Bilim / Teknoloji

Altay Dağları'nda 25 bin yıl önce yaşamış bir kadına ait kolye bulundu

04 Mayıs 2023 19:26

Araştırmacılar Sibirya'da yontma taş devrinden kalma bir kolye ucunda insan DNA'sı tespit etti. Kolyenin yaklaşık 25 bin yıl önce yaşayan bir kadına ait olduğu düşünülüyor.

Independent Türkçe'nin haberine göre, bilimsel dergi Nature'da yayınlanan araştırmada, bilim insanları ilk kez tarih öncesi bir nesneden DNA almayı sağlayan yeni metodu kullandı.

2019'da, arkeologlar başparmak tırnağı boyutunda bir kolye ucunu Sibirya'daki Altay Dağları'nda bulunan Denisova mağarasının içinde gömülü halde bulmuştu. Mağaradan daha önce elde edilen fosil ve DNA bulguları, bu mağaranın neanderthaller, gizemli insan türü Denisovalılar ve modern insan tarafından kullanıldığını ortaya koymuştu.

Yeni metot diş üzerinde uygulandı

Mağarada bulunan kolye ucunun, yaklaşık 2 santimetre uzunluğunda, üzerinde kolye olarak kullanılması için delik bulunan bir geyik dişi olduğu anlaşıldı. 

Pürüzlü bir dişin deri hücresi ve ter gibi DNA kalıntılarını üzerinde bulundurmaya, diğer nesnelerden daha uygun olduğunu düşünen araştırmacılar yeni metodu diş üzerinde uygulamaya karar verdi. Yumuşak bir spatula yardımıyla mağaradaki tüm kalıntıyı alan araştırmacılar, kolye ucunu önce dişin yüzeyindeki sonra içindeki DNA'yı ortaya çıkaracak olan sodyum fosfat dolu bir kaba yerleştirdi. Sıvının ısısını kademeli olarak artırılarak dişin içindeki insan ve geyik DNA'sının ortaya çıkması sağlandı.

"Sadece az miktarda insan DNA'sına ulaşmamızı bekliyordum"

Makalenin yazarlarından Elena Essel, "Bu metodu kullanarak ortaya çıkardığımız insan DNA'sı aklımı başında aldı. Sadece az miktarda insan DNA'sına ulaşmamızı bekliyordum ancak insan ve hayvan DNA'sını ayıracak kadar miktara ulaşabildik" ifadelerini kullandı.

Essel, DNA'nın kaynağının ter mi, kan mı yoksa başka bir biyolojik kalıntı mı olduğunu devam eden araştırmaların ardından öğrenebileceklerini belirtti. Araştırmada hem kadının hem geyiğin 19 bin ile 25 bin yıl kadar önce Sibirya'da yaşadığı tespit edildi.