Ekonomi

ABD'deki banka iflaslarının etkileri: Altın bir ayın zirvesinde; dolar endeksi geriledi; Amerikan bankaları 100 milyar dolar kaybetti

13 Mart 2023 12:35

ABD merkezli bankalar Silicon Valley Bank (SVB) ve Signature Bank'ın iflaslarıyla piyasalar karıştı.

ABD'de beklenenden yüksek gelen enflasyon ve güçlü istihdam verilerinin ardından şubat ayında sert bir şekilde gerileyen, mart ayında da kayıplarını toparlayamayan altın, banka iflaslarının ardından ralli yaptı. Altında çarşambadan sonra yükseliş yüzde 3'ü buldu.

Perşembe günü 1115 lira seviyesinde olan gram altın (spot) 1152 liradan işlem görüyor. 

Çarşamba gününü 1813 dolar seviyesinde tamamlayan ons altın ise bugün 1892 dolardan fiyatlanıyor.

Fed, faiz artışlarına ara verebilir beklentisi

Fed'in faiz artışlarında daha agresif olabileceği yönündeki beklentilerin azalması, altındaki hızlı yükselişi destekledi. Goldman Sachs, Fed'in daha önce 25 baz puanlık faiz artışı gerçekleştireceğini beklediği 22 Mart'taki toplantıda faizlerin sabit tutulacağını öngördü.

Goldman; mayıs, haziran ve temmuz aylarındaki toplantılarda Fed'in 25'er baz puanlık faiz artışlarına gideceği beklentisini koruyor.

Dolar endeksi zayıfladı

Dolar endeksinde ise geri çekilme yaşandı. Endeks, pazartesi gününe yüzde 0,6 düşüşle 103,528'den başlayarak son bir ayın en düşük seviyesine geriledi. Yurt içi piyasalarda ise dolar/TL, yatay seyrini sürdürerek 18,97'den alıcı buluyor.

Cuma günü küresel borsalar iflasların ardından en az yüzde 1'lik sert satışlar yaşadı. Dow Jones yüzde 1,07, S&P 500 yüzde 1,45, Nasdaq ise yüzde 1,76 gerilemişti.

ABD ve Avrupalı bankalar 150 milyar dolar kaybetti

SVB ve Signature Bank'ın iflaslarından en kötü etkilenen bankacılık sektörü oldu. ABD'li bankaların piyasa değeri 100 milyar dolar, Avrupalı bankaların ise 50 milyar dolar azaldı. Geçen haftanın son işlem gününde İsviçre bankası Credit Suiss yüzde 7,8, Alman Commerzbank ise yüzde 7,5 düşerek en sert gerilemeyi yaşadı.

Tahvil faizlerinde gerileme

ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 8,20 baz puan düşüşle yüzde 3,613, 2 yıllık tahvil faizi ise 23 baz puan düşüşle yüzde 4,358 seviyesine geriledi.

Almanya'da tahvil faizlerindeki gerileme ise son 28 yılın zirvesine çıktı. Almanya'nın 2 yıllık tahvil faizi 40 baz puanla yüzde 2,67'ye gerileyerek Ocak 1995'ten bu yana en büyük günlük düşüşü yaşadı. Avrupa'nın en büyük ekonomisinin 10 yıllık tahvil faizi 24 baz puanla Kasım 2011'den bu yana en büyük günlük düşüşü yaşayarak yüzde 2,25'e geriledi.

İflaslarda son durum

ABD Hazine Bakanlığı, ABD Merkez Bankası (Fed) ve ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), Silikon Vadisi Bankası'nın (SVB) iflasının ardından mevduatların korunmasına ilişkin alınan kararları açıkladı ve SVB müşterilerinin mevduatlarına pazartesinden itibaren erişebileceklerini bildirdi.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Fed Başkanı Jerome Powell ve FDIC Başkanı Martin Gruenberg, SVB ve Signature Bank'a ilişkin ortak açıklama yaptı.

Bugünden itibaren paralarına erişebilecekler

Halkın bankacılık sistemine olan güvenini güçlendirerek ABD ekonomisini korumaya yönelik kararlı adımlar atıldığı belirtilen açıklamada, "Bu adım, ABD bankacılık sisteminin, güçlü ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik edecek şekilde mevduatları koruma ve hanehalkları ile işletmelerin krediye erişimini sağlama yönündeki hayati rollerini yerine getirmeye devam etmesini sağlayacak" değerlendirmesinde bulunuldu.

Ortak açıklamada, "Mudiler, 13 Mart Pazartesi gününden itibaren paralarının tamamına erişebilecekler. SVB kararıyla ilgili hiçbir kayıp, vergi mükellefleri tarafından karşılanmayacak." ifadesi kullanıldı.

Fed'den uygun mevduat kurumlarına ek fon

Fed'in bankaların tüm mevduat sahiplerinin ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine yardımcı olmak için uygun mevduat kurumlarına ek finansman sağlayacağını duyurduğuna da işaret edilen açıklamada, ABD bankacılık sisteminin büyük ölçüde finansal krizden sonra yapılan reformlar nedeniyle dirençli ve sağlam bir temel üzerinde durduğu vurgulandı.

Açıklamada, atılan yeni adımlarla birlikte söz konusu reformların mudilerin tasarruflarının güvende kalmasını sağlamak için gerekli adımları atma taahhüdünü gösterdiği kaydedildi.

Öte yandan Fed'den yapılan bir diğer açıklamada, uygun mevduat kurumlarına sağlanacak ek finansmanın bankacılık sisteminin mevduatları koruma kapasitesini güçlendireceği ve ekonomiye sürekli para ile kredi sağlanmasına imkan vereceği aktarıldı. Açıklamada, "Fed, ortaya çıkabilecek herhangi bir likidite baskısını ele almaya hazır." ifadesi kullanıldı.

Mevduat kurumlarına bir yıla kadar kredi sağlayacak ek finansma için Banka Vadeli Finansman Programı'nın (BTFP) oluşturulacağı bildirilen açıklamada, ABD Hazine Bakanlığının programa Borsa İstikrar Fonu'ndan 25 milyar dolara kadara kadar kaynak sağlayacağı belirtildi.

Açıklamada, Yellen'ın FDIC'nin SVB ve Signature Bank kararlarını hem sigortalı hem de sigortasız tüm mevduat sahiplerini tamamen koruyacak şekilde tamamlamasını sağlayacak eylemleri onaylamasının finansal sistemdeki stresi azaltacağı, finansal istikrarı destekleyeceği ve işletmeler, hanehalkı, vergi mükellefleri ve genel olarak ekonomi üzerindeki etkileri en aza indireceği vurgulandı.