Euro bölgesi üretim düzeyinde 2011 yılının Ağustos ayından itibaren başlamış olan düşme eğilimi Aralık ayında da devam edecek gibi. Bunu, bölgenin yaklaşık %90’ını kapsayan bir satın alma gücü anket sonucundan anlıyoruz.
Dün açıklanan “Markit Eurozone Manufacturing PMI”ya göre, halen bölgede daralma devam ediyor. Tüketim, yatırım ve özellikle ara malı sektörlerinde çıktı güzeyi ve yeni açılan iş yeri sayıları azalma eğiliminde.
Talep azalmaya devam ediyor
Yeni siparişlerde yedi aydır süre gelen azalış, esasen bölge ülkelerinin iç piyasalarında talep düşüklüğüne ve bu nedenle de uluslararası ticarette azalmaya işaret ediyor.
Anket sonucuna göre sadece PMI’lardaki düşüş değil, aynı zamanda ihracat siparişlerinde de düşüş devam ediyor. Bu da doğal olarak üretim seviyelerinin ve kapasite kullanım oranlarının düşmesine yol açıyor.
Şurası da ilginç: Öncü göstergelere göre, 2009 yılının 2. çeyreğinden bu yana bölgedeki en ciddi sanayi malı üretimi düşüşü 2011’in son çeyreğinde olacak.
Sipariş iptallerinde artış var
Tüm Euro ülkelerinde yeni açılan siparişlerdeki azalış oranı, üretimdeki azalış oranından çok daha fazla. Çünkü üreticilerde artık çok ciddi bir maliyet kaygısı başlamış. Malum, stok demek aktifleşmiş gider demektir.
Siparişler azaldıkça boşalan makineleri seyreden müteşebbis çalışmayan işçilere, stoklara, lüzumu kalmayan genel giderlere bakmaya başlar. Doğal olarak bunu işten çıkarmalar izler.
Herkes hammadde ve mamul stoklarını azaltıyor
Siparişler azaldıkça girdi talebi azalıyor ve girdi fiyatları da düşüyor. Ankete göre, 2009 yılının Aralık ayından bu yana üreticiler hammadde ve mamul stoklarını en fazla 2011 yılının Aralık ayında azaltacak.
Daralma 2012’nin ilk çeyreğinde de devam edecek
Anketi yapan Markit ekonomisti Chri Williamson şunu diyor: “Euro bölgesi yavaşça yeni bir resesyona giriyor. Öyle görünüyor ki üretim 2011 yılının son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %1,5 azalacak. Anket açıkça şunu gösteriyor: 2012 yılının ilk çeyreğinde de daralma devam edecek.”
Bu ne demek?
Euro bölgesindeki şirketler (yani müşterilerimiz) genel giderlerini kısıyor, stoklarını azaltıyor, satın almalarını azaltıyor.
Ankete göre daha da ürkütücü olan, üretici şirketlerin yeni siparişlerini üretimlerinden daha fazla kısmaları. Bu şu anlama geliyor: Euro bölgesinde üretici şirketler, 2011 yılının ortalarında verdikleri siparişlerinin 2012 yılı için de yeterli olacağı görüşündeler. Ankete göre bu durum Almanya için çok daha bariz. Yani talep artmazsa, özellikle Almanya’da şu anda çalışan kapasite daha da azalacak.
Malum bizim sanayicinin maliyeti Dolar, hasılatı Euro’dur. O nedenle parite yüksekken ulaşılan karlılık düzeyine ulaşmak artık kolay olmayacak. Bunun için çok daha verimli çalışmak gerekiyor.
Euro bölgesinde 2.7 trilyon Euro’ya ulaşmış para tabanı. Çoğu İtalya’ya ait olmak üzere 2012’nin ilk çeyreğinde ödenmesi gereken 157 milyar Euro borç… Özetle tablo iç açıcı değil. O nedenle, gerçekçi olmayan satış ve parite tahminlerine göre bundan daha da aşağıya inmez denilen müşteri siparişlerine bakarak üretim planı yapan, hammadde, işgücü ve yatırım malı tedariki bütçeleyen şirketlere aman dikkat diyoruz...