Az önce TÜİK 2010 yılı 3. Çeyrek büyüme oranını yüzde 5.5  olarak açıkladı. Oran piyasa beklentisinin (yüzde 7) altında, benim beklentimin (yüzde 4.8) üzerinde çıktı. İlk iki çeyreğe yönelik oranlarda ise küçük miktarlı revizyon yapıldı.

Böylece 2010’un ilk üç çeyreğinde büyüme oranları sırayla 11.8, 10.2 ve 5.5; ilk dokuz aylık büyüme ise yüzde 8.9 oldu.

Veri Neden Piyasa Beklentisinin Altında Kaldı?

Aslına bakarsanız, veri altta kalmadı. Bence beklenti çok yüksekti. Sabah saatlerinde ekonomi kanallarında yorum yapanlar verinin açıklanmasına dakikalar kala büyümenin yüzde 7’nin de üzerinde olabileceğini söylerken, buna dayanak olarak sanayi üretiminde 3. çeyrekte görülen yüksek büyümeyi gösteriyorlardı.

Oysa sanayi üretimi ile büyüme arasındaki güçlü ilişki sadece 1 ve 2. Çeyreklerde görülür. 3. çeyrekler ise sanayi üretimi ile büyüme oranı arasındaki ilişkinin en zayıf olduğu dönemlerdir. Yaz aylarında büyümeyi belirleyen faktörler arasında turizmin, tarımın ve inşaatın gücü artar.  Doğru sanayi üretiminde yüksek bir performans gördük ve bu nedenle imalat sanayinde büyüme yüzde 8.7 oldu ama tarım sektörü geçen yıla göre küçüldü, turizmde büyüme geçen yılın çok altında kaldı. Turizmdeki durumu biliyoruz; turist sayısı artıyor ama turizm gelirleri geçen yılın altında.

Dolayısıyla büyümenin yüzde 5.5 gelmesi şaşırtıcı değil.

Büyümenin Belirleyenleri

Bundan Sonra Ne Olacak?

Ne olacağını son çeyrek verileri açıklandığında göreceğiz. Benim tahminime göre son çeyrek büyüme oranı yüzde 6.4 civarında olacak.  Yıl genelinde ise yüzde 8.2 büyüyeceğiz. Ama olur da;

·         4.çeyrekte yüzde 0 büyürsek, yıl genelinde büyüme oranı yüzde 6.5,

·         4.çeyrekte yüzde 3 büyürsek, yıl geneli büyüme yüzde 7.3

·         4.çeyrekte yüzde 6 büyürsek, yıl geneli büyüme yüzde 8.1

·         4.çeyrekte yüzde 9 büyürsek, yıl geneli büyüme  yüzde 8.9 olacak.

Yani ekonomi son çeyrekte hiç büyümeyip yerinde saysa dahi yıl genelinde yüzde 6.5 büyümüş olacağız.

Geçen yıl binde 6 daralan Dünya GSYİH’si nominal olarak 61.19 trilyon dolardan 57.84 trilyon dolara inmişti. Bu yıl ise dünya ekonomisinin yüzde 4.8 büyümesi bekleniyor. Dünya Nominal GSYİH toplamı 57.84 trilyon dolardan 61.96 trilyon dolara yükselecek. Reel olarak gelişmiş ülkelerde büyümenin yüzde 2.7, gelişmekte olanlarda ise yüzde 7.1’e ulaşması bekleniyor.

Türkiye ise hem dünya ortalamasının hem de gelişmekte olan ülkeler ortalamasının üzerinde büyüyecek.