“Odun kömürü... Ama, delice ağacından üretilmiş olacak!..”
Tamam, yaparız!..
‘Delice...’
Ne Kırıkkale’nin bir ilçesi, ne de davranışları deliye benzeyen biri, ‘delice’ tarımda kendisinden en doğal zeytinyağı üretilen ağaç türü.
Yıl 1951 - 52...
İspanya Hükûmeti o yıllarda Türkiye’den odun kömürü satın almak istiyor ancak, ısrarla aynı koşulu öne sürüyor:
“Delice ağacından üretilmiş olsun”.
İspanyollar iyi fiyat veriyor, Türkiye memnun.
Bizde ‘delice ağacından’ bol ne var, Akdeniz ve Ege sahilleri bu ağaçla dolu.
Bizimkiler işe girişiyor, ‘delice ağacından’ binlerce ton odun kömürü üretiyor, gemilerle İspanya’ya gönderiyor.
ABD Ateşesi
Durup dururken elde ettiği gelirle ‘delice’ sevinen Türk Hükûmeti’ne soru Amerika’dan geliyor.
Ankara’daki ABD'li Ticaret Ataşesi bizim Dışişleri’ne soruyor:
“İspanyollar bu odun kömürünü nerede kullanıyor, biliyor musunuz?..”
Bizimkiler omuz silkiyor:
“Bize ne!..”
Bu yanıt Amerikalı’ya bir şey ifade etmiyor, bu kez kendisi araştırıyor ve şu sonuca varıyor:
“İspanyollar delice ağacından yapılan odun kömürünü oto yollarda dolgu malzemesi olarak kullanıyor”.
Acaba o kadar mı?..
Ya da, bir başka amaçla kullanılmıyor mu?..
Zeytin aşılamak
Amerikalı araştırmaya devam ediyor. Çok başka bir sonuca varıyor:
“Delice ağacı aslında aşılanmamış zeytin ağacı...
İspanyollar delice ağacını zeytin aşılamak için en uygun ağaç olduğunu biliyor ve zeytin aşılamakta kullanıyor”.
Ve bu sayede İspanya adım adım zeytin ile zeytinyağı üretiminde dünyada ilk sıralara tırmanıyor.
Fotoğraf: Pixabay
Dünyada birinci
İklimi uygun, elinde “delice” var, İspanya yola devam ediyor. Son verilere göre:
“İspanya dünyada toplam zeytin üretiminin yüzde 22’sini üretiyor, dünyada en çok zeytin üreten ülke. 842 milyon dolarlık zeytin ihracatıyla dünyada birinci.
3 milyar 550 milyon dolarlık zeytinyağı ihracatı ile de, dünyada yine birinci”.
İhraç ettiği zeytin ve zeytinyağı dolar bazında belki çok yüksek rakamlar değil ancak, önemli olan, yetmiş yıl önce Türkiye’den satın aldığı ‘deliceyi’ keşfedip, yerinde kullanarak, zeytin ve zeytinyağı üretiminde büyük adım atmış olması.
Ne işe yarar
‘Delice...’
İspanyollar boşuna peşinde koşmuyor. Zeytinyağı türleri arasında en yararlı olanı.
‘Delice zeytinyağı’ özellikle prostat kanserine karşı koruyucu niteliği var, hücre yenilenmesinde etkili. Kalpteki ritim bozukluğunu gidermekte, sindirim sistemini düzenlemekte de yararlı.
Kesiliyor
Bir süre önce AKP akıllara durgunluk veren bir zeytin genelgesi çıkartıyor.
“Zeytinlikleri kesme genelgesi... Binlerce zeytin ağacını kesme genelgesi...
Başka yer kalmamış gibi, zeytinliklere enerji santralları kuracaklarmış!..”
Toplumda büyük tepki çekiyor ancak, şimdilerde sanki unutulmuş gibi. Ya da toplum, her zamanki gibi unutuyor ama belli ki, onlar unutmamış, değişik bölgelerden zeytinliklerin kesilmekte olduğu haberleri geliyor.
“Kesilen zeytin ağaç türlerinden biri de, işte İspanya’nın, onun ardından İtalya’nın peşinde koştuğu delice!..”
Margarin
Biz şimdi ‘delice’ keserken...
Ve yeniden 1951 - 52 yıllarına dönersek...
Biz o tarihlerde ‘delice’ ihraç ederken... Sağlıklı zeytinyağı üretimi için en yararlı ağaçlardan birini ihraç ederken...
“50’li yıllardan sonra Türkiye’ye çeşit çeşit margarin geliyor!..”
O yılların reklamlarına bakın, en çok margarin reklamı var. Farklı markalarda en çok üretilen ürünlerin başında margarin geliyor.
Heeeey millet, zeytinlikler kesiliyor, ne çabuk unuttunuz?..
Not: Zeytin ile ilgili genelgenin Danıştay tarafından yürütmenin durdurulmasına ilişkin karar verdiği bildiriliyor. Ama, zeytinliklerde neler oluyor, iptal kararı ne ölçüde uygulanıyor, meraka değer.