Büyücülüğe, hayaletlere çok inanan bir kral var tarihte. Masal değil, gerçek.

Önce İskoçya Kralı, 1601’den itibaren İngiltere Kralı I. James. Büyüye kapılan insanların başkalarına zulmettiği üzerine tez geliştiriyor, başkalarına zulmedenleri “cadı” olarak tanımlıyor. Zulmedenleri yakalamak amacıyla “cadı avına” çıkıyor.

Tezini güçlendirmek için bir kitap yazıyor, “Daemonoloji” başlığı ile. Büyücülerin insanları rahatsız ettikleri anlamında, kurgusal bir kitap.

I. James’in kitabı yayınlandığında, İngiltere’de Shakespeare’in oyunları sergileniyor, Hamlet, Onikinci Gece, Macbeth gibi, hepsinin ilk gösterimi. Shakespeare’in I. James’den etkilendiği, Macbeth’in kaynaklarından birinin bu kitap olduğu yönünde yorumlar epey yaygın.

“Cadı avı” zamanla tam ters anlama geliyor, muhalifleri susturma anlamına. Örneğin, 1950’lerden sonra Soğuk Savaş döneminde, Amerika’da anti komünist eylemin adı “cadı avı”. Çünkü, kapitalist sisteme karşı çıkanlar, düzeni eleştirenler artık “cadı!..”

“Cadı avı” günümüzde pek kullanılan bir kavram değil.

Ancak, Başkan Trump sayesinde Amerika’da yeniden gündemde. Amerika’da ve dünyada her önüne gelene efelenen Trump’ın şimdi hakkından gelecek gibi görünen biri var.

Hint kökenli Ugandalı

Amerika’daki kamuoyu yoklamalarında, göreve başlayalı altı ay olmasına rağmen, Amerikalıların önemli bölümü pişman, Trump’ı seçtiklerinden dolayı. O pişmanlığa ilk tepki New York’tan geliyor.

4 Kasım’da belediye başkanlığı seçimleri var. New York’ta Demokratların adayı çok ilginç biri. Zohran Mamdani adında, 1991 doğumlu, Hint kökenli bir Ugandalı. Seçimi kazanırsa, New York’un ilk Müslüman ve Güney Asya-Afrika kökenli bir belediye başkanı olacak.

Sosyalist Mamdani tam bir aktivist. New York’ta taksi şoförleri ile birlikte açlık grevine katılıyor.

Öğrenci iken, “Filistin’de Adalet İçin Öğrenciler” kulübünün kurucuları arasında yer alıyor. Afrika üzerine çalışmaları ile hocalarının gözüne giriyor.

Belediye Başkanı seçildiği takdirde, tanıdık gelen bazı vaatleri var.

Kiraların dondurulması, belediyeye ait kreşler, marketler, çok ucuz lokantalar, belediye otobüslerinde parasız yolculuk, çevreyi kirleten enerji santrallarına karşı çıkmak gibi.

Trump öfkeli

Anketlere göre, Mamdani’nin seçilme şansı hayli yüksek. Bundan dolayı Trump öfkeli:

“Mamdani komünistin teki. Seçilirse, kendine hakim olsun yoksa, hükümet ona mali açıdan çok sert davranacak”.

Öfkeli çünkü, New York gibi bir kentin belediye başkanı olmak, bir daha Başkanlık seçimine girme şansı olmasa bile, Trump için tehlike. Öyle elini kolunu sallaya sallaya, istediğine kabadayılık yapması, ülkesinde ve dünyada cadı avına çıkması, muhaliflerini tehdit etmesi kolay görünmüyor.

New York kanıtladı

Burada ilginç olan şu.

Amerikalılar Trump’ın cadı avının kısa sürede farkına varıyor. Buna demokratik tepki göstererek, çok farklı bir kişiye güveniyor.

Mamdani hem Hint kökenli hem Ugandalı hem sosyalist, yani Amerikan toplumuna epey yabancı. Buna rağmen, New York’ta Demokratların Başkan adaylığını kazanıyor.

Muhalifleri susturmanın da bir sınırı var.

New York Halkı bunu kanıtlıyor.

Kral I. James bugün hayatta olsaydı, acaba nasıl bir kitap yazardı?..