyle gerçekleştirilemeyen genel kurul toplantısı sonrasında Dernekler Yönetmeliği 14/2 maddesinde yer alan ve geçerlilik koşulu olan ilân şartlarına uyulmamış, ertelenme gerekçeleri ilân edilmemiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararlarına göre 'ilamların hüküm fıkraların aynen infazı zorunludur ve yorum yoluyla hükmedilenden başkasının infaz edilmesi ve kararın hüküm fıkrasının genişletilmesi mümkün değildir'. Kaldı ki Yargıtay 7. Hukuk Dairesi kararlarına göre de Türk Medeni Kanunu’nun 75’nci maddesi çerçevesinde düzenlenen olağanüstü genel kurul toplantılarında 'gündeme teklif yoluyla yeni gündem maddesi eklenemez'. Oysa ki Ankara 12’nci Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından çağrı heyetine sadece parti tüzüğünün 63/4 maddesinin değişikliğini görüşmek üzere olağanüstü genel kurulu toplantıya çağırma yetkisi verilmişken, yasalara aykırı yapılan toplantıda 13 maddenin daha değiştirilmesine teşebbüs edilmiştir.

“Üye olamayan, genel kurula katılma yetkisine sahip olmayan ve hatta devlet memuru olan birçok ismin genel kurula katılarak sanki parti delegesi gibi oy kullandıkları tespit edilmiştir.

İşte, üst kurul delegemiz tarafından açılan genel kurul iptal davası neticesinde ileri sürülen bu gerekçeler ışığında, Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkeme tarafından 19 Haziran 2016'da düzenlenen genel kurulda alınan kararların ve tüzük değişikliklerinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmiştir."

 

"Kurultayı Genel Merkez düzenlemeli"

 

Öte yandan, Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan Genel Başkan adayı Sinan Oğan, muhaliflerden Meral Akşener cephesini eleştirmiş, kurultayda divan başkanlığı adaylığı sırasında "dayatmacı ve tekçi" zihniyetin ortaya çıktığını belirtmişti. Oğan, kurultayı genel merkezin düzenlemesi gerektiğini söylemişti

 

YSK görüş bildirmedi

 

Öte yandan, Yüksek Seçim Kurulu (YSK), MHP'nin 10 Temmuz'da yapılacağı duyurulan olağanüstü kurultayıyla ilgili başvurulara ilişkin İlçe Seçim Kurulu'nun değerlendirme yapması gerektiğini belirtti. Görüş bildirmeme kararı aldı.

 

Tüzükte hangi maddeler değiştirildi?

 

MHP Genel Merkez ve muhalefetin başvurularıyla alınan karşılıklı mahkeme kararlarıyla yılan hikâyesine dönen olağanüstü kurultayda, tüzük değişikliğiyle ilgili olarak verilen 14 önerge kabul edildi. MHP Tüzüğü'nde yapılan değişiklik kapsamında "olağanüstü toplanan kongrelerde seçim yasağı" kaldırılmış, genel merkez yönetiminin kurultay sürecinde disipline sevk yetkisine son verildi.

MHP'de Çağrı Heyetinin topladığı olağanüstü kurultayda, başta olağanüstü kurultaylarda genel başkan, Merkez Yönetim Kurulu (MYK) ve Merkez Disiplin Kurulu (MDK) seçilmesini engelleyen madde olmak üzere parti tüzüğünün birçok madde değiştirilmiş ya da kaldırıldı.

 

63. madde değişikliği

 

Olağanüstü kurultaylarda seçim yapılamayacağına ilişkin tüzüğün en tartışmalı maddesi olan 63. maddenin 3. fıkrasındaki "Olağanüstü büyük kongre toplantılarına ise Genel Başkan ve Merkez Yönetim Kurulunca gerek görülen hallerde veya Büyük Kongre delegelerinin en az beşte birinin imzaları ile birlikte noterce onaylı yazılı talebi üzerine çağrılabilir" ifadesi "çağrılır" olarak değiştirildi. Bu fıkraya, "Ayrıca büyük kongrelerde alınacak kararlarla kongrenin belirleyeceği gündemle olağanüstü toplantı yapılmasına karar verilebilir" ifadesi eklendi.

Ayrıca tüzüğün 63 ve 64. maddeleri arasına "63. a maddesi" olarak eklenmek üzere "Olağanüstü büyük kongre toplantılarında parti merkez teşkilatı organlarının seçimini teminen olağanüstü kongre kararı alınabilir" hükmü getirilmişti. Maddede şu ifadeler yer aldı:

"Böyle bir karar alınması halinde kongrenin yapılması için gerekli tüm hazırlıkları ikmal etmek, iş ve işlemleri takip etmek, idari hukuki müracaatları yapmak üzere parti üyesi üç asıl, üç yedek olmak üzere altı kişi 'Kongre Heyeti' olarak yetkilendirilebilir. Kongre Heyeti, Parti Genel Başkanı, Merkez Yönetim Kurulu ve Merkez Disiplin Kurulu asıl ve yedek üyelerinin seçiminin yapılacağı olağanüstü büyük kongreye ilişkin, Genel Başkan veMYK'ya ait olan her türlü iş, işlemi tesise, yazışmayı yapmaya görevli ve yetkilidir.

Büyük kongrenin toplanacağı gün, yer, saat ve gündemi ile çoğunluk sağlanmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususlar, Kongre Heyeti tarafından toplantı tarihinden 15 gün önce il başkanlıkları ve seçim kuruluna bildirilir ve ilan edilir. İlan edilen gün ve saatte büyük kongre toplanır. Kongre Heyetinin kendi içerisinden seçeceği bir üye tarafından usulüne uygun olarak yoklama yapılır ve gerekli çoğunluk sağlanmış ise kongre açılır. Kongre Divanının seçimini müteakip aynı üye tarafından açılış konuşması yapılır.

Büyük kongre tarafından alınmış bir olağanüstü kongre kararı bulunması halinde, başka bir parti organı tarafından aynı ya da benzer gündemle yapılacak işler için olağanüstü kongre kararı alınamaz, büyük kongre ile başka bir parti organı kararları arasında uyuşmazlık çıkamaz, başka bir organ tarafından alınmış bu yönde bir karar bulunması halinde karar alındığı gün itibariyle kaldırılmış sayılarak yok hükmünde olur. Kongre heyeti kongre sonunda alınan kararları ve tüzük değişikliklerini ilgili yargısal ve tüm resmi merciler nezdinde parti tüzel kişiliği adına tatbik ve infaz eder."

Tüzüğün bu maddesinin 6. fıkrasına ilave cümle olarak "İlan edilen olağanüstü büyük kongre toplantılarında, ilk toplantının hangi sebeple olursa olsun yapılamamış olması halinde, ilan edilen zaman, yer ve şekilde ikinci toplantı yapılır. İlk toplantının yapılamamış olması ikinci toplantının geri bırakılmasına sebep olmaz" ifadesi de eklendi.

 

Muhaliflere özgürlük alanı

Tüzüğün 69. maddesinin 5. fıkrasında yer alan "partili üyelerin görev ve sorumluluklarını düzenleyen Tüzüğün 11. Maddesine aykırı davranmamış olmak" kısmı da madde metninden çıkarılarak ortadan kaldırıldı.

Tüzüğün 115. maddesinde yer alan "Büyük Kongre, Siyasi Partiler Kanunu ve Tüzük hükümlerine uymak suretiyle Parti Tüzüğünde kısmen veya tamamen değişiklik yapabilir" maddesine ikinci fıkra olarak "Yapılan tüzük değişiklikleri büyük kongrede değişiklik teklifinin kabul edilmesiyle birlikte yürürlüğe girer" ifadesi eklendi.

Tüzüğün 9. maddesinde yer alan "Merkez Yönetim Kurulu; eşitlik ilkesine ve demokrasi esaslarına uygun şekilde gerek gördüğü hallerde ve yerlerde üye kayıtlarının iptaline ve yeniden yazımına karar verebilir" maddesi kaldırıldı.
Tüzüğün 34. maddesinde bulunan ve bazı teşkilatların genel merkez tarafından feshedilmesi dolayısıyla tepki çeken fıkrası, "Yeni teşkilat oluşturulacak ya da işten el çektirilen belde, ilçe ve illerde Merkez Yönetim Kurulu tarafından kurucu yönetim kurulları teşkil olunur" yönünde değiştirildi.

Başkanlık Divanı'nın görev ve yetkilerini belirleyen tüzüğün 52/1-c maddesi, "Partinin muhtelif teşkilat ve kademelerinin çalışmalarında uyum ve iş birliğinin sağlanmasında" şeklinde değiştirildi ayrıca aynı maddedeki "Genel Başkanın gerek görmesi halinde Tüzükte Genel Başkan'a verilen diğer görevlerin yerine getirilmesinde, Genel Başkana yardımcı olur" ifadesi kaldırıldı.

 

Başkanlık Divanı yetkisi

 

Başkanlık Divanı'nın yetkileriyle ilgili değişiklikle, geçici 3. maddede yer alan; "Tüzük hükümlerinin uygulanmasına ilişkin tereddütleri gidermeye, olabilecek boşlukları doldurmaya ve uygulamaya yön vermeye; Siyasi Partiler Kanunu, seçim kanunları, Tüzük hükümleri ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde münhasıran Merkez Yönetim Kuruluna verilen yetkiler kapsamındaki hususlarda Merkez Yönetim Kurulu, diğer durumlarda Başkanlık Divanı yetkilidir" maddesi çıkarıldı. 

Tüzükte 79. maddenin altıncı fıkrasında yer alan "Merkez Yönetim Kurulu partili bir üyenin işlediği iddia olunan suçun muhtevasını göz önüne alarak disiplin takibatının Merkez Disiplin Kurulunca yapılmasına karar verebilir" ifadesi disiplin soruşturmasıyla ilgili keyfi uygulamalara neden olabileceği gerekçesiyle kaldırıldı.

 

Partiden ihraç

Disiplin kuruluna sevk edilen parti üyeleri ile ilgili 81. maddeye, ilk fıkradan sonra gelmek üzere "İlçe ve il kongreleri ile olağan veya olağanüstü büyük kongre tarihlerinden önceki üç ay içinde tedbirli olarak hiçbir üye hakkında disipline sevk kararı alınamaz. Bu tarihlerde alınan tedbirli disipline sevk kararları hükümsüz sayılır. Kongre tarihinden üç ay öncesine kadar sonuçlandırılmayan tedbirli disipline sevk kararlarının tedbire ilişkin kısmı hükümsüzdür. Bu tarihlerde haklarında sevk kararı alınanlar her türlü parti organında görev yapmak üzere seçilebilirler" ifadesi eklendi.

Parti üyeliğinin sona ermesi ve kayıt silmeyle ilgili 12. maddenin d fıkrasında yer alan "(Parti üyeliği) Siyasi Partiler Kanunu ve bu Tüzük uyarınca yetkili mercilerin verecekleri karar üzerine kayıt silinmesi" maddesi de tüzükten çıkarıldı.