T24 Dış Haberler
Britanya'dan Ruanda'ya ilk sınır dışı uçuşu için belirlenen 11 kişinin, zorla sınır dışı edilmelerini protesto etmek için açlık grevi yaptığı ortaya çıktı.
Guardian'ın haberine göre; Gatwick Göçmen Geri Gönderme Merkezi Bağımsız İzleme Kurulu'nun yıllık raporu, İçişleri Bakanlığı'nın, hükümetin küçük teknelerle ülkeye gelenleri caydıracağını iddia ettiği göçmenleri Ruanda'ya gönderme sürecini nasıl yönettiğine dair ciddi endişelere dikkat çekti.
11 kişinin açlık grevi yaparak protesto ettiği bu ilk uçuş, Haziran ayında Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın son dakika müdahalesinin ardından Wiltshire'daki Boscombe Down Savunma Bakanlığı tesisinden kalkışından kısa bir süre önce iptal edilmişti. Temyiz mahkemesi Ruanda politikasının hukuka aykırı olduğuna karar vermiş, ancak hükümet bu karara karşı Ekim ayında Yüksek Mahkeme'de temyiz başvurusunda bulunacak.
|
Britanya hükümeti, sığınmacıların iltica başvurularını yapmadan Doğu Afrika'daki Ruanda'ya gönderilmesini ve başvurularını orada yapmalarını hedefliyor.
Ancak İngiltere Temyiz Mahkemesi, 29 Haziran'da ülkeye yasa dışı yollarla gelen sığınmacıların Ruanda'ya gönderilmesinin yasa dışı olduğuna hükmetti.
Temyiz Mahkemesi, kararında sığınmacıların Ruanda'ya gönderilmeleri durumunda kendi ülkelerine iade edilmeleri ve orada zulüm ve kötü muameleyle karşı karşıya kalmalarının "ciddi bir risk" olduğunu söyledi. Yüksek Mahkeme, Aralık 2022'de hükümetin, ülkeye gelen bazı sığınmacıları, iltica başvurularını değerlendirmeden Ruanda'ya gönderme planının hukuka uygun olduğuna hükmetmişti.
Başbakan Rishi Sunak karar sonrasında yaptığı açıklamada, "Mahkemeye saygı duymakla birlikte, vardığı sonuçlara temelde katılmıyorum" ifadesini kullanmıştı.
Planlanan uygulamanın toplam maliyeti açıklanmasa da henüz hiçbir sığınmacı gönderilmeden bile İngiltere'ye 140 milyon sterline mâl olduğu haberleri birçok medya kuruluşu tarafından paylaşılmıştı.
Ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin lideri Keir Starmer, hükümeti kamu parasını israf etmekle suçlarken, sığınmacıların hakları için kampanya yürüten gruplar itirazlarını Ruanda'nın mülteciler için güvenli bir ülke olmadığı yönündeki raporlara dayandırdı.
|
Ruanda'ya gönderilmek istenen sığınmacıların koşulları nasıl?
Gatwick Göçmen Geri Gönderme Merkezi Bağımsız İzleme Kurulu'nun raporu, hükümete Ruanda politikası konusunda bir dizi uyarıda bulunuyor.
"Kurul, bu politikanın tam olarak uygulanması ve erkeklerin sınır dışı edilmeden önce gözaltında tutulması halinde, gerçek bir zarar görme olasılığının yüksek olmasından endişe duymaya devam etmektedir" denilen raporda, insanların Ruanda'ya gönderilmesi sürecinin "yetersiz olduğu ve bunun da erkeklerin güvenliğinden kabul edilemez şekilde ödün verilmesine yol açtığı" belirtildi.
Gatwick Gözaltı Merkezi'nde tutulan 100 kişi, İçişleri Bakanlığı'ndan, Ruanda'ya zorla götürülme planları olduğuna dair niyet bildiren mektuplar aldı. 28'i Heathrow Göçmen Geri Gönderme Merkezi'nde, geri kalanı da Gatwick'te olmak üzere 128 kişinin açılış uçuşu için tebligat aldığı bildirildi. Gatwick'teki merkezden sadece bir kişi sınır dışı edilmek üzere havaalanına götürüldü. Bağımsız izleme raporu bu kişinin ciddi bir panik atak geçirdiğini ortaya koydu.
Rapor ayrıca, İçişleri Bakanlığı'nın Ruanda'ya göndermeyi umduğu kişiler için sınır dışı talimatlarının verildiği zamana ilişkin endişeleri de dile getirdi. Söz konusu talimatlar, insanların avukatlara erişiminin daha zor olduğu Kraliçe'nin jübile hafta sonu olan 30 Mayıs'ta verildi.
IMB'nin charter uçuş izleme ekibi tarafından Haziran 2023'te yayımlanan daha önceki bir raporda, İçişleri Bakanlığı'nın Ruanda'ya uçurmaya çalıştığı yedi kişiden ikisinin intihar riski nedeniyle sürekli gözlem altında tutulduğu ve birinin bel bağlama kemerine bağlandığı tespit edilmişti.
Rapora göre; 7 kişiden 3'ü güç kullanımına maruz kalırken bir kişinin ihtiyacı olduğu halde sağlık görevlilerine erişimi sağlanmadı. Bir kişi uçağın birazdan kalkacağına inanarak pistte dua etmeye başlarken, raporda "İki kişi korku ve sıkıntılarını haykırmaya başladı, her biri gövdesini ve başını öne arkaya savurmaya çalıştı" ifadeleri yer aldı. Bu iki kişinin de emniyet kemerlerine bağlandığı vurgulandı.
İçişleri Bakanlığı: Özel refah ekiplerimiz var
Bir İçişleri Bakanlığı Sözcüsü, kurul raporuna ilişkin şunları söyledi:
"Bakımımız altındaki kişilerin refahını ve güvenliğini son derece ciddiye alıyoruz ve tüm tesislerde herhangi bir akıl sağlığı veya hastalık vakasını gündeme getirebilecek özel refah ekiplerimiz var.
"Ayrıca, savunmasız kişiler de dahil olmak üzere gözetimimiz altındaki herkesin onurlu bir şekilde muamele görmesini ve gözaltındayken hukuki danışmanlık da dahil olmak üzere ihtiyaç duydukları desteğe erişebilmelerini sağlamak için sağlam koruma önlemleri de mevcuttur"
