ABD'deki seçim yarışında dakika dakika neler yaşandı?

Demokrat aday Hillary Clinton ile Cumhuriyetçi aday Donald Trump arasında ABD tarihinin en çekişmeli başkanlık yarışını Cumhuriyetçiler kazandı. Böylelikle ABD'nin yeni başkanı Trump oldu.  Şu Trump 276, Clinton 218 delegenin oyunu kazandı. Böylelikle Trump 270 delege sayısını geçerek ABD'nin 45. Başkanı seçildi. ABD'deki seçim sistemi gereği 59,297,366 oy alan Clinton, 59,133,398 oy alan Trump'ı geçemedi.

Senato seçimleri sonucunda Cumhuriyetçiler ABD Senatosu'nun kontrolünü tekrar ele geçirdi. Senatoda 51 Cumhuriyetçi, 47 Demkrat senatör yer alacak. Cumhuriyetçiler ABD Temsilciler Meclisi'nin de kontrolünü tekrar ele geçirdi. Meclis'te sandalyelerden 236'sı Cumhuriyetçilerin, 191'i Demokratların oldu.

Trump'ın seçim zaferinde; Florida, North Carolina, Pennsylvania, Ohio ve Georgia gibi kritik eyaletlerde elde ettiği büyük başarı önemli rol oynadı. Clinton'ın oy oranı, Virginia hariç kritik eyaletlerde beklentilerin çok altında kaldı.  

Zafer konuşmasını Türkiye saati ile 10:30 sularında yapan Trump, "Artık Amerika'nın bu bölünmenin getirdiği yaraları sarması gerekiyor ve cumhuriyetçiler, demokratlara ve bağımsızlara sesleniyorum, hepimizin bir araya gelmesi gereken bir zaman. Ben ülkemizdeki tüm vatandaşlara söz veriyorum, bütün Amerikalıların başkanı olacağım, bu benim için çok önemli" dedi. Trump, "Beni desteklemeyi seçmeyenler, ki birkaç kişi vardı, sizlere de yardımınız için ulaşmak istiyorum ki birlikte çalışmak için. İlk başta söylediğimiz gibi, bizimkisi bir kampanya gibi değil, hareket gibiydi. Milyonlarca çok sıkı çalışan kadın ve adamın mücadelesiydi" diye konuştu.

İşte dakika dakika ABD'de seçim yarışı

Clinton: 218 - Trump: 276

11.50: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'a tebrik mesajı gönderdi.

Kremlin'in resmi internet sitesinde yayımlanan tebrik mesajında Putin, Rusya-ABD ilişkilerinin krizden çıkartılması, uluslararası gündemdeki konuların çözümü ve küresel güvenlik tehditlerine cevap aranması konularında birlikte çalışmayı umut ettiğini belirtti.

11.25: Şu ana kadar sadece Michigan, Minnesota ve New Hampshire eyaletlerinden kesin sonuç gelmedi.

11.00 Trump, zafer konuşmasında "tüm Amerikalıların başkanı olacağını" vurgulayarak "Bizimle iyi geçinmek isteyen ülkelerle iyi geçineceğiz" dedi.

10.45: Trump, New York'taki Hilton Midtown Oteli'nde zafer konuşması yaptı.

10:42: Clinton, ABD'nin yeni başkanı Trump'ı arayarak tebrik etti.

10.35: Arizona'yı kazanan Trump'ın delege sayısı 290'a ulaştı.

10.28: Wisconsin eyaletini de kazanan Trump'ın delege sayısı 279'a yükseldi. Böylece trump'ın zaferi kesinleşti.

10.25: BBC Türkçe'nin haberine göre, New York'taki Trump Tower'da seçim sonuçlarının gelmesini bekleyen Donald Trump destekçileri, Demokrat aday Hillary Clinton için 'Hapse at!' tezahüratı yapıyor. Trump, tartışma programlarında Clinton'ın e-posta skandalları nedeniyle yargılanması gerektiğini söylemişti.

10.15: Cumhuriyetçiler, Kongre'nin alt kanadı Senato'daki üstünlüğünü sürdürmeyi garantiledi.

10.10: Trump daha önce 4 delege kazandığı Nebraska'daki son delegeyi de alarak, 269 sayısına ulaştı.

10.09: Maine eyaletindeki 4 delegenin 3'ünü Clinton, 1'ini ise Trump kazandı.

10.06: Clinton'ın kampanya direktörü John Podesta, seçim merkezlerindeki Demokratlardan evlerine gitmelerini istedi.

10.00: Başkanlığı hemen hemen kesinleşen Trump, New York'taki Hilton Midtown Oteli'nde zafer konuşması yapmaya hazırlanıyor.

09.46: CNN'e göre Alaska'da da kazanan Trump, 267 delegeye ulaştı. Trump'a başkanlık için artık sadece 3 delege lazım.

09.38: En kritik eyaletlerden biri olan Pensilvanya'da da Trump kazandı ve Cumhuriyetçi aday Beyaz Saray'a bir adım daha yaklaştı. 

09.30: Açıklanan sonuçlara göre, Cumhuriyetçiler, Kongre'nin üst kanadı Senato'da da üstünlüğünü korudu.

09.20: Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, Trump ve başkan yardımcısı adayı Mike Pence'i arayarak tebrik etti.

09.12: Sekiz eyalette sonuçlar halen kesinleşmedi: Arizona, Alaska, Wisconsin, Minnesota, Pensilvanya, Maine, New Hampshire ve Michigan.

09.07: Clinton, 20 delegeye sahip Pensilvanya'yı alarak farkı kapatmayı planlıyor.Pensilvanya'da şu ana kadar oyların yüzde 97'si sayıldı. Trump, yüzde 48.6'ya yüzde 47.8 ile önde.

8:29 Clinton önde götürdüğü Nevada eyaletini kazanarak 215 delegeye ulaştı.

08:12 Trump, Iowa eyaletini de kazanarak 244 delegeye ulaştı.

07:38 Clinton Washington'da, Trump Georgia'da kazandı Clinton Washington eyaletini kazanarak 12 delege elde etti. Clinton'ın delege sayısı 209'a yükseldi. Georgia'yı kazanan Trump'ın delege sayısı ise 216. 

07:15 Trump Kuzey Carolina'yı aldı Trump Kuzey Carolina'yı kazanarak 15 delege kazandı. Böylece Trump 216 delegeye ulaştı. Clinton'ın delege sayısı ise 197.

06:25 Ohio'da Trump kesin zaferini ilan etti. Florida da Cumhuriyetçi aday kazanmak üzere. Virginia'da Hillary Clinton öne geçti. Wisconsin ve Michigan'da sürpriz bir şekilde Trump önde.

05:42 Demokrat Parti'nin adayı Hillary Clinton Twitter hesabından  "Bu gece nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, herkese çok teşekkürler" açıklamasını yaptı.

05:27 Demokratların kazanmayı beklediği Ohio ve Virginia'da Trump önde gidiyor.

05:01 ABD seçimlerinde ülke genelinde Demokrat Parti adayı Hillary Clinton'ın şu anda 97 delegesi, Cumhuriyetçi Parti adayı Trump'ın 128 delegesi bulunuyor. Ülke genelinde 270 delege alan seçimi kazanıyor. Clinton 9, Trump 13 eyalette kazandı. Oy oranı ise Clinton'ın yüzde 45, Trump'ın yüzde 50.

04:20 Trump kazandı: Oklahoma, Mississippi ve Tennesse.

04:17 Büyük çekişmeye sahne olan Florida'da senato sandalyesini Cumhuriyetçiler kazandı. Ön seçim döneminde Trump'ın rakibi olan Marco Rubio Senato'ya gidiyor.

04:15  Trump kazandı: Güney Carolina

04:05 Clinton kazandı: Massachusetts, Maryland, New Jersey, Delaware ve Washington DC.

Trump kazandı: Oklahoma.

03:35 West Virginia'da kazanan Donald Trump.

03:20 Florida'da Hillary Clinton, Donald Trump'ın önüne geçti.

03:15 Florida'dan gelen ilk sonuçlara göre Trump yarışı önde götürüyor.

03:05 Indiana ve Kentucky'de Trump, Vermont'ta Clinton kazanmayı garantiledi.

03:02 ABD'de 6 eyalette oy verme işlemi sona erdi, sayıma geçildi.

02:50 ABD'deki seçimlerden ilk sonuçlar geliyor; Trump Kentucky'de yüzde 68, Indiana'da yüzde 70,5 ile önde...

02:15 ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Azusa'da seçim merkezinin yanında silahlı saldırı düzenlendi. Saldırıda 4 kişinin yaralandığı belirtiliyor. Saldırı sonrası seçim merkezi kapatıldı.

02:00 Indiana ve Kentucky'de sandıklar kapandı. ABD'nin Kentucky eyaletinde sandıklar açıldı. Oyların yüzde 1'i sayıldı. Açılan sandık sonuçlarına göre, Cumhuriyetçi aday Donald Trump oyların yüzde 75'ini Demokrat Parti adayı Hillary Clinton ise oyların yüzde 24'ünü aldı.

01:30 SANDIK ÇIKIŞ ANKETLERİ

- Seçmenin yüzde 38'i değişim istiyor.

- 30 yaş altı seçmenlerin yüzde 54'ü Clinton, yüzde 34'ü Trump dedi.

01:25 İngiltere'de BREXIT'in önde gelen destekçilerinden UKIP'in eski lideri Nigel Farage, Trump'a destek verdi:

"Trump, BREXIT'teki gibi bir değişimi temsil ediyor."

 

00:50 Donald Trump, Twitter'dan yaptığı açıklamada Florida seçmenlerine oy vermeye devam etme çağrısı yaptı.

00:45 İnternet arama motoru Google arama sonuçlarını açıkladı. Sonuçlara göre Cumhuriyetçi aday Donald Trump az farkla Demokrat aday Hillary Clinton'ın önünde gidiyor. Son birkaç saat içerisinde Trump, 11 eyalette Clinton'dan daha fazla aranmaya başlandı. 

00:40  ABD'de seçime katılım oranının rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. New York'ta bulunan DW'nin ABD muhabirlerinden Oliver Sallet vatandaşların daha önce hiç bu denli uzun seçim kuyruklarına tanık olmadığını ifade etti. 2012 yılındaki seçimlerde seçime katılım oranı yüzde 54,8 olmuştu.

00:30 Hillary Clinton lehine yarıştan çekilen Bernie Sanders oyunu kullandı. Sanders, sandık çıkışında "Umarım Trump'ı ağır bir yenilgiye uğratırız" dedi.

23:30 Donald Trump, ABD'nin Nevada eyaletindeki seçimlerde hile olduğu gerekçesiyle itiraz etti. Trump'ın elektronik oylamada hata olduğunu belirterek yaptığı itiraz Neveda Mahkemesi'nce reddedildi.

21:50 Kanada sınırında yarıştan çekilen Demokrat aday Bernie Sanders'ın destekçileri "Budala Trump, budala Hillary" pankartı açtı.

19:00 Donald Trump eşi Melania Trump'la oyunu New York'ta kullandı.

16:00 Hillary Clinton oyunu New York'ta kullandı.

14:00 Doğudaki eyaletlerde oy verme işlemi başladı.

(Gelişmeler, Türkiye saati esas alınarak güncelleniyor)

Oy verme işlemi TSİ 14.00'da başladı

Ülkedeki farklı saat dilimlerinden dolayı, oy verme işlemlerinin başlayışı ve bitişi eyaletlerin yer aldığı dilime göre değişiyor. Doğu yakasının saat dilimi göz önünde bulundurulduğunda, oy verme işlemleri doğudaki eyaletlerde yerel saatle 06.00'da (TSİ 14.00) başladı. Ülkede 37 eyaletin yanı sıra başkent Washington'da seçmenler, 26 Ekim'den itibaren erken oy verme veya mazeretli oy verme işlemlerinden yararlandı.

Clinton ve Trump oylarını kullandı

Her iki aday da oylarını New York'ta kullanırken, sandığa ilk gelen aday ise Clinton oldu. Clinton ve eşi eski Başkan Bill Clinton oylarını evlerinin bulunduğu New York'un Chappaqua bölgesinde attı.

Cumhuriyetçi Trump ise Manhattan'da oyunu kullanacağı seçim merkezine eşi Melania Trump ile yerel saat ile 11'e doğru geldi.

Clinton, oyunu kullandıktan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, seçilirse elinden gelenin en iyisini yapacağını söyledi.

Twitter hesabından yaptığı açıklamada ise Clinton, seçmenlere sandığa giderek oy kullanma çağrısında bulundu ve "Gidip tarih yazalım" dedi.

Trump, protesto edildi

Trump'ın oy kullandığı seçim merkezininin önünde uzun kuyruklar oluştu. Bazı seçmenler ise Trump'ı protesto etti. Bir seçmen elinde "Hayvan katili Trump" yazılı döviz taşırken, bir grup seçmen de Trump, seçim merkezinden ayrılırken "New York, senden nefret ediyor." şeklinde bağırdı.

Amerikan halkı, 45'inci başkanı belirlemek üzere Demokrat Parti'den Clinton ya da Cumhuriyetçi Parti'den Trump'ı seçmek için sandığa gitti. Diğer iki başkan adayı Liberteryan (Özgürlükçü) Parti adayı Gary Johnson ile Yeşiller Partisi adayı Jill Stein'a ise seçimlerde şans tanınmıyor.

1980'den bu yana seçim sonuçları

20 Ocak'ta göreve başlayacak

ABD'nin 45'inci başkanı 20 Ocak'ta yemin ederek görevine başlayacak.

Başkanların yemin törenleri, ABD Kongresi'nin bahçesinde halka açık törenle yapılıyor.