Dünya

Af Örgütü: İran'da 304 protestocu öldürüldü, gözaltına alınan binlerce kişi işkence tehlikesi altında

"Gözaltına alınan binlerce kişi arasında 15 yaşındaki çocuklar da var"

16 Aralık 2019 17:19

Uluslararası Af Örgütü, 15 Kasım'da İran'ın dört bir yanında düzenlenen protestolar sonrasında İran yetkililerinin şiddetli bir baskı ortamı oluşturduğunu açıkladı. Af Örgütü'nün açıklamasına göre İranlı yetkililer, İran'daki baskılar hakkında konuşmalarını engellemek için binlerce protestocunun yanı sıra gazetecileri, insan hakları savunucularını ve öğrencileri gözaltına aldı. Af Örgütü'nün 'güvenilir kaynaklara dayandırdığı bilgilere göre', 15 ile 18 Kasım arasında en az 304 kişi öldürüldü, binlerce kişi ise yaralandı.

Af Örgütü, İran'da yaşayan onlarca kişiyle görüşmeler gerçekleştirdiğini duyurdu. Af Örgütü'nün açıklamasına göre görüşme yapılan kişiler, protestoların yapıldığı günlerde ve sonraki haftalarda İran yetkililerinin gözaltına aldıkları kişileri kimseyle görüştürmediğini, zorla kaybettiğini, işkence ve diğer türde kötü muameleye maruz bıraktığını söyledi.

Af Örgütü'nün 'topladığı güvenilir bilgilere göre', yetkililerin öldürücü güç kullanarak protestoları bastırması nedeniyle 15 ile 18 Kasım arasında en az 304 kişi öldürüldü, binlerce kişi ise yaralandı. İran yetkilileri protestolarda kaç kişinin öldürüldüğünü açıklamayı reddetmişti.

Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırma Direktörü Philip Luther konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Görgü tanıklarından edindiğimiz tüyler ürperten tanıklıklara göre, İran yetkilileri, ülkenin dört bir yanında protestolara katılan yüzlerce kişiyi katlettikten hemen sonra korku yaymak ve insanların olanlar hakkında konuşmasını engellemek için geniş kapsamlı bir baskı planını devreye soktu."

Af Örgütü Dijital Veri Doğrulama Birimi'nin doğruladığı, tanıklıklarla da desteklenen video görüntüleri, İranlı güvenlik güçlerinin olası bir tehlike oluşturmayan silahsız protestoculara ateş açtığını gösteriyor. Af Örgütü'nün kayıt altına aldığı ölümlerin birçoğu baş, kalp, boyun ve diğer hayati organların ateşli silahlarla vurulması sonucunda gerçekleşti. Bu durum, güvenlik güçlerinin protestocuları öldürmek amacıyla ateş açtığına işaret ediyor.

"Uluslararası toplum acilen harekete geçmelidir"

Birleşmiş Milletler (BM), öldürülenler arasında en az 12 çocuğun bulunduğu bilgisini aldığını belirtti. Af Örgütü'nün yaptığı araştırmaya göre, Fars eyaletine bağlı Şiraz'da okuldan eve dönerken protestoların olduğu yerden geçen ve bu sırada kalbinden vurulan 15 yaşındaki Muhammed Destanşah ile Tahran eyaletine bağlı Şehriyar'da öldürülen 17 yaşındaki Alirıza Nuri de öldürülen çocuklar arasında yer alıyor.

"İran yetkilileri bu planlı baskı ortamını sürdürmek yerine, keyfi şekilde gözaltına alınan herkesi derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakmalıdır" diyen Philip Luther, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Uluslararası toplum acilen harekete geçmelidir. Bu kapsamda, BM İnsan Hakları Konseyi, İran'da hesap verebilirliği güvence altına almak amacıyla protestocuların hukuka aykırı şekilde öldürülmesi, toplu gözaltılar, zorla kaybetmeler ve gözaltına alınanlara işkence yapılmasına ilişkin bir soruşturmaya yetki verecek bir İran özel oturumu gerçekleştirmelidir."