11 Eylül 2009

2. çeyrekte küçülmeye devam

Ekonomimiz bu yılın Nisan-Mayıs-Haziran döneminde, geçen yılın aynı dönemine göreyüzde 7 daha az mal ve hizmet üretti, yani küçüldü.

Dün, (10.09.2009) beklenen gündü. Saat 10.00'da TÜİK, ikinci çeyrek milli gelir büyüme hızını açıkladı. Ekonomimiz bu yılın Nisan-Mayıs-Haziran döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 daha az mal ve hizmet üretti, yani küçüldü. TÜİK, ilk çeyrek büyüme oranını ise
yüzde  -13.8’den, yüzde -14.3’e revize etti.
Eksi yüzde 7, beklentilerden çok daha iyi bir veri olarak ortaya çıkmış olsa da, aslında bir ekonomi için ciddi bir daralma göstergesi. Şöyle açıklamaya çalışayım.
2001 krizinde Türkiye üç çeyrek peşpeşe (-6.3, -6.5 ve -9.8) küçülmüştü. Bizden kaynaklanmamasına ve güçlü bir bankacılık sistemine sahip olmamamıza rağmen, bu krizde, şu ana dek üç çeyrekten beri küçülüyoruz. 2008’in son çeyreğinde yüzde 6.2 oranında daralan milli gelir, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 14.3, ikinci çeyreğinde yüzde 7 küçüldü.


Sektörlerde ise durum şöyle.
Milli gelirdeki payları en yüksek altı sektör olan imalat sanayi, ticaret, ulaştırma, tarım, inşaat ve mali kurumlar, milli gelirimizin yaklaşık yüzde 75’ini oluşturuyor.
İmalat sanayi, ticaret ve ulaştırma sektörlerinde küçülme hız kesmiş görünüyor. İnşaat sektöründe ise daralma devam ederken, mali sektörün büyüme hızı ise gerilemiş.


2009 %

MART

HAZİRAN

İmalat

-20,2

-8,7

Ticaret

-26,42

-15

Ulaştırma

-17,64

-11,5

Tarım

-0,5

6,6

İnşaat

-18,86

-21

Mali Kurumlar

10,85

7,


Biz bu çeyrekte yüzde 7 küçülürken, Almanya yüzde 5.9, İtalya yüzde 6, Japonya yüzde 6.5, ABD yüzde 3.9 küçüldü.
Bir de bizden beter olanlar var: Finlandiya yüzde -8.9, Litvanya yüzde -20.2, Letonya yüzde -18.7, Rusya yüzde -10.9, Meksika yüzde -10.3.
Şüphesiz son çeyrek performansında hükümet tarafından alınan önlemlerin, vergi indirimlerinin payı yadsınamaz. Peki, ya mali sektör krize bu kadar sağlam girmeseydi, ya cari açığın finansmanında eskiden olduğu gibi sorunlar yaşıyor olsaydık, o zaman milli gelir ne kadar küçülürdü, kaç kişi daha işsiz kalırdı gibi sorular gelecek için çok daha fazla çalışmak gerektiğini gösteriyor.

Yazarın Diğer Yazıları

5 yıl önce, kaç yıl sonra

Dün, küresel krizin 5. sene-i devriyesini idrak ettik. Lehman Brothers\'ın 15 Eylül 2008\'deki iflas başvurusunun üzerinden 5 yıl geçti

İkinci çeyrekte büyüme ne olacak?

2013 için birçok uluslararası kurum parlak bir yıl tahmini yapmamıştı. Fakat son beş yılda alıştığımız üzere, bu pek de parlak olmayan tahminler, yıl içinde daha kötüleri ile revize edildi

Turizmde yılın ilk yarısı nasıl geçti?

Dünyanın 6, Avrupa’nın 4. en çok yabancı turist çeken ülkesi olduğumuzu eminim çoğunuz biliyorsunuz.

"
"