Merkez Bankası geçtiğimiz aylardan bu yana bankalara birçok makroihtiyati önlem uyguluyor. TCMB, hem bankalara TL mevduatta yüzde 50 oranının altında kaldıkları takdirde ek menkul kıymet tutma hem de yabancı para zorunlu karşılık tutarı üzerinden bankaya komisyon ödemeleri zorunluluğu getirmişti. Yeni yılla birlikte TL mevduatta yüzde 50’nin altında kalan bankalar hem menkul kıymet alacak hem de yüksek komisyon ödeyecek.
Bankacılık sektörü, makroihtiyati tedbirlerin ardından başta TL mevduatta faiz oranını artırmak gibi birçok yola giderek TL mevduat oranını artırmaya çalışıyordu. Sektörün TL mevduat oranı 16 Aralık haftası itibariyle yüzde 51,82 seviyesine yükseldi. Bu yıl başına göre bankacılık sektöründe TL mevduat oranındaki artış 16.60 puan oldu. Yılbaşında sektörde TL mevduat oranı yüzde 35,22 seviyesinde bulunuyordu.
Özellikle temmuz sonrasında makroihtiyati önlemlerin sıkılaştırılmasıyla birlikte artış başladı ve ekim ortasından itibaren ise ivme kazandı.
Kamu bankaları zirvede
Kamu mevduat bankalarının TL mevduat oranı da 16 Aralık itibariyle yüzde 54,62 ile tüm sektörde en yüksek seviyede. Yılbaşından bu yana 14.18 puanlık bir artış gerçekleşti. 2022 başında kamu mevduat bankalarının TL mevduat oranı yüzde 40,45 seviyesindeydi ve yine sektörün en yüksek TL mevduat oranına işaret ediyordu.
Yerli özel mevduat bankalarının yılbaşında yüzde 33,64 olan TL mevduat oranı 16 Aralık itibariyle yüzde 49,33’e çıktı ve yüzde 50 sınırına dayandı. Böylece yılbaşından bu yana yerli özel mevduat bankalarında TL mevduat oranındaki artış 15.69 puan olarak hesaplandı.
Yabancı mevduat bankaları 19 puan artırdı
En hızlı TL mevduat artışına ise yabancı mevduat bankaları sahip oldu. Yılbaşında TL mevduat oranı yüzde 32,33 seviyesinde olan yabancı mevduat bankalarında 16 Aralık itibariyle bu oran yüzde 52,03’e çıktı ve Merkez Bankası’nın belirlediği oranın üzerine yükseldi. 2022 başından bu yana yabancı mevduat bankalarının TL mevduat oranındaki iyileşme 19.70 puan oldu.
Kredi-mevduat faizi makası 10 puan sınırına dayandı
Merkez Bankası haftalık verilerine göre bankaların TL mevduat için uyguladıkları ortalama faiz oranı 16 Aralık haftasında bir önceki haftaya göre değişmeyerek yüzde 16,86’da kalırken 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 22,99’a çıktı. Ve 0.5 puanlık haftalık artış yaşandı. Ticari kredi kartı ve KMH hariç TL ticari kredi faizi de 0.4 puanlık düşüşle 16 Aralık haftasında yüzde 13,07’ye indi, toplam ticari kredi faizi ise 0.3 puanlık düşüşle yüzde 13,76’ya geriledi. Böylece TL mevduat faizi ile ticari kredi faizi arasındaki makas 9.92 puanla 10 puana dayandı.
