Dünyadaki en büyük bakır ve potasyum, ikinci en büyük somon ve beşinci en büyük şarap üreticisi, OECD’nin Güney Amerika’daki tek üyesi, dünyanın en uzun-ince ülkesi, Neruda ile Mistral’in evi: Şili.

Geçen hafta OECD’nin Güney Amerika’lı tek üyesi olma sıfatına erişen Şili, son yıllarda kendisine çok şey kazandıran Devlet Başkanı Michelle Bachelet’i uğurlamaya hazırlanıyor.

13 Aralık 2009’da yapılan Devlet Başkanlığı seçiminde oyların yüzde 44’ünü alan Sebastian Piñera, ikinci turu geçen Pazar (17 Ocak) günü yapılan seçimlerde oylarını yüzde 51.6’ya yükselterek Şili’nin yeni Devlet Başkanı oldu. Oldu diyorum ama Piñera, görevi 1 Mart’ta devralacak. Böylece Pinochet’nin devrilmesinden bu yana ilk kez bir sağ parti iktidara gelmiş oluyor.

İlk Kadın Başkan

Sosyalist Parti üyesi olan Bachelet, daha önce Sağlık Bakanı ve Savunma Bakanı olarak görev yapmıştı. Partisi tarafından, 2005 yılının sonunda yapılan seçimde aday olarak gösterildikten sonra, ilk turda yüzde 46, ikinci turda yüzde 53 oy alarak Devlet Başkanı olan Bachelet’nin o zamanki rakibinin kim olduğunu öğrenmek, şaşırtıcı olabilir: Sebastian Piñera. Yani Bachelet’nin eski rakibi, şimdiki halefi oldu.

2006 Mart’ında Şili’nin ilk kadın Devlet Başkanı olan Michelle Bachelet, görevi boyunca istikrarlı bir ekonomik büyüme ve sağlam bir bankacılık sistemi kurulması gibi başarılara imza attı, ülkede yıllardır süre giden sosyal adaletsizlik sorununu çözmek için büyük çaba gösterdi, bunda kısmen başarılı oldu.

Bachelet son seçimi kaybetmiş değil zira seçime girmedi. Çünkü, Şili’de devlet başkanlığı tek dönemle sınırlı. Dört yıllık görevinin sonunda olmasına rağmen, popülaritesi yüzde 81 olan Bachelet, dün açıklanan sonuçlardan sonra, yeni başkanı kahvaltıya davet etmek gibi az görülür bir nezaket gösterdi. Yeni seçilen Piñera da, Başkan’ı arayıp, kendisine görevi boyunca yol göstermesi konusunda yardım istedi ve Bachelet’nin izlediği politikaları devam ettireceğini söyledi.

Bachelet, benzer bir tavrı geçtiğimiz yaz Türkiye’ye de göstermişti.

Moneda Sarayında İmzalanan Tek STA

Şili, Türkiye’nin Güney Amerika’da serbest ticaret anlaşması (STA) yaptığı tek ülke. Dış Ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, geçen Temmuz ayında bu ülkeyi ziyaret etmiş ve bu ziyarette ilk kez bir STA, Devlet Başkanı Bachelet’nin de katılımıyla Moneda Sarayı’nda imzalanmıştı.

Piñera Dönemi

1810 yılında İspanya’dan bağımsızlığını ilan eden Şili bu yıl 200. bağımsızlık yılını kutluyor. 200. yıla yeni bir devlet başkanı ile girecek olan Şili’nin 2010’da yüzde 4.5 büyümesi bekleniyor. Bu, oldukça yüksek bir oran olmasına rağmen Piñera, hedefi yüzde 6’ya çekti ve ülkede bir milyon ek istihdam yaratacağını vaat etti.

Yeni Başkan Piñera’nın başka bir hedefi de ülkenin bakır rezervlerinden sorumlu olan kamu şirketi Codelco’nun tamamını ya da bir kısmını özel sektöre devretmek. Bakır, Şili için en önemli şeylerden biri. Zira ülke ihracatının yarısından fazlası bakırdan oluşuyor.

Gelen gideni aratacak mı bilmem ama şu anda Şili, hem ekonomik hem siyasi olarak bölgesinin en istikrarlı ülkesi.

Bachelet Döneminde Şili’nin Ekonomi Verileri
 

	GSYİH-milyar$	İhracat-milyar$	İşsizlik %
2006	146.7	58.5	7.9
2007	163.8	67.7	6.9
2008	169.5	66.4	7.4
2009	165*	53	9.3

* tahmin