Norveç'de 2011 yılında 77 kişiyi öldürüp yüzlerce kişiyi yaralayan Anders Breivik, insan haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle Norveç devletine karşı açtığı davayı kısmen kazandı.
Mahkeme, Breivik'in cezaevinde maruz kaldığı muamelenin "insanca olmayan, aşağılayıcı muamele ve cezalandırma" kategorisine girdiğine karar verdi.
Yargıç Helen Andenaes Sekuliç bu tür muameleye maruz kalmama hakkının "demokratik bir toplumun temel değeri" olduğunu söyledi ve bu "teröristler ya da katiller"in de bu hakka sahip olduklarını kaydetti.
Breivik beş yıl önce Norveç'in başkenti Oslo'da patlattığı bir bomba ile 8, İşçi Partisi'nin bir yaz kampında çevreye rastgele ateş açarak ise 69 kişiyi öldürmüş, 319 kişiyi yaralamıştı.
Bugün Breivik'in şikayetleri hakkında hükmünü bildiren mahkeme, "özel hayat ve aile hayatının ihlal edildiği" iddiasının ise temeli bulunmadığına karar verdi.
Nelere itiraz etti?
Breivik öncelikle bir tecrit hücresinde tutulmasına itiraz etti. Ayrıca çok sık kelepçe takılmasından, soyularak aranmaktan, ve geceleri sık sık uyandırılmaktan şikâyetçi oldu.
Mahkeme heyeti kararını verirken Breivik'in beş yıla yakın bir süredir her gün 22 ila 23 saat boyunca tamamen yalnız başına bir hücrede kaldığını, cezaevindeki diğer hükümlülerle temasına izin verilmediğini, cezaevi personeliyle de sadece kalın bir cam ardından görüşebildiğini not etti.
Yine mahkemenin belirttiğine göre, Breivik geceleri uzun bir süre her yarım saatte bir uyandırıldı ve bazen kadın gardiyanların da bulunduğu ortamlarda soyularak aramaya tabi tutuldu.
Sadece Breivik'e uygulanıyor
Yargıca göre, Breivik'e yönelik muamele Norveç'te, en ağır suçlardan hüküm giymiş bile, olsalar hiç bir başka hükümlüye uygulanmıyor, dolayısıyla bir tür ilave ceza niteliği taşıyor.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne göre hükümlülerin tutukluluk koşulları, mahkumiyetin yarattığı sıkıntının ötesinde bir eziyete yol açmamalı.
Yargıç, cezaevi yönetiminin, Breivik'in tecrit koşullarında yaşamasının etkisini giderecek yeterli önlemi almadığına hükmetti.
Buna karşılık yargıç, Breivik'in diğer bir şikâyeti olan haberleşme ve yazışmalarının sıkı kontrolden geçirilmesi uygulamasının yerinde olduğuna ve hak ihlali olmadığına karar verdi.
Mahkeme ayrıca Norveç devletini Breivik'in 40 bin dolar tutarındaki mahkeme masraflarını da karşılamaya mahkum etti.
