Ortalıkta ne zaman ‘’kara para’’ söylemi işitseniz İsviçre’nin de adını duyarsınız mutlaka. İsviçre’nin banka hesaplarıyla ilgili bilgilerin gizliliğinde çok katı olması, uluslararası baskı ve eleştirilere rağmen bu tavrını rahatça sürdürebilmesi, ‘’kara para’’ konusundaki şöhretinin sürmesine olanak sağlıyor kuşkusuz.
Aslında, kayıt dışı paranın izini sürdüğünüzde, bu paranın nerelere sevk edildiğini bulabilmenin çok zor olmadığını söyler uzmanlar. Ülkesinde vergi vermemek ya da suçtan elde edilen kazançları gizlemek ve aklamak amacıyla kullanılan bu yerlerin, bol miktarda parayla gelen zengin müşterilerine, banka sırrı kavramıyla özel bir finansal mahremiyet ve dokunulmazlık sağladığı bilinmektedir. Vergi cennetleri olarak tabir edilen bu yerler, aslında vergiden kaçanların sığındığı alanladır.
İsviçre, geçen ay açıklanan ve bu alanda en kapsamlı araştırmalardan birisi olan ‘‘Finansal Gizlilik Endeksi’’ne göre, dünya üzerindeki 60 vergi cenneti arasında üçüncü sırada.
İlk sırada kim var bilin bakalım…
Finansal Gizlilik Endeksi (2009 yılı verileri)
Finansal Gizlilik Endeksi (2009 yılı verileri)
Gizlilik Yargı |
Puan |
Ağırlık |
Bileşen Fiyat |
Finansal Gizlilik Endeksi Fiyat |
Finansal Gizlilik Endeksi Sıralaması |
ABD |
92 |
0,17767 |
84,6 |
1.503,80 |
1 |
Lüksemburg |
87 |
0,14890 |
75,7 |
1.127,02 |
2 |
İsviçre |
100 |
0,05134 |
100,0 |
513,40 |
3 |
Cayman Adaları |
92 |
0,04767 |
84,6 |
403,48 |
4 |
İngiltere ( Londra) |
42 |
0,19716 |
17,6 |
347,79 |
5 |
İrlanda |
62 |
0,03739 |
38,4 |
143,73 |
6 |
Bermuda |
92 |
0,01445 |
84,6 |
122,30 |
7 |
Singapur |
79 |
0,01752 |
62,4 |
109,34 |
8 |
Belçika |
73 |
0,01475 |
53,3 |
78,60 |
9 |
Hong Kong |
62 |
0,01986 |
38,4 |
76,34 |
10 |
Jersey |
87 |
0,01007 |
75,7 |
76,22 |
11 |
Avusturya |
91 |
0,00511 |
82,8 |
42,32 |
12 |
Bir tür inek |
79 |
0,00580 |
62,4 |
36,20 |
13 |
Bahreyn |
92 |
0,00278 |
84,6 |
23,53 |
14 |
Hollanda |
58 |
0,00689 |
33,6 |
23,18 |
15 |
İngiliz Virgin Adaları |
92 |
0,00177 |
84,6 |
14,98 |
16 |
Portekiz (Madeira) |
92 |
0,00146 |
84,6 |
12,36 |
17 |
Kıbrıs |
75 |
0,00206 |
56,3 |
11,59 |
18 |
Panama |
92 |
0,00128 |
84,6 |
10,83 |
19 |
İsrail |
90 |
0,00128 |
81,0 |
10,37 |
20 |
Malta |
83 |
0,00126 |
68,9 |
8,68 |
21 |
Macaristan |
75 |
0,00136 |
56,3 |
7,65 |
22 |
Malezya ( Labuan ) |
100 |
0,00072 |
100,0 |
7,20 |
23 |
Isle of Man |
83 |
0,00084 |
68,9 |
5,79 |
24 |
Filipinler |
83 |
0,00074 |
68,9 |
5,10 |
25 |
Letonya |
75 |
0,00073 |
56,3 |
4,11 |
26 |
Lübnan |
91 |
0,00032 |
82,8 |
2,65 |
27 |
Barbados |
100 |
0,00026 |
100,0 |
2,60 |
28 |
Macao |
87 |
0,00025 |
75,7 |
1,89 |
29 |
Uruguay |
87 |
0,00024 |
75,7 |
1,82 |
30 |
Birleşik Arap Emirlikleri ( Dubai) |
92 |
0,00018 |
84,6 |
1,52 |
31 |
Mauritius |
96 |
0,00013 |
92,2 |
1,20 |
32 |
Bahamalar |
100 |
0,00011 |
100,0 |
1,10 |
33 |
Kostarika |
92 |
0,00006 |
84,6 |
0,51 |
34 |
Vanuatu |
100 |
0,00005 |
100,0 |
0,50 |
35 |
Aruba |
83 |
0,00004 |
68,9 |
0,28 |
36 |
Belize |
100 |
0,00002 |
100,0 |
0,20 |
37 |
Hollanda Antilleri |
75 |
0,00002 |
56,3 |
0,11 |
38 |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
Kaynak: http://www.financialsecrecyindex.com/2009results.html İsviçre, vergi ve ceza soruşturmasından kaçırılan fonlar için önemli bir cazibe merkezi. Sadece ABD’lilerin değil tabi ki, daha çok Afrika’nın kaynaklarından gelen paralar söz konusu. Afrikalı bazı diktatörlerin ve üst düzey devlet görevlilerinin büyük çaplı yolsuzluklarla iç edilen ve kendi kişisel hesapları. Uzmanların tahmini, Afrika kıtasının ürettiği gelirin yaklaşık yüzde 25’i (150 milyar Dolar) her yıl idarecilerin cebine girmekte. Bu paranın da büyük bir kısmı ülke dışına çıkarılmakta ve paranın izinin sürülemeyeceği finans merkezlerine yönlendirilmekte. Tahmin edeceğiniz gibi İsviçre’de bu anlamda iş gören finans merkezlerinin başında gelmekte.
İsviçre bankalarına kara para uyarısı
İsviçre’de banka hesaplarıyla ilgili bilgilerin gizliliği ilkesinde artan uluslararası baskı ve eleştirilere rağmen bir değişiklik yok.
Avrupa’da artan vergi kaçakçılığı olayları, İsviçre bankalarını sık sık eleştiri oklarının hedefi yapıyor. Ağustos ayı başında bu eleştirilerden kaçmak isteyen İsviçre'nin Basel merkezli özel bankası Sarasin, 2012 yılına kadar vergisi ödenmeyen kara para kabul etmeyeceğini açıkladı. Ayrıca bankanın mali müşavirleri, vergi kaçıran müşterilerinden durumlarını temize çıkarmalarını talep etti.
İsviçre'nin asıl büyük iki bankası Credit Suisse ve UBS ise bu kararı bahar ayında vermiş ve vergi kaçıranları da vergi danışmanlarına yönlendirmeyi kararlaştırmıştı.
Bu uygulamanın İsviçre bankalarına kara para girişini engelleyeceğini düşünmek haliyle saflık olacaktır. Gerçi İsviçre’nin, vergi kaçıranların danışmanlara başvuracağını düşünüyor olması da aslında saflık olarak değerlendirilebilirdi ama, İsviçre zaten bıyık altından gülerek yapmıştı bu açıklamayı.
Düşünsenize; parasını neden İsviçre’ye getirdiği belli olan müşteri, bir de danışmana giderek kendisini ihbar edecek…
İsviçre vergi dairelerine yardımcı olacak
İsviçre ilerde vergi kaçakçılığıyla mücadelede yabancı vergi dairelerine yardımcı olacağını açıkladı. Tabi ki, kimse fazla ciddiye almadı bu açıklamayı.
Sebebi basit…
İsviçre, AB'nin talep ettiği gibi otomatik bir bilgi alış-verişine yanaşmadı çünkü.
İsviçre yetkili kurumları, ancak yabancı vergi müfettişleri tarafından belirlenen somut bir şüpheli söz konusu olduğunda yardımcı olacak. Banka bilgilerinin çalınması durumundaysa İsviçre resmi bir yardıma yanaşmıyor.
Asıl ilginç haber ise; İsviçre bankaları, çalışanlarının banka bilgilerini kopyalayamaması için güvenlik standartlarını artırdı.
Bunun anlamı ise, ‘’kara paranız daha da güvende’’ demekten başka bir şey değil.