Türkiye’de trans olmak ne demek?

Basına yansıyan cinayetlerden, intiharlardan biraz olsun haberdarız.

Peki ya ötesi?

Seks işçilerinin deneyimleri nelerdir?

Evine aldığı müşterisi tarafından kaç kişi boğulmak istendi?

Kaç kişi ‘erkekliğe halel getirdi’ gerekçesiyle kaçarak bıçaklanmaktan kurtuldu? Ve tabii bu, kurtulmaksa...

Sırf mavi kimliği olduğu için otele alınmamak da neyin nesidir?

En temel ihtiyaç olan barınma hakkının translar için daha pahalı olmasındaki adalet göstergesi nerede?

Esnaf tarafından yolda yürürken linç edildiniz mi hiç?

Bu alanlarda uzman aktivistler, kurum ve kuruluş temsilcileri ile mağdurların röportajları bize neler anlatabilir? Duymak isteresek...

Farkındalığımız artarsa, transfobi, hak ihlalleri ve cinayetler azalır mı?

Transları dışarıda bırakan sosyal güvenlik sistemi geliştirilebilir mi?

Yoksulluk ve yoksunluk hallerinde iyileşme görülür mü?

Tehditler ve psikolojik şiddet önlenebilir mi?

Buralar daha iyi bir diyara dönüşür mü?

Biz işe gidip gelirken birileri de -sağ olsunlar- bu alanda emek veriyorlar.

Şimdi bana düşen, birikenleri size iletmek...

Kemal Ördek'in hazırladığı Kırmızı Şemsiye'nin 2015-2016 yılları içerisinde gerçekleştirdiği hak ihlalleri izleme çalışmasının verileri yayımlandı.

İçinde neler var?

Dr. Fatma Hut’un ‘Siz bir erkeksiniz. Durumunuzu tasvip etmiyorum. Yanlış bir yola girmişsiniz, bu yanlışınıza ortak olmak istemiyorum’ sözleriyle karşı karşıya kaldım. Ne muayene etti ne de ilaç yazdı. Ağlayarak hastaneyi terk etmek zorunda kaldım.

H.Ç. Trans Kadın

*

Emniyette, karakolda dayak, falaka, saç kesmeler, kişileri saçından tutup tuvalet klozetine sokmalar vardı. [...]

Herkes LGBTİ haklarından bahsediyor; ancak seks işçiliği alanına kimse değinmiyordu. [...]

Amacımız LGBTİ’ler içerisinde yer alan seks işçilerinin sorunlarını kozmetik bir şekilde değil, gerçekten dile getirmek ve çözüm önerileri üretmek. Seks işçilerinin emekçi olarak statülerini geliştirmek, genelevlerin koşullarının geliştirilmesi için çabalamak, kayıtdışı çalışan seks işçilerinin şiddet karşısında güçlenmesini sağlamak, sosyal güvence hakkına kavuşmasını sağlamak, çete şiddetinin önüne geçmek, seks işçilerini bilgilendirmek, cinsel sağlık alanında reformlar gerçekleştirmektir.

Belgin Çelik, Alan Koordinatörü, Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği

*

[...] Ertesi gün sevgilimle beraber gittiğimizde, hamamın turistler tarafından kapatıldığını ve bizi içeri alamayacaklarını söylediler. Bu esnada içeri başka müşteriler giriyordu. [...] Hamam sahibine 3000 TL para cezası verildi. [...] Derdimizi bugüne dek bizi hiç dinlememiş kişilere anlatmamız gerekiyor.

Ebru Kırancı, Trans Aktivist, İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği

*

Trans olmak ile seks işçisi olmak arasında fark var elbette; ancak toplumdaki trans kadın algısı trans kadınların hepsinin doğrudan seks işçiliği yaptığı yönünde. Eşiyle yaşayan, ailesiyle yaşayan, şarkıcı olan, doktor olan, özel sektörde çalışan veya ünlü olan trans kadınları görmek çok sıradan bir durum değil Türkiye’de. O sebeple, kime sorarsanız sorun, trans kadınları seks işçiliği ile özdeşleştirecektir.

Bihter Altay, İzleme ve Destek Sorumlusu, Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği

*

‘Cinsiyet kimliğimin zihinsel hastalık olarak değerlendirilmesi’ yanlışı, pek çok ailenin ve kimi zaman bireylerin kabullenme sürecini daha sancılı hale getiriyor. [...] Sahaya daha çok girilmelidir. Yani teoriden ve kendi aramızda konuşmalardan çıkıp diğer bireylerdeki yanlış algı değiştirilmelidir.

Deniz Eren Mutlu, Trans Aktivist

*

Açıkçası trans geçiş sürecinin Türkiye’de ‘sahipsiz’ kaldığını düşünüyorum.

Avukat Sinem Hun, Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği

*

LGBTİQ’nun ‘kimlik’ savaşı, varoluş savaşını belki en çok vereni trans bireyler gerçekten. Çünkü reelde de bir kimlik savaşının içine giriyorsunuz; toplumdaki hakimden, bakkalına; en yakınından İETT şoförüne dek mütemadiyen bir açılma süreci sizi bekliyor. Nefret söylemi, katliam olasılıkları da cabası tabii. Okulda güvenlik görevlisi, hastanede Ayşe Teyze, adliyede hakime derken bitmek bilmeyen bir döngüyü takip ediyorsunuz. O kimlik değişene kadar ne savaşlar veriliyor; ailesinden tut da en kel alaka isme kadar...

Emirhan Deniz Çelebi, Yönetim Kurulu Üyesi, Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği

*

Cinsiyet geçişi ile ilgili yasal düzenlemelerde ciddi sorunlar var. Bunların ilki, cinsiyet kimliğinde beyanın esas kabul edilmemesi, ikincisi tıbbi değerlendirme yapıldıktan, cinsiyet geçişinin ruh sağlığı açısından zorunlu olduğu kurul raporu ile tespit edildikten sonra bile, kayıtlarda değişiklik yapılması için cerrahi işlemlerin, dahası zoraki kısırlaştırılmaların dayatılması.

Yar.Doç.Dr. Koray Başar, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği'nin Açık Toplum Vakfı ve İstanbul İsveç Başkonsolosluğu'nun finansal desteğiyle yürüttüğü ‘Trans-İzleme: Türkiye’de Translara Yönelik Hak İhlallerinin Savunuculuk Perspektifi ile İzlenmesi Projesi’ kapsamında hazırladığı ‘Türkiye'de Trans* Olmak: Dışlanma, Ayrımcılık ve Şiddet’ başlıklı kitabın pdf versiyonuna şu linkten erişebilirsiniz.

Kitabı, Kırmızı Şemsiye’den de edinebilirsiniz. Ofis koordinatörü Tolga Tuneli'ye ulaşmanız halinde, size istediğiniz miktarda basılı kopyayı karşı ödemeli kargo yolu ile iletilecektir: [email protected] veya 03124192991 (haftaiçi her gün 12:00 - 18:00 arası).

Yayın ile ilgili sorularınız için Kemal Ördek'e [email protected] adresinden veya 03124192991 no’lu (haftaiçi her gün 10:00 - 18:00 arası) telefondan ulaşabilirsiniz.

Yaygınlaştırmanız dileği ile...