İBB Genel Sekreter yardımcısı Mahir Polat en sonunda sağlık nedenleri gerekçe gösterilerek hapishaneden çıkarıldı ve evine hapsedildi. “Zaten ne suçu vardı ki” bile denilemedi ve bu sonuç buruk bir memnuniyet ile karşılandı.

Bu sonuca ulaşmak için ise Adli Tıp Kurumu’nun vereceği rapor beklenmeye başlandı ama durumun ciddiyeti karşısında rapor beklenmeden tahliye edildi. Kamuoyu baskısı bu kadar güçlü olmasa böyle bir sonuç çıkar mıydı emin değilim, zira ağır sağlık sorunları ile hapishanelerde hayatını kaybeden tutuklu sayısı hiç de az değil.

Adli Tıp Kurumu raporları bağlayıcı olur. Ancak, diğer devlet kurumları gibi bağımsız karar verebilmesi ne yazık ki siyasi otoritenin izni ile sınırlıdır.

Daha önce de örnekleri yaşandı. 2000 yılında cezaevlerinde yaygın protestolar sonucu ölüm oruçları başladı. Ölüm oruçlarında süre uzadıkça beyin fonksiyonlarında bozulmalar ve diğer organ yetmezlikleri sonucu ölüm kaçınılmaz olmakta.

Bu tür durumlarda hekimin görevi yaşamı savunmak ve kişiyi bu karardan vazgeçirmeye ikna etmek olmalı. Bu da başarılamazsa en azından su, tuz ve B vitamini desteğini almasını sağlamalı. Olası gelişmeler ve olumsuz sonuçlar konusunda kişiyi aydınlatmak da hekimin görevi.

Zorla besleme aşamasında hekimin yer alması söz konusu olamaz.

O zamanki süreç kanlı bir şekilde bastırıldı ve 30 tutuklunun ölümü ile sonuçlandı. Ölüm oruçları sırasında İstanbul Tabip Odası (İTO) hep tutukluların yanındaydı ve güvenilir tek kurumdu. O eski güzel günlerde hekimlerin hapishaneye girerek gerekli sağlık yardımlarını yapmalarına izin verilmekteydi. Daha sonraki açlık grevlerinde bu hak hiç sağlanmadı.

Ölüm oruçlarında yeterli B vitamini alamayanlarda Wernicke-Korsakoff sendromu adı verilen bir durum ortaya çıkıyor.  Hastalarda öğrenme ve hafıza defektinin önde olduğu semptomlar yanında başka birçok problem de ortaya çıkabiliyor. Bu klinik tabloların tümü beslenme yetersizliği ve alkolizm ile ilişkilendirilmektedir. Daha spesifik olarak tiamin eksikliğiyle doğrudan ilişkilidir.

Bu süreç sonunda hapishanede yaşamını sürdüremeyen hastalar Adli Tıp Kurumu tarafından verilen Wernicke-Korsakoff raporlarıyla tahliye edildiler. Beyin fonksiyonları bozuk bu kişiler her türlü manipulasyona açık olduklarından bazıları güvenlik kuvvetleri tarafından terör operasyonlarında ele geçirildi. Tekrar Adli Tıp Kurumuna gönderilen bu Wernicke-Korsakoff hastalarına bu kez de sağlam raporu verilerek yeniden hapishanelere gönderildi.

Oysa ki bilimsel veriler bu durumlarda bir iyileşmenin söz konusu olmayacağını, çoğu kez sürecin kötüleşerek ilerleyeceğini belirliyor. Durum böyle olunca da ya ilk raporun veya ikincinin doğru olamayacağı sonucu ortaya çıkıyordu. Hastalar İTO tarafından da izlenmiş olduğundan ilk tanının doğruluğu biliniyordu. Bu insanlar neden hapishaneden salındı baskısı ile geri çağrılan bu hastalara siyasi baskı sonucu “düzeldi” raporu verilmiş olduğu ortaya çıkmış oldu.

Bu durum İTO Onur Kurulunun da gündemine geldi ve ikinci “düzeldi” raporlarının bilimsel doğrularla uyuşmadığı gerekçesi ile bu raporları düzenleyenlere meslekten men cezaları verildi. Ceza alanlar kamu görevlisi olduklarından uygulanmadı ama bu sicillerine işlenmiş oldu.

Tabip odaları onur kurulları meslekte en az on yıl deneyime sahip olan ve herhangi bir disiplin cezası bulunmayan hekimlerden arasından seçim sonucu oluşur.

Muhtemelen meslektaşlarına en fazla ceza veren kurumdur ancak hekimlik mesleğinin saygınlığını korumak adına bu görevi üstlenir. Bu her zaman kolay olmaz.

Hekim suçlu bulunduğunda uyarı veya para cezası ile altı aya kadar meslekten men cezası verme yetkisine sahip onur kurulları ince eleyip sık dokumalıdır. Yıllar boyunca Tabip Odalarının saygınlığı yanında onur kurullarının güvenilirliği de mahkemeler tarafından tanınır ve bu nedenle de mahkeme aşamasında verilen bu raporlar ciddiye alınır.

Yaşadığımız bu olağandışı günlerde hekimlerin rapor verme konusunda meslek onuruna uymayan davranışlarda bulunduğu duyumları gelmekte. Bu gibi durumlarda siyasi baskı veya kolluk kuvvetlerinin baskısı yapılan yanlışı haklı göstermez. İstanbul başta olmak üzere ilgili Tabip Odaları gelişmeleri izleyip gerekeni yapacaktır.