Küresel Finansal Merkez Endeksi Londra kökenli “Z/Yen Group” adlı bir “danışmanlık” şirketi tarafından çıkarılan ve 77 küresel finans merkezinin sıralamasını takip eden bir endeks. Endeksin İngilizce adı “Global Financial Center Index” (GFCI).

“GFCI” ilk kez 2007 yılının Mart ayında yayımlanmış. Ondan sonraki her 6 ayda bir de güncellenmiş.

77 küresel finansal merkez iki farklı veri setine göre derecelendiriliyor ve sıralanıyor. Bu veri setleri, “enstrümantal faktörler” (yani dışsal –sözsüz diyelim – göstergeler) ve uluslararası düzeyde meslek icra eden finans profesyonelleriyle “online” yapılan anket çalışmasına verilen cevaplardan oluşuyor. 

İstanbul’u finans merkezi yapmak isteyenlerin bu göstergelere ve sorulara baktıklarını ve eylem planlarını buna göre dizayn ettiklerini varsayıyorum. Yanlıyorsam bakılmasını tavsiye ederim.  

GFCI’in 11. baskısı bu hafta yayımlandı. Bu baskıda 77 merkezle ilgili değişik sektörlerden 1,778 finans profesyonelinden 26,853 değerlendirme alınmış. Rapora aşağıdaki linkten ulaşmak mümkün:

Tıklayın...

Rapora göre ilk 10 şehir sırasıyla Londra, New York, Hong Kong, Singapur, Tokyo, Zürih, Şikago, Şanghay, Seul ve Toronto.

İstanbul 77 şehir arasında 61. sırada. Üzücü değil mi? Raporun 10. baskısında 62. sıradaymış ama (!)

İlginçtir, eski sosyalist ülkelerden bazı önemli şehirler İstanbul’dan önde. Örneğin, Pekin 26.,  Varşova 54. ve Prag 56. sıradalar!

Bir başka ilginç sonuç daha var. Krize rağmen Londra halen ilk sırada!

Sıralamaya bakınca 2008 krizinden sonra Avrupa Para Bölgesi’nde dengelerin değiştiği anlaşılıyor. Zayıf Avro ülkelerinin şehirleri kriz öncesine göre hayli gerilere düşmüşler. Ama yine de Lizbon ve Atina hariç halen İstanbul’dan üst sıradalar. Örneğin Dublin 46., Madrid 49. ve Roma 58. sıradalar. Atina ise 77. Sırada, yani sonuncu.

Öte yandan güçlü Avro ülke şehirlerinden Frankfurt önceki rapora göre 2 basamak, Paris ise 3 basamak üste çıkmış. Frankfurt halen 13. sırada, Paris ise 22. sırada.

Sıralamaya bakarken, ilk anda “burası da neresi” dediğim şehirlerin İstanbul gibi bir dünya şehrinin üstünde olduklarını gördüm. Örneğin, Calgary 28. sırada, Wellington 30. sırada, Guernsey 31. sırada, Hamilton 43. sırada,  Isle of Man 44. sıradalar!..

Bu arada Dubai 29. sırada, Katar 38. sırada ve Abu Dabi 48. sıradalar.

Ne diyelim! İstanbul’u bir küresel finans merkezi yapmak için sanırım en azından Paris’i geçmek, yani ilk 21’e girmek gerekiyor. Bu da sıralamaya bakınca hiç de kolay bir iş gibi görünmüyor.