Site engellemeleri ile ilgilenenlere hep altyapıya dikkat, fiber yatırım yapılamıyor deyip duruyoruz. Bunu dün gece gördük, bilemiyorum kaç kullanıcı farkına vardı. AK Parti'nin internete engellemesi sadece YouTube ve Twitter için olmadı, bunun yanı sıra bandwidth ile ilgili olarak Türk Telekom üzerinden bazı yaklaşımlar gösterildiğini düşünenler var. Bu konuda Türk Telekom'a soru sorduk, geri dönüş aldığımızda yayınlayacağız.
Yerel yönetim seçimleri yaklaşırken, cumhuriyet döneminin en hararetli seçim süreci yaşanıyor. 17 aralık 2013'de başlatılan yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarını takip eden ve hükümete yönelik ses kayıtlarının yayınlandığı ve yayıldığı ortamlar olan Twitter ve YouTube kapatıldı, Facebook da kapatılabilir diye düşünülüyor. Ama kullanıcıların gözden kaçırdığı diğer bir gelişme "bandwidth" konusunda.
Uzmanlar bize kısıtlamanın özellikle YouTube gibi siteler bazında olabileceğini söylüyor. Kesilme öncesinde "Youtube" videolarını VPN'siz ve VPN'li seyredenler için bir test yapıldı. İkisi arasında görülen fark, bu konuda bir işlem yapıldığı düşüncesini artırıyor.
Uzmanlar bu farkı "ya YouTube'e giden hatlar satüre olmuş, ya da YouTube'e giden kullanıcıların bandwidth'ine kısıtlama var, trafik bazlı şekillendirme yapılmış" şeklinde yorumladılar.
Telekom firmaları bu tür kısıtlamaları 5-6 yıldır ticari anlamda uyguluyor. Zaten Neelie Kroes'la yaptığımız söyleşiye de bakarsanız buna "Network Tarafsızlığı (Network Neutrality) ile ilgili konuları takip ediyoruz" ifadesiyle değiniyor.
TTnet de bu konuda bir ceza almıştı. 2012'de BTK'nın uyguladığı cezaya konu olan olay; TTnet'in başka video sitelerine gidişi kısıtladığı, kendi video kanalına yönelinmesini istediği şeklindeydi[1].
Bu olayın bize öğretmesi gereken husus ise şu; bir ülkede tek bir internet servis sağlayıcı dominant ise (ADSL'in % 95'i TTnet ve Türk Telekom üzerinde), o zaman sansürlenmesi daha kolay. Tek sansür de sitelerin kapatılması değil, yanısıra bandwidth kısıtlanarak da sansür yapılabilir. Kullanıcıların tepkilerini göstermeleri lazım.
________________________
Yazı yayına girdikten sonra Türk Telekom'dan gelen açıklamayı aynen paylaşıyorum:
Sayın Nebil,
Bandwidth konulu sorunuza istinaden gerekli araştırma yapılmıştır.
Şirketimiz yurtiçi ve yurtdışı internet bağlantıları üzerinde trafik saturasyonu ya da performans sorununa neden olabilecek herhangi bir problem bulunmamaktadır. Müşterilerimize kesintisiz ve kaliteli iletişim hizmeti sunulabilmesi için altyapı ve şebekelerimiz 7/24 takip edilmektedir.
Saygılarımızla,
Türk Telekomünikasyon A.Ş.
[1] Türkiye'de Ağ Tarafsızlığı (Net Neutrality) Konusunda İlk Karar Verildi